________________
યક્ષે મુનિરાજને કષ્ટ ન આપો” એ પ્રમાણે એ કુમારને મનાઈ પણ કરી અને “આગળ એવું કામ હવે ન કરવું? એને માટે તેમને દંડ પણ આપે તે બતાવવામાં આવે છે.-“તે ઘોરવાડ” ઈત્યાદિ
અન્વયાર્થ– સુરા સુ તે યક્ષે ઘોરવા-ધો ભય ઉપજાવે તેવા રૂપવાળા હતા, એસ્ટિલે ટિક-જારિ થિના આકાશમાં રહેનાર હતા છતાં પણ તથ-તત્ર એ યજ્ઞશાળામાં તે વળ–સાત્ કાનૂ ઋષિને ત્રાસ પહોંચાડવાવાળા એ બ્રાહ્મણકુમારને સારુતિ-સાઉથતિ વિવિધ પ્રકારથી કષ્ટ આપવા લાગ્યા fમ રિ ચમ-
મિહાન હરિ રમતા અનેક વિધ પ્રહારથી શરીરને જર્જરિત બનાવી દીધા એ કષ્ટના કારણે બ્રાહ્મણકુમારે લેહીની ઉલટીઓ કરવા લાગ્યા તે પાસા–તાનું વણા આ પ્રમાણે જોતાં મુઝો મા સુIEમયઃ રૂા ભદ્રાએ ફરીથી આ પ્રકારે કહ્યું
ભાવાર્થ-કારણ વગર જ્યારે મુનિરાજને કષ્ટ પહોંચાડાતું જોયું ત્યારે યક્ષ લેકોએ અંતરિક્ષમાં આવીને એ કષ્ટ પહેડનાર બ્રાહ્મણકુમારને કે જે રોકવા છતાં પણ પિતાની નાલાશી છોડતા ન હતા તેમને યક્ષે વિવિધ પ્રકારથી ત્રાસ પહોંચાડવા લાગ્યા. જ્યારે તે બ્રાહ્મણકુમારેનું શરીર મારથી જર્જરીત બની ગયું અને લોહીની ઉલ્ટીઓ કરવા લાગ્યા ત્યારે એ જોઇને ભદ્રાએ તેમને કહ્યું કે ૨૫ - “જિં નહિં ” ઈત્યાદિ!
અવયાર્થ-જે-જે તમારામાંના જે લેકએ સિવવું–મિલ્સનું આ શિશુનું ગામન-વમન્થળે અપમાન કરેલ છે તે સમજી લો કે તમે સઘળાએ રિ નહિં લાદ-રિ ન હતા પર્વતને નખથી ખદવાનું કામ કરેલ છે,
ચં ચંëિ સાચ-રો ફેરો સારા લેઢાને દાંતથી ચાવવાના પ્રયત્ન કર્યો છે. જજે બારેજ હળદ-પાવાગ્યાં નાલં દૃય ખૂબ જ પ્રજવલિત એવા અગ્નિને બને પગોથી ઠારવાનો પ્રયાસ કરેલ છે.
ભાવાર્થ–ભદ્રાએ કહ્યું કે, આપ લેકેએ આ ભિક્ષુને જે રીતે તિરરકાર કરેલ છે તે સમજી લેજો કે તમે નખથી પર્વતને દવા જેવું કામ કરેલ છે. લોઢાને ચાવવાનું કામ છે કે સર્વથા અસંભવ છે, પરંતુ એમનું અપમાન કરવાથી એવું જાણી શકાય છે કે, આપ લેકએ લોઢાને દાંતથી ચાવવાનું સાહસ કર્યું છે. અગ્નિને ડરાવવાનું કામ બિસ્કુલ અશકય છે, પરંતુ એમને તિરસ્કાર કરવાથી આપ લેકેએ પગથી અગ્નિ બુજાવવાનું કામ કરેલ છે. એટલે કે જે રીતે નથી પતિને છેદવાનો પ્રયત્ન કરવા જતાં નખનેજનાશ થાય છે પર્વતનું કાંઈ બબડતું નથી. લોહાને દાંતે વડે ચાવવાથી દાંતની ઝડ હલી જાય છે, લોટામાં જરા પણ ક્ષતિ થતી નથી. પ્રજ્વલિત અગ્નિને પગોથી ઠારવા જતાં અગ્નિ બુઝાતું નથી પરંતુ પગેને જ પીડારૂપ બને છે. આ રીતે આપ લેકિએ
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
૨૩૪
