________________
ચારિત્ર પાલનમાં સદા પ્રમાદને પરિત્યાગ કર જોઈએ, ૨૩
“પરિગુરૂ તે શરીરચં” ઈત્યાદિ.
અન્વયાર્થ–તે સરીનાં વરિષ્ના તે વફા jigg દુવંતિ-તે ફરી નીતિ તે વેરા Tiger: મત્ત તમારું શરીર શિથિલ થવા માંડયું છે અને કેશ પણ સફેદ થઈ ગયાં છે. તે વિટ્ટે જ હૃ-ત્ત વિદ્વાવરું જ હીત્તે રસના ઈન્દ્રિયની શકિત પણ ઘટવા માંડી છે. તેથી જોજન-ૌતમ હે ગૌતમ! સમય મા પમાયણ- ૪ પ્રમાઃ ચારિત્રધર્મની આરાધના કરવામાં એક સમયને પણ પ્રમાદ ન કરે,
ભાવાર્થ-જ્યાં સુધી રસના ઈન્દ્રિયમાં રસાસ્વાદ લેવાની શકિત વિદ્યમાન છે. ત્યાં સુધી રસાસ્વાદ બાબતમાં રાગદ્વેષને પરિત્યાગ કરવાથી અને સ્વાધ્યાય આદિ કરવાથી નિર્દોષ રીતે ધર્માચરણ કરી શકાય છે. તેથી હે ગૌતમ! જ્યાં સુધી તે બળ શકિત વિદ્યમાન છે ત્યાં સુધી ધર્માચરણમાં એક સમય પ્રમાદ પણ ઉચિત નથી. એ ૨૪
“નૂિર તે સાચું ઈત્યાદિ.
અન્વયાર્થ–તારૂ શરીર શિથિલ થઈ ગયું છે અને વાળ શ્વેત થઈ ગયા છે તે જાણવજે ય ય-તત સ્પરું જ હીતે સ્પર્શેન્દ્રિયની શકિત પહેલાં હતી તેટલી રહી નથી હવે તેની શકિત દિવસે દિવસે ઘટતી જાય છે. તેથી જોક્સનૌતમ હે ગૌતમ! સ્પર્શેન્દ્રિયની શકિત વિદ્યમાન હોય ત્યાં સુધીમાં શીત, ઉણ આદિ પરીષહ પર વિજ્યમેળવવાનું તથા તપ, સંયમ આદિ ધર્માચરણ કરવાનું સારી રીતે બની શકે છે, તેથી તે વિષયમાં સમ ના ઉમા -સમજું મા કમાવઃ સમય માત્રને પણ પ્રમાદ કરે નહીં. એ ૨૫ છે
નૂર તે તરી ” ઈત્યાદિ. અન્વયાર્થ—–તારું શરીર જીર્ણ થતું જાય છે અને કેશ સફેદ થઈ ગયા છે, અને જે વવ વ ાચ તમચં જોમ મા પમાયણ-તત્સર્વશ્રેષ્ઠ જ હોયને સમર્થ ૌતમ માં પ્રવેશેઃ સર્વે પ્રકારની શકિત હાથ, પગ આદિની શકિત પણ પહેલાં જેવી હતી તેવી રહી નથી. અથવા મન, વચન અને કાયાનું બળ, સ્વાધ્યાય, ભિક્ષાચર્યા આદિ કરવાની શક્તિ પણ હવે ઘટવા માંડી છે. માટે હે ગૌતમ!
જ્યાં સુધી તે સર્વબળ વિદ્યમાન છે ત્યાં સુધી તમારા આત્માનું કલ્યાણ કરવામાં એક સમયને પણ પ્રમાદ ન કરે. કારણ કે એ સર્વ પ્રકારની શકિત છે ત્યાં સુધી જ તપ સંયમની આરાધના કરી શકાય છે. એ ૨૬ છે
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૨
૧૯૫
