________________
કક્ષાના ધ્રુવે હતા, તેત્રીશ ત્રાયસ્પ્રિંશ દેવા હતા, ચાર લેાકપાલ દેવા હતા, આઠ અગ્રમહિષીએ તેમના પરિવાર સાથે હતી, ત્રણ પરિષદો હતી, સાત અનીકાધિપતિઓ (સેનાપતિએ) અને ચેાશસી હજાર આત્મરક્ષક દેવા હતાં”. આ અંગત પરિવાર ઉપરાંત, મૂળ અર્થાંમાં દર્શાવ્યા મુજબ, ચાર જાતના દેવ, દેવી, ભવનપતિ વિગેરે પણ હાજર હતાં. આ જબરજસ્ત સમારેાહ પૂર્ણ રીતે દિવ્ય વાજીંત્ર આદિની સાથે સજ્જ થઈ, પૂ રીતે શાભાયમાન થઇ, માનસિક ઉલ્લાસ અને ઉત્કંઠા ધારણ કરી, દૃઢતા-પૂર્ણાંક ભગવાનને લઈને પાછા આવવા લાગ્યા! ઉપરાકત સમારેાહમાં દેવ-દેવીઓની હાજરી હતી. (૧) ચપલા, (૨) ચ'ડા, (૩) ઉગ્રા, અને (૪) જયા, આ ચાર ગતિએ વેાને વરેલી જ હોય છે, ચપલા એટલે કાયથી ચંચળ, ચડા એટલે ઉત્કષઁતાવાળી, ઉગ્રા એટલે સિંહની સમાન દૃઢતા અને સ્થિરતાવાળી તથા દવાળી, જયા એટલે જયશીલા, આ અદ્દભુત-દેવગતિથી ગમન કરીને, દેવે જન્મભવનમાં પહોંચ્યા, ભગવાનને માતાની ગાદમાં સ્થાપિત કરી, પેાતાની ફરજ યથાયેાગ્ય ખજાવાઇ ગઇ તેના આનંદ અને ઉત્સાહ લઇ, દેવા પોતપોતાના સ્થાને જવા વિદાય થયા. (સ્૦૬૬)
સિદ્ધાર્થને મનાયા હુવા ભગવાન્ કે જન્મમહોત્સવ કા વર્ણન
મૂળના અ་—“તપ નં” ઇત્યાદિ. રાજા સિદ્ધાર્થે ઉત્સવ મનાવવાનું શરૂ કર્યું". પ્રાતઃકાલ થતાં, પ્રભુના જન્માત્સવ નિમિત્તે, અંતઃપુરના નાકરવર્ગનું દારિદ્ર પીટાડી દીધુ-દાસ-દાસી નાકર-ચાકર વિગેરેને અઢળક દ્રવ્ય આપ્યુ. ને તેઓની હમેશની ક`ગાલીયત મટાડી દીધી.
દેશના નાગરિકની દરિદ્રતા દૂર કરવા, કુબેરના ભંડારને પણ ચડી જાય તેવે તેમને ભંડાર હતેા. આ ભંડાર માંહેનુ ધન, વરસાદની ધારાઓની માફક વહેતું મુકવામાં આવ્યું. આ ધન દ્વારા, દુ:ખાના દાવાનળ એલવવામાં આવ્યા, ને ગરીબ વર્ગને આર્થિક ભયમાંથી, હ ંમેશને માટે મુકત કર્યાં, ને આ વĆમાં આનંદના અંકુરો ફૂટવા લાગ્યા.
જેલના કેદીઓને બંધનમુકત કર્યા', ઉત્તરાત્તર ઉત્સાહ વધારીને, જેટલા અંશે ગરીબ–ગરમાંને ધન દ્વારા સંતાષાય, તેટલા અંશે સતેાખ્યાં.
ક્ષત્રિયકુંડગ્રામ નગરને બહારથી અને અંદરથી, સાફસૂફ કરી, તમામ પ્રકારે સુશાભિત બનાવ્યું. શહેરની કુરતી દિવાલે રંગાવી ધેાળાવીને આકર્ષીક રીતે ચીતરી. અંદરના રસ્તાઓ જેવા કે શૃંગાટક, ત્રિક, ચતુષ્ક, ચત્વર, ચતુર્મુખ, મહાપથ, પથ, રચ્યા વિગેરેને સાફ કરી, તેના પરના કચરાને દૂર કરી પાણી છંટાવ્યુ
શહેરના મધ્યભાગ, ખજારા અને ગલી–મુચીએમાંથી ગંદવાડ વિગેરે દૂર કરાવી, તેની પર પાણીનુ સિંચન કર્યું, ને ઉડતી ધૂળ અને તેની રજોને બેસાડી દીધી. ધ્વજા અને પતાકાઓ વડે, શહેરની શાભામાં વૃદ્ધિ કરી, ઉત્તમ પ્રકારના ર’ગરાગાન વડે દિવાલા અને કમાડા ધાવડાવ્યાં અને રંગાવ્યા. ગેાશીષ ચદન અને લાલચંદનના થાપા દરેક ખારી ખારા ઉપર લગાવ્યાં, ને ચંદનથી સુગધિત મનાવેલા કળશા, દરેક પેઢી, દુકાના અને કાર્યોલય-કચેરીઓમાં મૂકાવ્યા.
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૧૯