________________
છે? એના જવાબમાં પ્રભુ કહે છે જોયા ! આવાસ વિકાસ પ્રવૃત્યિમેળ છngg विजयस्स पुरथिमेणं णीलवंतस्स दाहिणिल्ले णितंवे एत्थ णं महाविदेहे वासे दहावई कुडे णामं કુ Tor’ હે ગૌતમ ! આવર્ત નામક વિજયની પશ્ચિમ દિશામાં કચ્છકાવતી વિજયની પૂર્વ દિશામાં તથા નીલવત પર્વતની દક્ષિણ દિશામાં આવેલ નિતંબ ભાગ ઉપર મહાવિદેડ ક્ષેત્રની અંદર દ્રાવતી નામક કુંડ આવેલ છે. “á TET TEાવ હસ્ત નાવ નો આ કથન શિવાય બીજું બધું આ કુંડ વિષેનું કથન ગ્રહાવતી કુંડના કથન જેવું જ છે. યાવત્ એનું નામ એવું શા કારણથી રાખવામાં આવ્યું આ અંતિમ કથન સુધી અહીં જાણી લેવું જોઈએ. 'तस्स णं दहावइ कुंडस्स दाहिणेणे तोरणेणं दहावई महाणई पवूढा समाणी कच्छावई आवते વિગણ સુદ વિમરમાળીર હાળિ સી. માળખું સમજે તે દ્રાવતી કુંડના દક્ષિણ તરણ દ્વારથી દ્રાવતી નામે મહા નદી નીકળી છે અને એ મહાનદી કચ્છાવતી અને આવર્ત વિજ્યને બે વિભાગોમાં વિભક્ત કરતી દક્ષિણ દિશામાં સીતા મહાનદીમાં પ્રવિષ્ટ થઈ જાય છે. રે GET Tદાવ એના સંબંધમાં શેષ બધુ કરન ગ્રાહાવતી નદીના સંબંધમાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવેલ વક્તવ્ય મુજબ જાણી લેવું જોઈએ. “ળેિ તે ! મહાવિદે વારે વારે બા વિના પurd” હે ભદંત ! મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં આવર્ત વિજય નામક વિજય કયા સ્થળે આવેલ છે? જવાબમાં પ્રભુ કહે છે-“જો મા ! ળઢવંતરત વાસવ્વસ હાળેિvi सीयाए महाणईए उत्तरेणं णलिणकुंडस्स वक्खारपब्धयस्स पच्चस्थिमेणं दहावतीए महाणईए પુરિથમેvi uથ મહાવિ વારે વારે જામે વિજ્ઞT Tumત્ત હે ગૌતમ ! નીલવન્ત વર્ષ ધર પર્વતની દક્ષિણ દિશામાં સીતા મહા નદીની ઉત્તર દિશામાં નલિન કુંડ વક્ષસ્કાર પર્વતની પશ્ચિમ દિશામાં દ્રાવતી મહાનદીની પૂર્વ દિયામાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રની અંદર આવર્ત નામક વિજય આવેલ છે. તે જ્ઞET #છ વિનવણ તિ' એના આયામ વિધ્વંભાદિ અંગેનું કથન જે પ્રમાણે કચ્છ વિજયના પ્રકરણમાં કહેવામાં આવેલ છે, તેવું જ છે. 'कहि णं भंते ! महाविदेहे वासे णलिणकूडे णामं वक्खारपव्वए पण्ण त' डे लन्त भई વિદેહ ક્ષેત્રમાં નલિન કૂટ નામક વક્ષસ્કાર પર્વત કયા સ્થળે આવેલ છે? જવાબમાં પ્રભુ ४ छ-'गोयमा ! णीलवंतस्स दाहिणेणं सीयाए उत्तरेणं मंगलावइरस विजयस्स पच्चत्यिमेणं आवत्तस्स विजयस्स पुरथिमेणं एत्थ णं महाविदेहे वासे णलिणकूडे णामं वक्खारपव्वए guળૉ હે ગૌતમ! નીલવન્ત પર્વતની દક્ષિણ દિશામાં સીતા મહા નદીની ઉત્તર દિશામાં મંગલાવતી વિજયની પશ્ચિમ દિશામાં અને આવર્ત વિજયની પૂર્વ દિશામાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રની અંદર નલિન કૂટ નામે વક્ષસ્કાર પર્વત આવેલ છે, 'ઉત્તરાદિનાથ પાણીવિદજીને, રહ૪ નાવ ચંતિ” આ નલિન કૂટ નામક વક્ષસ્કાર પર્વત ઉત્તર અને દક્ષિણમાં આયાત-દીર્ઘ-લાંબો છે. તેમજ પૂર્વ પશ્ચિમમાં વિસ્તીર્ણ છે. આ સંબંધમાં શેષબધું આયામ અંગેના પ્રમાણનું કથન જેવું ચિત્રકૂટના પ્રકરણમાં કહેવામાં આવેલ છે, તેવું જ સમજવું યાવત્ પદથી અહીં અનેક વ્યન્તર દેવ-દેવીઓ આવીને વિશ્રામ કરે છે અને આરામ કરે છે. (૧) (અહીં યાવત શબ્દથી “સયંતિ, ચિતિ, નિરીતિ, તુયફ્રુતી (રમંતિ, ઢઢંતિ, શ્રીઅંતિ, વિદ્ગતિ, મોતિ) એ પદે સંગ્રહીત થયા છે. એ પદોની વ્યાખ્યા
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૦૩