________________
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान- दुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
[ आउण्टणं ] आकुञ्चन । 'क-ग-च-ज० ' (१।१७७) क्लुक् । 'नो णः' (१।२२८) न० ण० । चस्य टः आउण्टणं ॥ १७७॥
११८
यमुना-चामुण्डा - कामुका - ऽतिमुक्तके मोऽनुनासिकश्च ॥ ८।१।१७८ ॥
एषु मस्य लुग् भवति, लुकि च सति मस्य स्थाने अनुनासिको भवति ॥
जउँणा । चाउँण्डा । काउँओ । अणिउतयं ॥ क्वचिन्न भवति - अइमुंतयं अइमुत्तयं ॥
[ यमुनाचामुण्डाकामुकाऽतिमुक्तके] यमुना च चामुण्डा च कामुकश्च अतिमुक्तकं च = यमुनाचामुण्डाकामुकाऽतिमुक्तकम्, तस्मिन् = यमुनाचामुण्डाकामुकाऽतिमुक्तके । सप्तमी ङि ।
[ मोऽनुनासिकश्च ] म् षष्ठी ङस् । अनुनासिक प्रथमा सि । च प्रथमा सि ।
[ जउँणा ] यमुना । 'आदेर्यो जः' (१।२४५) यस्य जः । अनेन म्लुक् - अनुनासिकश्च । 'नो णः' (१।२२८) ना० णा० । प्रथमा सि । 'अन्त्यव्यञ्जनस्य' (१।११) [चाउँण्डा ] चामुण्डा । प्रथमा सि । अनेन मूलुक् - अनुस्वारश्च (अनुनासिकश्च ) । 'अन्त्यव्य० ' (१।११) स्लुक्
स्लुक् जउँणा ।
चाण्डा ।
[काउँओ ] कामुक । अनेन म्लुक् क्लुक् । प्रथमा सि । 'अत: सेर्डो:'
मस्य स्थाने अनुस्वारश्च (अनुनासिकच ) । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) (३२) सि० डो० ओ० काउँओ ।
-
[ अणिउँतयं ] अतिमुक्तक । अनेन म्लुक्- अनुस्वारश्च (अनुनासिक) । 'गर्भिता - ऽतिमुक्तके णः' (१।२०८) तस्य णः। 'क-ग-ट-ड०' (२।७७) क्लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) क्लुक् । 'अवर्णो० ' (१।१८०) अ० → य० । प्रथमा सि । 'क्लीबे० ' ( ३।२५) सि० म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः अणिउँतयं ।
[ अइमुंतयं अइमुत्तयं ] अतिमुक्तक । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् अनुस्वारः । 'क-ग-ट-ड०' (२।७७) क्लुक् । 'अवर्णो० ' (१।१८०) अ० सि०
क्लुक् च । 'वक्रादावन्तः ' (१।२६) य० । प्रथमा सि । 'क्लीबे० ' ( ३।२५)
→ म्० । 'मोऽनु० ' (१।२३) अनुस्वारः अइमुंतयं । 'अनादौ० ' (२२८९) तस्य द्वित्वं त० त० अइयं ॥१७८॥
नाऽवर्णात् पः ॥ ८।१।१७९ ॥
अवर्णात् परस्य अनादेः पस्य लुग् न भवति ॥ सवहो | सावो ॥ अनादेरित्येव - परउट्टो |
[ नावर्णात् प: ] न प्रथमा सि । अवर्ण पञ्चमी ङसि । प् षष्ठी ङस् ।
[ सवहो ] शपथ । 'श-षोः सः' (१।२६०) श० (१।१८७ ) थ० ह० । प्रथमा सि । 'अतः सेर्डो:'
[ सावो ] शाप । 'श-षोः सः' (१।२६०) शा० सेर्डो:' (३२) सि० डो० ओ० सावो ।
स० । 'पो वः' (१।२३१) प०व० । 'ख घ-थ-ध-भाम्' ३।२) सि० डो० ओ० सवहो ।
(
सा० । 'पो वः' (१।२३१) प०व० । प्रथमा सि । 'अत:
[ परउडो ] परपुष्ट । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) प्लुक् । 'ष्टस्याऽनुष्ट्रेष्टा०' (२।३४ ) ष्टस्य ठः । 'अनादौ ० ' (२२८९) ठस्य द्वित्वम् । 'द्वितीय - तुर्ययो० ' (२।९०) पूर्वठस्य टः । प्रथमा सि । 'अत: सेर्डो:' (३२) सि० डो० → ओ० परउडो ॥ १७९॥