Page Text
________________
ફળ છે. (૯) ભગવાને જે લીલા રંગના અને વૈડૂ મણીની કાન્તિ જેવા પેાતાના આંતરડાંથી માનુષાત્તર પતને બધી તરફથી આવેષ્ટિત અને પરિવેષ્ટિત જોયા, તેના ભાવ એ છે કે સકળ લોકમાં દેવા મનુષ્યા અને અસુરા સહિત સંપૂણ્ લેકમાં ભગવાનનો કીર્તિ ગવાશે. વધુ શબ્દ અને ક્ષેાકના પણ ગીત ગવાશે. “ અહા !આ પુણ્યશાળી છે ” ઇત્યાદિ સઘળી દિશાઓમા પ્રસરનાર સાધુવાદ-પ્રશંસાવચનેને ‘કીતિ ' કહે છે. એક દિશામાં પ્રસરનાર સાધુવાદને “વર્ણ” કહે છે. અધી દિશામાં ફેલાવનાર સાધુવાદને ‘શબ્દ' કહે છે અને જે સ્થાને વ્યક્તિ હેાય ત્યાંજ તેના ગુણ્ણાના વખાણ થાય તેને ક્ષેાક” કહે છે. આ નવમાં મહાસ્વપ્નનુ છે. (૧૦) મેરૂ પર્વત પર, મેરુ પર્વતના શિખર ઉપર ઉત્તમ સિંહાસન પર પેાતાને બીરાજેલા જોયા, તેના ભાવ એ છે કે ભગવાન મહાવીર સ્વામી દેવા, મનુષ્યા અને અસુરો સહિતની મધ્યમાં વિરાજીને સર્વૈજ્ઞ પ્રરૂપિત ધર્માંનું કથન, પ્રજ્ઞાપન, પ્રરૂપણ કરશે, ધને દર્શિત અને ઉપદર્શિત કરશે. એ પદોની વ્યાખ્યા આજ સૂત્રમાં પહેલાં કરાયેલ છે. તેથી સિંહાવલાકન-ન્યાયથી જીજ્ઞાસુઓએ એજ વ્યાખ્યા જોઇ લેવી જોઇએ. આ દસમા મહાસ્વપ્નનું ફળ છે. ાસૂ૦૯૯ા
ભગવાન્ કો કેવલજ્ઞાનદર્શન પ્રાપ્તિ કા વર્ણન
મૂલના અ་- સફ્ળ ' ઇત્યાદિ શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને તપ સંયમની આરાધના કરતાં, બાર વર્ષ અને તેર પખવાડિયા વ્યતીત થયાં હતાં, ને તેરમું વર્ષ ચાલતું હતું. ગ્રીષ્મૠતુના બીજો મહિના, ચાક્ષુ' પખવાડિયુ એટલે વૈશાખ શુદ્ઘિ વતી હતી. તે દિવસે શુકલ પક્ષના દશમા દિવસ આવી રહ્યો હતા. સાથે સાથે દિવસ પણ સારી, વિજયમુહૂત, અને ઉત્તરાફાલ્ગુની નક્ષત્રના યોગ હતા. દિવસના બ્રીજો પ્રહર ચાલતા હતા. આ સમયે ભગવાન, ‘ગાદોડુ' નામનુ' ઉકડૂ આસન જમાવી રહ્યા હતા તે આસને સ્થિત થઈ, ‘આતાપના’ લેતા હતા. ચતુર્વિધ આહારના ત્યાગ સાથે તેમણે છઠ્ઠની તપસ્યા આદરી હતી. પ્રભુએ બન્ને ઘૂંટણેા ઉપર પેાતાના હાથ રાખ્યાં હતાં. અને માથુ નીચે ઝુકાવ્યું હતુ. ધ્યાનના કાઠામાં મશ્કુલ હતા. તે વખતે તેઓ શુકલધ્યાનમાં આરૂઢ થયેલા હતા. આ સમયે પ્રભુને મુક્તિના હેતુભૂત, અવિકળ, પ્રતિપૂર્ણ, અવ્યાબાધ, અનાવરણુ, અનંત, અને અનુત્તર એવું કેવલજ્ઞાન-કેવલદેશ'ન ઉત્પન્ન થયું. કેવળ જ્ઞાન-કેવળ દન ઉત્પન્ન થતા, ભગવાન અત્ જીન-કેવલી કહેવાયાં. તેએ સજ્ઞ અને સદશી થયા. તેઓ દેવ-મનુષ્ય-તિર્યંચ સહિત લાકના જીવાની, આગતિ, ગતિ, સ્થિતિ, ચ્યવન, ઉપપાત, વિગેરે, ચર્યાએને જાણવા અને દેખવા લાગ્યા. દરેક જીવની ખાન-પાન આદિની ક્રિયાએ પણ, તેમના જ્ઞાન દ્વારા જણાતી જતી હતી. પ્રગટક' રહસ્યક, પરસ્પરના ભાષણા, કથન અને મનેાગત ભાવા વિગેરેને તે જાણવા તેમજ દેખતા થકા વિચરવા લાગ્યા. ત્યારે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને કેવળજ્ઞાન-કેવળદર્શીન ઉત્પન્ન થતા ભવનપતિ, વ્યંતર, જ્યેાતિષિક તથા વિમાનવાસી દેવ-દેવીએ આવવાં લાગ્યાં. આ અવરજવરને પરિણામે, એક મહાન દિવ્ય દેવ પ્રકાશ પડવા લાગ્યા. દેવાના સંઘ કલ-કલ’ અવાજ કરતા ભગવાનના દન કરવા ભીડ કરી રહ્યો હતા. (સૂ॰૧૦૦)
વિશેષા — ભગવાનને ઉગ્ર તપ-સ ંયમની આરાધનાના અંતે, સાડાબાર વર્ષે અને પંદર દિવસના વખત પૂરા થયા હતા. આ સયમની છેલ્લી અવસ્થામાં, તેમને જે દશ મહાસ્વપ્નાને અનુભવ થયા હતા, તે તેમના નિાવરણીય જ્ઞાનના ઉઘાડની પૂર્વભૂમિકાનું દિગ્દર્શીન હતુ. આ સ્વપ્નો સુખદ અનુભવના આગાહીરૂપે હતાં. આ સ્વપ્નાબાદ પણ
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૨
૯૬
| SR No. | 006482 |
| Book Title | Kalpasutra Part 02 Sthanakvasi Gujarati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 166 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_kalpsutra |
| File Size | 9 MB |