________________
‘આંખમાં આંસુ'એ તેમના અભિગ્રહની તેરમી શરત હતી. તેરેતેર ખાલ પરિપૂર્ણ થતાં ભગવાને ચંદનમાલાના હાથે અડદના બાકળા કરપાત્રમાં સ્વીકાર્યો અને એ રીતે પ્રભુએ દીધ તપશ્ચર્યાનું પારણું કર્યું.
આ વખતે ધનાવહ શેઠને ત્યાં પાંચ દિવ્યે પ્રગટ થયા. પાંચ દિવ્યે પ્રગટ થતાં દેવે એ દુંદુભી ધ્વનિ સાથે ‘જયજયકાર'ની ઘેાષણા કરી અને ચંદખાલાના મહિમા ગાયા. તેના હાથની બેડીઓના સ્થાને સુવÇમય કાંકણા અને ઝાંઝરાના અલંકારા દેખાયાં. તેના માથાના મુંડનને બદલે સુ ંદર કેશકલાપ દૃષ્ટિગે ચર થયા. તેનુ આખુ શરીર વિવિધ પ્રકારના વસ્ત્રો અને અલંકારથી વિભૂષિત થયુ. સત્ર હર્ષનાદો થવા લાગ્યા. દેવત્તુંદુભીને અવાજ સાંભળી લેાકે ત્યાં ઉભરાયા અને ચંદનબાલાની પ્રશંસા કરવા માંડયા. તે વખતે લેાકેા ધનાવહ શેઠને ધન્યવાદ અને મૂલા શેઠાણીની નિંદા કરવા લાગ્યા. લેાકેાને આ પ્રમાણે ખેલતા સાંભળી ચંદનબાલાએ તેમને અટકાવ્યા અને કહ્યુ કે આ મૂલા માતા જ મારે। મહાન ઉપકાર કરવાવાળી છે. જેના પ્રભાવવડે આજે મને આવે! અનુપમ અવસર પ્રાપ્ત થયા. (સ્૦૯૫) ટીકાના અસામાન્ય ખારાક એ ભિક્ષુકનુ ભાજન છે. આવું ભાજન તા ગમે ત્યાંથી પ્રાપ્ત થઈ શકે છે, છતાં આ ભિક્ષુ ઘેર ઘેર આથડે છે, ને ભેાજન તેની આગળ ધરવા છતાં તે લેતે નથી. માટે આ ભિક્ષુને જુદો જ ઈંઢ હોવા જોઇએ એમ લેાકેા અંદર અ ંદર વાત કરતા હતા. આ વાતે સામાન્યપણે આખા ગામમાં ચર્ચાવા લાગી, ને આ ચર્ચામાંથી અનેક પ્રકારના તર્કવિતર્કો ઉભા થવા લાગ્યા. વાત વાયુવેગે પ્રસરતાં લેકા આ ભિક્ષુકની ટીકા કરવા લાગ્યા અને જાતજાતના ગપગાળા ફૂંકવા લાગ્યા. આ કલ્પનાના કાઈ પણ્ અંત હતે નહિ. કદાચ આ ભિક્ષુક કાઈ દુશ્મનનેા જાસુસી મનુષ્ય હોવા જોઇએ! તેમ જ કાચ ચારી કરવા નિમિત્તે ચારેકાર તપાસ પણ કરી રહ્યો હોય !
ભગવાન્ કો આહાર ગ્રહણ કે લિયે ચન્દનબાલા કી પ્રર્થના / ભગવાન્ કો ભિક્ષા ગ્રહણ કિયે બિના હી પીછે ફિરતે દેખકર ચન્દનબાલા કે અશ્રુપાત કા વર્ણન / ધનાવહ શેઠ કે ઘરમેં પાંચ દિવ્ય પ્રગટ હોને કા વર્ણન
આવી દુષિત નિ ંદાઓ ઉપરાંત સજ્જનાના વિચારપ્રવાહ પણ વહેતા થવા લાગ્યો. આ વિચારપ્રવાહમાં ભગવાનને તીર્થંકર તરીકે સખાધી તેએ કોઇ પેાતાના અભિગ્રહને પાર પાડવા પ્રયાસ કરી રહ્યા હશે તેમ તેમને લાગવા માંડયુ. તી કરી પેાતાના કર્મોને તેડવા માટે વિવિધ પ્રકારના ભગીરથ પ્રયાસે અગાઉ કરતા હતા, એવું મંતવ્ય પણ વિદ્વાના જાહેર કરી રહ્યા હતા. નાના પ્રકારના ગપગેાળાની વચ્ચે શું સત્ય છે તે શેાધવું ઘણું મુશ્કેલ થઈ પડયું હતુ. આખા ગામની ચર્ચા આ વિષય ઉપર કેન્દ્રિ થઈ હતી. લેકે પણ ચર્ચા કરતા કરતા થાકી ગયા હતા, કારણ કે લગભગ છ માસને વખત વ્યતીત થતાં તે વાત જુની અને પુરાણી બની ગઈ હતી અને કાલના ઇતિહાસમાં નવનવા પ્રકરણા દિનપ્રતિદિન ઉપસ્થિત થતાં લોકોને રસ આ બાબતમાં ઘટવા લાગ્યા. ભગવાન પણ ઇચ્છિત આહારના હમણાં જોગ નથી એમ વિચારી શાંત રહી આહાર માટે ઝાઝી મથામણુ નહિ કરતાં શાંતચિત્તે આત્મમથનમાં ચિત્ત પરાવા લાગ્યા. સજ્જનેને મન આ વાત હૃદયમાં ખૂંચવા લાગી કે આટઆટલે વખત પસાર થઈ ગયા છતાં અમે ભગવાનને ઇચ્છિત આહાર આપી શકયા નહિ! તે અમારૂં' ખરેખરૂં કમભાગ્ય છે. ભગવાનને તે આ બાબતનું દુ:ખ હતુંજ નહિ. કારણ કે તેમને તેા આવા ખાના નીચે વધારે ક ક્ષય થતા હોવાથી, તેમજ આત્મ-સ્વભાવનું પ્રાબલ્ય વધવાથી
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૮૨