________________
પશ્ચિમદિશામાં કંઈક અધિક સેળ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. તે તમુહુરે દિવસે સત્તર સમુહુ તા રા જ્યારે ૧૩ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે એટલે કે સૂર્ય જ્યારે ૧૫રા માં મંડળ ઉપર વિદ્યમાન હોય છે ત્યારે મંદર પર્વતની દક્ષિણ અને ઉત્તરદિશામાં ૧૩ મુહુતેને દિવસ હોય છે ત્યારે મંદર પર્વતના પૂર્વ અને પશ્ચિમ ભાગમાં ૧૭ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. તેના મુદ્દત્તાતરે વિરે સારે તે સમુહુરા ન જ્યારે કંઈક કમ ૧૩ મુહતને દિવસ હોય છે ત્યારે બીજા ભાગમાં કંઈક અધિક ૧૩ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે.
'जयाणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे दाहिणद्धे जहण्णए दुवालसमुहुत्ते दिवसे भवइ, तयाणं ઉત્તરે વિ’ હે ભત! જ્યારે જંબૂદ્વીપ નામક દ્વીપમાં દક્ષિણાદ્ધમાં જઘન્ય ૧૨ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે, તે સમયે ઉત્તરદિશામાં પણ જઘન્ય ૧૨ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે.
નયાળ ઉત્ત' હે ભદંત ! જ્યારે મંદિર પર્વતના ઉત્તરભાગમાં જઘન્ય ૧૨ મુહુતને દિવસ હોય છે, તયાળે કંકીવે વીવે મંતર પરવણ પૂરિથમપરાથિમેળ ૩ો રિયા ગારસમુન્ના રાષ્ટ્ર મારું ત્યારે શું જમ્બુદ્વીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની પૂર્વ અને પશ્ચિમ દિશામાં ઉત્કૃષ્ટ ૧૨ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે? જવાબમાં પ્રભુ કહે છે-“દંતા વોચમા ! ઘર્ષ વેવ ૩રવારેવં જાવ છું અaણ હાં, ગૌતમ ! આમ જ થાય છે એટલે કે
જ્યારે મંદર પર્વતના ઉતરભાગમાં જઘન્ય ૧૨ મુહુતને દિવસ હોય છે ત્યારે જંબૂદ્વપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની પૂર્વ અને પશ્ચિમદિશામાં ઉત્કૃષ્ટ ૧૮ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. ગયા મતે ! બંનુદી રીવે મંત્રાપુસ્થિમે હે ભદંત ! જ્યારે આ જડબૂદ્વીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની પૂર્વ દિશામાં જઘન્ય ૧૨ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે. તથા ઘaાિન વિ' ત્યારે મંદિર પર્વતની પશ્ચિમ દિશામાં પણ જઘન્ય ૧૨ મુહને દિવસ હોય
છે. “જ્ઞાનં ઘરચયિમેળ વિ જ્યારે જંબુદ્વીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતના પશ્ચિમદિક્ષાગમા ૧૨ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે. “તાળું ગયુટ્રી ટીવે મંત્ર દવારા ઉત્તર anfaોળ સોમચી ગટ્ટા સમુહુd a માં ત્યારે શું આ જંબુદ્વીપમાં મંદર પર્વતની ઉત્તર અને દક્ષિણદિશામાં ઉત્કૃષ્ટ ૧૮ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે “દંતા, નોરમા ! =ાવ માં હાં, ગૌતમ! આમ જ થાય છે એટલે કે જ્યારે આ જંબૂદ્વીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની પૂર્વ દિશામાં જઘન્યથી ૧૨ મુહૂર્તને દિવસ હોય છે. તે વખતે જંબુદ્વીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની ઉતર અને દક્ષિણદિશામાં ૧૮ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે.
રયા મતે ! વંધુરી વીવે વાળિ હે ભદંત ! જ્યારે જંબૂઢીપ નામક દ્વીપમાં મંદર પર્વતની દક્ષિણ દિશામાં વાતાળ ઢબે રમણ વિજ્ઞરૂ ચતુર્માસ પ્રમાણે વર્ષાકાળ સંબંધી પ્રથમ-આધ-સમય-ક્ષણ દક્ષિણ ભાગમાં લાગે છે. ‘તયાળે ઉતર વિ વાવાળે પરમે
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૭૪
