________________
હવે કાતિલેશ્યાનું લક્ષણ કહે છે–“ઈત્યાદિ !
અન્વયાર્થ–-વત્ર વાણીથી કુટિલ થવું, વૈવસમાચારે-વત્તાવારઃ કુટિલ આચારવાળા બનવું, નિચવિ-નિરિમાન કપટિ થવું, અgsgu– નૃગુવા કુટિલ ચિત્ત થવું, પાર્જિનો -પ્રતિદ્ઘ પિતાના દેને ઢાંકવા, વણિ
જ માયાચારથી યુક્ત બનીને પ્રત્યેક કાર્ય કરવું, મિચ્છાનિદી-મિથ્યાષ્ટિ શ્રત ચરિત્રરૂપ ધર્મમાં શ્રદ્ધા વિહીન થવું, અને કારિ–જનાઃ આર્ય ભાવથી રહિત બનવું. રપા
તથા–“દBI૪” ઈત્યાદિ !
અન્વયાર્થ–SEાસ્ટpવાર્ફ-કારતુષ્ટવાહી એવાં વચન બેલવાં કે, જેનાથી બીજાઓને દુઃખ થાય, રાગદ્વેષથી યુક્ત વચનને પ્રવેગ કરે, તેળે-તેરઃ ચોરી કરવી, મરી-મારી બીજાના અભ્યદયને સહન ન કરવો તથા સંપન્ન હોવા છતાં પણ દાન ન કરવું, ચિનો સમાપત્તો–ાતનું રોજ સગુણા ઈત્યાદિ! એવા કાર્યયુક્ત થી જીવને વાસ્તેલંતુ ઘરવાતોરચાં પરમતિ કાપડિલેશ્યાવાળા જાણવા જોઈએ. તાત્પર્ય આવાં લક્ષણ જે જીવમાં હોય તે કાપતલેશ્યાવાળા છે એવું જાણવું જોઈએ. આ લક્ષણ કાતિલેશ્યાનું છે પારદા
હવે તેજલેશ્યાનાં લક્ષણ કહે તે–“નીચાવિ ” ઈત્યાદિ !
અન્વયાર્થ–નિયાવિત્તી-નીતૈત્તિઃ અહંકાર ન કરે ગુરૂજનથી પિતાનું આસન નીચું રાખવું, વવ-ચપ ચપળતાથી રહિત થવું, ગમા-અમથી માયાચારથી રહિત થવું, માતૃ-તૂઃ અપૂર્વ વસ્તુને જોવાની ઉત્સુકતા ન રાખવી, વિચર્વિ-વિનવિયઃ વિનીત થવું, ગુરુજનને વિનય કર, એમના આવવાથી ઉઠવું, પ્રણામ આદિ કરવું, ઈન્દ્રિયોને જીતવા કોવિં-ચોકાવાન મન, વચન અને કાયાના ચાગને શુદ્ધ રાખવા, વાળં-પધનવાન તીવ્ર તપશ્ચર્યા કરવી. ર૭ા
તથા–“વિચ ધm” ઈત્યાદિ !
અન્વયાર્થ–પિચયમો-શિવમ પ્રિય ધર્મવાળા થવું, દઢધો-ધર્મી ધર્મમાં દઢતા રાખવી, અર્થાત્ અંગિકાર કરેલાં વ્રત આદિકને નભાવી રાખવાં, અવજ્ઞમી-કવચમી: પ્રાણાતિપાત આદિ પાપથી સદા ભયભીત બની રહેવું, -હિતૈષ મોક્ષના અભિલાષી થવું પ્રયોજામraો-ઘોળ
મયુર: આ પૂર્વોક્ત વાતેથી સંપન્ન ગ જે જીમાં હેય છે એ જીવ તેલેશ્યાથી પિતાની આત્માને પરિણમનવાળા જાણવા જોઈએ. આ સઘળાં લક્ષણ તેજલેશ્યાનાં છે. ૨૮
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૪
૨૨૯
