________________
ગાયપિ ઈત્યાદિ. એવે! દુરાચારી સાધુ આચાય તથા રત્નાધિક શ્રમણની પણ આરા ધના કરતા નથી, કારણ કે એનું અતઃકરણ કલુષિત થઈ જાય છે, જેથી ગૃહસ્થ પણ અ સાધુને પિછાણી લે છે અને એની નિંદા કરે છે. તાપય એ છે કે એવા સાધુ સૌને નિંદ નીય બની જાય છે. (૪૦)
મધપાન કે દોષોં કા ત્યાગ કરનેવાલે કા ગુણ
વર્ષ તુ ઈત્યાદિ. પ્રમાદ આદિ દેષોમાં લીન, સમ્યગ્-દશ ન-ચારિત્ર તથા ક્ષાન્તિ માદિ ગુણાને ત્યાગ કરનાર એવે સાધુ મૃત્યુ સમયે પણ સવરની આરાધના કરતા નથી. (૪૧)
પૂર્વક્તિ દાષોના ત્યાગીના ગુણુ કહૈં છે-સવ॰ ઇત્યાદિ.
જે તપસ્વી સાધુ આત્માને વિવેકવિકળ બનાવનાર શરામથી વિરત રહે છે, તે પ્રવચન પ્રતિપાદિત સંયમમર્યાદામાં સ્થિત રહે છે, ‘સૌથી મેાટા તપસ્વી હું છું' એવા તપના દ (અભિમાન) ન કરતાં ચતુર્થાંભક્ત આદિ તપ કરે છે, તથા ઘેવર આદિ પ્રણીત લાજનને અને ઘી-દૂધ આદિ પુષ્ટિકારક રસાને ત્યાગે છે. (૪૨)
સસ્તુ॰ ઇત્યાદિ હૈ શિષ્ય ! ઉક્તગુણવિશિષ્ટ એવા સાધુના અનેક-મુનિ-સમૂહથી પ્રશ્ન: સિત, મુક્તિપ્તને સાધક થવાથી મહાન, મેક્ષરૂપી અર્થથી યુક્ત, અન ંતસુખદાતા કલ્યાણુ અર્થાત્ સંયમને જુએ. હું' એના ગુણૈાનુ વણ્ન કરીશ, તે તમે સાંભળે. (૪૩)
પવ તુ॰ ઈત્યાદિ. એ રીતે જ્ઞાનાદિ-ગુણ્ણાના ઉપાર્જનમાં લીન, પ્રમાદ આદિ અવજીણાના ત્યાગી એવા સાધુએ મૃત્યુ સમયે અવશ્ય સંવર=ચારિત્રધર્મની અારાધના કરે છે. અથવા મૃત્યુસમાન કષ્ટ ઉપસ્થિત થતાં પણ તેએ સવરની આરાધના કરે છે, અર્થાત્ એ સમયે પણ તે સંવરના ત્યાગ કરતા નથી. (૪૪)
આપ ઇત્યાદિ. એવા સાધુઓ, આચાર્યંની તથા શ્રમણેાની આરાધના કરે છે. અર્થાત્ આચાર્યાદિકને પાતાના સંયમની ઉત્કૃષ્ટતાથી પ્રસન્ન કરે છે, જેથી ગૃહસ્થા પણ તેમને બે જ ઉત્કૃષ્ટ સમજે છે અને તેમનું સન્માન કરે છે કેવળ ગૃહસ્થેા જ એમનું સન્માન નથી કરત, પરન્તુ સાધુએ પણ એમની પ્રશંસા કરે છે. (૪૧)
તપચોર કે દોષ થન
સતેને ઈત્યાદિ. જે સાધુએ તપના ચાર, વચનના ચાર, રૂપના ચાર અથવાઆચારના ચાર તથા ભાવના ચાર હાય છે, તેઓ દેવામાં ઉત્પન્ન થઈને પશુ કિષ્મિષી જ અને છે.
તાત્પય એ છે કે—પરની તપસ્યાને પેાતાની પ્રતિષ્ઠાને માટે પેાતાની ખતાવવી એ તપની ચારી છે. (૧) તપના ચાર ત્રણ પ્રકારના છે.
(૧) કાઈ અતપસ્વી સાધુને કોઇ પૂછે કે-આપ તપસ્વી છે ” તેના ઉત્તરમાં ‘હા, હું તપસ્વી છું' એમ કહેનાર તપચાર છે.
(૨) તપસ્યા કર્યા વિના રાગાદિ જેવા કઇ કારણે યા સ્વભાવથી જ ક્ષીણુ શરીરવાળા સાધુને કાઈ પૂછે ‘શું આપ એજ તપસ્વી છે કે જેમની કીર્તિ અમે પહેલાં સાંભળી છે?”
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૨૪
