________________
કાયોત્સર્ગમેં ચિન્તન પ્રકાર
Tનકાળ ઈત્યાદિ. મુનિ કો જિદંતાળ પદનું ઉચ્ચારણ કરીને કાર્યોત્સર્ગને સમાપ્ત કરે, પછી સ્રોજa Tબ્લોગ ઇત્યાદિ જિનસંસ્તવ પૂર્ણ કરીને ઘwો મંગાર્દિ ઈયાઉિ ઓછામાં ઓછી પાંચ ગાથાઓની મૂળશાસ્ત્રની સજઝાય કરી થોડીવાર વિશ્રામ કરે જેથી અન્ય મુનિ પણ આવીને શામિલ થઈ જાય (૯૩)
વિશ્રામ ક્રૂરતાં મુનિ શું કરે તે કહે છે–વીરમતો, ઈત્યાદિ,
કર્મોની નિર્જરા એભલાષી સાધુ વિશ્રામ કરતી વખતે એ વા મુક્તિરૂપ હિતના કરવાવાળા અર્થનું ચિતન કરે-જે કઈ મુનિરાજ મારા પર અનુગ્રહ કરીને મારા ભાગના અન્ન આદિને ગ્રહણ કરે તે હું આ દુસ્તર ભવસાગરથી તરી જઉં. (૯૪)
એ વિચાર કરીને પહેલાં બધા મુનિ એમાં જે રતાધિક (દીક્ષામાં વડા) હોય તેમને પિતાને ભાગ ગ્રહણ કરવાની પ્રાર્થના કરે. જે તે ગ્રહણ કરે તે સારું, ન ગ્રહણ કરે તે એવું નિવેદન કરે- હે ભદંત ! આપ જ કઈ મુનિને આહાર વહેચી આપો” પછી રનો. ધિક ઈચ્છાનુસાર આપે. જો તે ન આપતાં એવી આજ્ઞા કરે કે “તમે ઈચ્છાનુસાર આપી દે તે શિષ્ય શું કરવું જોઈએ ? તે બતાવે છે--વાવો, ઈત્યાદિ.
અન્યમુનિયોં કો આહાર ગૃહણ કે લિયે પ્રાર્થના કા વિચાર
ગુરૂની આજ્ઞા મખ્યા પછી પ્રસન્ન ચિત્તથી ઉદારતાની સાથે દીક્ષામાં મોટાનાનાના ક્રમ કરીને સાધુઓને પિતાને ભાગ ગ્રહણ કરવાની પ્રાર્થના કરે અર્થાત “ખા આહા૨ ૨ ણ કરવાને અનુગ્રહ કરે” એમ કહે. એ મુનિઓમાંથી કઈ ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા કરે તે તેમને વહેંચી આપીને તેમની સાથે પોતે પણ ચપડ-ચપડ અવાજ કર્યા વિના આહાર કરે. (૯૫),
અા ઈત્યાદિ. જે કોઈ પણું મુનિ આહાર ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા પ્રકાશિત ન કરે અર્થાત્ ન લે તે એકલા-રાગદ્વેષરહિત તે એવા પાત્રમાં ભોજન કરે કે જેમાં પ્રકાશ પડતો હોય. પ્રકાશયુક્ત પાત્રમાં આહાર કરવાનું વિધાન એટલા માટે કર્યું છે કે મછર આદિ સૂક્રમ જંતુ દેખી શકાય. મંડલ દોષને વિચાર કરતાં એક કણ જેટલું પણ અન્ન ન વેરાવા દેત આહાર કરે. (૬)
આહાર કા ઉપભોગ કી વિધિ
ત્તિ ઈત્યાદિ, તીખો, કડવા, કસાયલા, ખાટા, મીઠા, અથવા ક્ષારરસવાળા પદાર્થો
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૧૫