________________
સુરાદેવી પણ એક વિશિષ્ટ દેવી છે. હૈમવત વર્ષના અધિપતિ દેવને જે ફૂટ છે તે હમવત ફૂટ છે. વૈશ્રવણ-કુબેરના જે ફૂટ છે તે વૈશ્રવણુ ફૂટ છે. દ્િ નં મંતે ! ઘુહિમવંતે વાસદ્ પ૨૬ સિદ્ધાચચળવૃદ્ધે ગામ વૃદ્ધે વળત્તે' હે ભદત ! ક્ષુદ્રહિમવત્ વ ધર પર્વત ઉપર સિદ્ધાયતન નામે જે ફૂટ છે તે કયાં આવેલા છે ? એના જવાબમાં પ્રભુ કહે છે-‘નોયમાં ! पुरत्थमलवण समुहस्स पच्चत्थिमेणं चुल्ल हिमवंत कूडस्स पुरत्थिमेणं एत्थ णं सिद्धाययण છૂટ્ટે નામ કે વળતે' હે ગૌતમ! પૂ દિગ્વી` લવણુ સમુદ્રની પશ્ચિમ દિશામાં તેમજ ક્ષુદ્ર હિમવત ફૂટની પૂર્વદિશામાં સિદ્ધાયતન ફૂટ નામક ફૂટ આવેલછે- પંચનોયળસચાર્યું उद्ध उच्चत्तेणं मूले पंचजोयणसयाई विक्खभेण मज्झे, तिष्णिय पण्णत्तरे जोयणसए विक्खभेण, उप्पि अद्धाइज्जे जोयणसए विक्खंभेणं, मूले एगं जोयणसहस्सं पंचय एगासीए जोयणसए किं चिविसेसाहिए परिक्खेवेण मज्झे एगं जोयणसहस्सं एगं च छलसीयं जोयणसयं किंचि विसेसूणे परिक्खेवेण उपि सत्त एक्काणउए जोयणसए किंचि विसेसूणे परिक्खेत्रेण मूले विच्छिणे मज्झे संखित्ते उप्पिं तणुए गोपुच्छ संठाणसंठिए सव्वरयणमए अच्छे' मे સિદ્ધાયતન ફૂટ ૫૦૦ ચેાજન જેટલા ઊંચા છે. મૂલમા ૫૦૦ યાજન જેટલે અને મધ્યમાં ૩૭૫ ચેાજન જેટલે એને વિસ્તાર છે. ઉપરમાં ૨૫૦ ચૈાજન જેટલે વિસ્તાર છે. આ પ્રમાણે આ ફૂટનુ` મૂલ, મધ્ય અને અંત સંબંધી પ્રમાણ કહેવામાં આવેલ છે. હવે આના પરિક્ષેપ નું પ્રમાણ આ પ્રમાણે છે. મૂળમાં આના અરિક્ષેપ ૧૫૮૧ ચેાજન કરતાં કંઈક વધારે છે. મધ્યમાં આને પરિક્ષેપ ૧૧૮૬ યાજન કરતાં કંઈક કમ છે. ઉપરમાં આના પરિક્ષેપ ૭૯૧ ચેાજન કરતાં કંઇક અપ છે, ૧૧૮૬ ચાજન કરતાં કઇક અલ્પ છે. આમ જે કહેવામાં આવેલ છે તેનુ' તાત્પ આ પ્રમાણે છે, કે ૧૧ સા યેાજન તે પૂરા સમજવા જોઈ એ. તેમજ ૮૬ ચૈાજનેામાંથી ૮૫ ચેાજના પૂરા સમજવા જોઈએ. શેષ જે એક ચેાજન વધે છે, તેમાંથી ૩ ગાઉ ૮૨૩ ધનુષ જ લેવા જોઈ એ. આ પ્રમાણે અહી ૧૧૮૬ ચાજના પૂરા ન કહીને આ પ્રમાણે કઈક કમ કહેવામાં આવેલ છે. તેમજ ૭૯૧ ચેાજનમાંથી કઈંક અલ્પ કહેવામાં આવેલ છે, તેના ભાવ આ પ્રમાણે છે કે ૭૯૦ યાજના તેા પૂરા લેવા જોઈ એ. બાકી એક યેાજનમાંથી ર ગાઉ અને ૭રપ ધનુષ લેવા જોઈએ. આ પ્રમાણે ૭૯૧ ચેાજનથી કંઈક અલ્પ કહેવામાં આવેલ છે. આમ જાણવુ જોઈ એ. આમ આ સિદ્ધાચંતન ફૂટ ભૂલમાં વિસ્તી, મધ્યમાં સ ંક્ષિપ અને ઉપરમાં તનુક એટલે કે પાતળા થઈ ગયા છે. એટલા માટે આના આકાર ઉર્ધ્વીકૃત ગેાપુચ્છના આકાર જેવા થઈ જાય છે એ સિદ્ધાયતન ફ્રૂટ સર્વાત્મના રત્નમય છે. અને અચ્છ-આકાશ અને સ્ફટિક મણિવત્ નિર્માળ छे. 'से णं एगाए पउमवरवेइयाइ एगेण वणसंडेणं सव्वओ समंता संपरिक्खित्ते सिद्धाय ચળરસ્તાટણ નું કષ્વિ વટ્ઠસમમનિળે મૂમિમાને વત્તે' એ સિદ્ધાયતન ફૂટ એક પદ્મવર
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૮