________________
આ નામવાળા છે-“ઘળા પુરું ધનિષ્ઠા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “ઉત્તરમવા પુરું ઉત્તરભાદ્રપદા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “ક્ષિી અશ્વિની નક્ષત્રકુલ સંજ્ઞક છે “ત્તિયા ૩ કૃત્તિકાનક્ષત્રકુલ સંજ્ઞક છે “મિvસર લુક મૃગશિરા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “પુરણો ' પુષ્પ નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “મારું” મઘા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “ઉત્તરાળી પુરું ઉત્તરાફાલગુની નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે “વત્તા કુરું ચિત્રા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે. “વિસાણા ૩૪ વિશાખા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે. “મૂત્રો પુરું મૂલ નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે. “ઉત્તર/સાઢા પુરું ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે. આ રીતે આ બાર નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક પ્રકટ કરવામાં આવ્યા છે,
નાસf grળામાં દર યુ' આ કુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર શ્રાવણાદિ માસના પરિસમાપક હોય છે. તાત્પર્ય એ છે કે જે નક્ષત્ર માસના પરિસમાપક હોય છે તે નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક કહેવાય છે, જે નક્ષત્ર દ્વારા સાધારણ રીતે માસની પરિસમાપ્તિ થાય છે તથા જે નક્ષત્ર માસના નામ જેવા હોય છે તે નક્ષત્ર કુલ સંજ્ઞક છે જેવા કે-શ્રાવિષ્ઠા-શ્રાવણમાસ લગભગ ધનિષ્ઠા જેનું બીજું નામ છે એવા શ્રાવિષ્ઠા નક્ષત્રથી પરિસમાપ્ત થાય છે. ભાદ્રપદનામ ઉત્તરાભાદ્રપદા નક્ષત્રથી પરિસમાપ્ત થાય છે અશ્વયુફમાસ અશ્વિની નક્ષત્રથી પરિસમાપ્ત થાય છે. લગભગ માસના પરિસમાપક આ શ્રાવિષ્ઠા આદિ નક્ષત્ર માસના જેવાં નામવાળા છે. અહીં “પ્રાયઃ' શબ્દને જે ઉલેખ કરવામાં આવ્યા છે તેનાથી એવું સમજાવવામાં આવ્યું છે કે ઉપકુલાદિ સંજ્ઞક જે નક્ષત્ર છે તેમની દ્વારા પણ માસની પરિસમાપ્તિ થાય છે-“વવુક ફ્રોદિમ' ઉપકુલ સંજ્ઞક આ નક્ષત્ર છે જે નક્ષત્રે કુલ સંજ્ઞક નક્ષત્રની પાસે હોય છે–તે નક્ષત્ર ઉપચારથી ઉપકુલ સંજ્ઞક છે અને આ શ્રવણ આદિ નક્ષત્ર છે “દાંતિ પુળ ફોકસ્ટા' જે નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્રની નીચે રહે છે તેઓ કુલ કુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. આવા તે “મિ તમિલ કમ્ અનુદા” અભિજિત, શતભિષÉ, આદ્રો અને અનુરાધા આ નક્ષત્રો છે.
હવે સૂત્રકાર સ્વયં ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્રના નામને નિર્દેશ કરે છે–“સવળો ૩૧ શ્રવણ નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. “gવમવ વવ પૂર્વભાદ્રપદી નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. “વ વવવ રેવતી નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. “મળી ૩વધુ ભરણી નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. “હિળી કaધુ રોહિણી નક્ષત્ર ઉપકુલ સંશક નક્ષત્ર છે. ‘કુળવંતુ કરું પુનર્વસુ નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. ગણેલા ૩૦ અશ્લેષા નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. પુarળી ૩૩ પૂર્વાફાલ્યુની નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર છે. “થો ૩૩ હસ્ત નક્ષત્ર ઉપકુલ સંજ્ઞક નક્ષત્ર
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૧૦
