________________
વિખંભ કહેલ છે.
અહીંયા પણ આ રીતે જણાય છે. મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં દેવકુરૂ અને ઉત્તરકુરૂ, મેરૂ, ભદ્ર શાલવન વક્ષસ્કાર પર્વતથી અંતરવાળું, નદી વનમુખથી અલગ બધા સ્થાનમાં વિજય કહ્યા છે. તે પૂર્વ પશ્ચિમમાં સરખા વિસ્તારવાળા છે. તેમાં એકના દક્ષિણ ભાગમાં અથવા ઉત્તરભાગમાં આઠ વક્ષસ્કાર પર્વત હોય છે. એક એક વક્ષસ્કાર પર્વતને પાંચસે જનને આયામ-લંબાઈ છે. આઠે પર્વતની લંબાઈ મેળવવાથી ચાર હજાર જન થઈ જાય છે. તેમાં અન્તર્નાદીયે હોય છે. તેમાં એક એક અન્તર્નાદીના વિસ્તારના પ્રમાણની સંખ્યા મેળવવાથી ૭૫૦ સાતસો પચાસ થઈ જાય છે. વનમુખ બે હોય છે. તેમાં એક એક વનમુખને વિસ્તાર ૨૯૨૨ ઓગણ ત્રીસસો બાવીસ થાય છે. બેઉના વિસ્તારની સંખ્યા મેળવવાથી પાંચ હજાર આઠસે ચુંમાળીસ થાય છે. મેરૂને વિસ્તાર ૧૦૦૦૦ દસ હજાર
જનને છે. પૂર્વ પશ્ચિમના ભદ્રશાલવનને આયામ-૪૪૦૦૦ ચુંમાળીસ હજાર એજનને છે. એ બધાને મેળવવાથી ૬૪૫૯૪ ચોસઠ હજાર પાંચસે ચોરાણુ યેાજન થાય છે. આ પ્રમાણે જંબુદ્વીપના વિરતારથી શેધિત કરવામાં આવે છે. તેમાંથી બાકીના ૩૫૪૦૬ પાંત્રીસ હજાર ચારસે છ જન થાય છે. દક્ષિણ અને ઉત્તરની તરફ સોળ વિજ્ય હોય છે. તેને સેળથી ભાગવાથી કંઈક ઓછા ૨૨૧૩ બાવીસ સો તેર પ્રાપ્ત થાય છે. તેરમા જનના સોળમાં અગર ચૌદમા ભાગ રૂપે હોવાથી એટલેજ એક એક વિજયને વિસ્તાર હોય છે.
આ કચ્છ વિજય ભરતની જેમ વૈતાઢય પર્વતથી બે ભાગમાં વહેંચાયેલ છે. તેથી બે ભાગમાં અલગ કરનાર વૈતાઢય પર્વતનું વર્ણન કરવાના ઉદ્દેશથી સૂત્રકાર કહે છે–
છત્ત જો વિકાસ કછ વિજયના “મન્નરમાઈ' ખબર મધ્ય ભાગમાં “થ ? અહીંયાં “વેઢે છri ” વૈતાઢય નામને પર્વત કહેલ છે. “ ” કે જે છે વિક કચ્છ વિજયને “જુદા વિમા રે બે ભાગમાં વહેંચીને ઉત્તર સ્થિત છે. R =” અલગ કરવાનો પ્રકાર આ પ્રમાણે છે. “હારું ' દક્ષિણાર્ધ કચ્છ અને ઉત્તરદ્ધ$ = ઉત્તરાર્ધ કચ્છ એ રીતે એ બે ભાગમાં કચ્છ વિજયને અલગ કરનાર વૈતાઢય પર્વત છે. “વર્જાિ મંતે ! કરીને તીરે હે ભગવદ્ જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપમાં કયાં આગળ “માવિલે વારે” મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં “દિબદ્ધ છે નામં વિન" દક્ષિણા કરછ નામનું વિજ્ય “quળ કહેલ છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં મહાવીર પ્રભુશ્રી કહે છે-“જો મા !” હે ગૌતમ! “વર્ણ ચંચ' વૈતાઢય પર્વતની “સાહિ” દક્ષિણ દિશામાં “રીચાર મઠ્ઠાળg' સીતા મહાનદીની ઉત્તરે ઉત્તર દિશામાં ‘ચિત્ત ’ ચિત્ર કૂટ નામના “વારya’ વક્ષસ્કાર પર્વતની “પત્યિ પશ્ચિમ દિશામાં “પથ
” અહીંયાં “#પુરી રી” જંબુદ્વીપ નામના દ્વીપના “મવિદે વારે મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં “uિછે વિષg દક્ષિણા કચ્છ નામનું વિજય “ત્તેિ’ કહેલ છે, તે વિજય
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૮૯
