________________
= મારા અનુભવો હતું. હવે મા એ નક્કી કરી લીધું કે જો આવી દશામાં સમય ગુમાવશું તો લોકો અને સમાજ મારી દીકરીનો સંસાર ઉજાડી નાખશે.
આ પરિસ્થિતિમાંથી સાંગોપાંગ પાર ઉતરવા માં એ લાંબો વિચાર કરી લીધો. માની અનુભવી બુદ્ધિએ રસ્તો શોધી કાઢ્યો. આજુબાજુના પાડોશીઓ અને સગાવ્હાલાઓમાં કાંઈ બહાનું કાઢી મા મને પુના પાસેના નાના ગામડામાં અજાણ્યા સ્થળે લઈ ગઈ. સમયસર મારી પ્રથમ દીકરીનો જન્મ થયો. આના પછીના તબક્કાનું મા એ પ્લાનિંગ કરી રાખ્યું હતું. એક અનાથાશ્રમમાં મા એ બધી વ્યવસ્થા કરી લીધી હતી, તે પ્રમાણે અનાથાશ્રમના સંચાલકને બાળકની સોંપણી કરી અમો હેમખેમ પાછા મુંબઈ આવી ગયા. લોકોમાં થોડી ગુસપુસ થઈ, પણ મામલો થાળે પડી ગયો. લોકો ફરી બીજા કિસ્સાની પંચાતમાં બીઝી” થઈ ગયા.
મા ને હવે મારા જલદી લગ્ન લેવડાવવાના ગોઠવણની ચિંતા પેઠી. આ ગમખ્વાર બનાવે મારી કિંમત કોડીની કરી નાખી હતી. હવે જેવો પણ મુરતિયો મળે તેના ઉપર કળશ ઢોળવો. આમ, પસંદગીની બાબતમાં મા એ ઢીલ આપી દીધી હતી. મારા મનની વાત કે સ્થિતિ જાણવાની કોઇ જરૂરત જણાઈ નહોતી. સમાજે બનાવેલ કાયદાઓની બેડીમાં હું કેદ હતી. સંજોગોએ મને “જીવતી લાશ” જેવી બનાવી દીધી હતી. હું સમજી નહોતી શકતી કે મારા કયા ગુનાની આવી અસહ્ય સજા હું ભોગવી રહી છું! શા માટે મારી ઇચ્છા જણાવવાનો હક ગુમાવી રહી છું? ઘરની ચાર દીવાલ વચ્ચે હું મુંઝાયા કરતી.
આખરે મા એ ઝડપથી મારા લગ્ન લેવાઈ જાય તેવો મુરતિયો શોધી કાઢ્યો. વર-કન્યા નક્કી થઈ ગયા અને લગ્નનું મુહૂર્ત પણ જોવાઈ ગયું. આમ, તાબડતોબ કરવાનું પણ ખાસ કારણ હતું. બન્ને પક્ષના મા