________________
પરસ્પર અસહનશીલ હેાવાથી હિસ્ટહિંસક ભાવ હૈાય છે? મહાયુદ્ધ વ્યૂહ રચનાથી રહિત અને વ્યવસ્થા વગરનું મહારણ હાય છે? મહાસંગ્રામ-ચક્રવ્યૂહ રચના સહિત તેમજ વિશેષ વ્યવસ્થા સાથે મહાયુધ્ધો હાય છે, મહાશસ્ત્રોનું પતન હેાય છે, અહીં શસ્ત્ર શબ્દથી અસ્ત્રનુ પણ ગ્રહણ થયેલ છે. એ શસ્ત્રો અહી નાગ ખાણ વગેરે દિવ્ય અસ્ત્રોના રુપમાં પ્રગટ કરવામાં આવ્યાં છે એમના માટે જે મહાશસ્ત્ર શબ્દના પ્રયોગ કરવામાં આન્યા છે તેનુ કારણ આ પ્રમાણે છે કે એ એ અદ્ભૂત શક્તિસંપન્ન હાય છે એમાં જે નાગખાણા છે તે જયારે પ્રત્યચા યુક્ત ધનુષ પર આરાપિત કરીને છેડવામાં આવે છે ત્યારે તેમા જ્વાલાએ નીકળે છે લીટીનાં રૂપમાં આકાશમાંથી નીચે પડતા તેજ સમૂહાથી એ સપન્ન હોય છે અને શત્રુના શરીરમાં પ્રવિષ્ટ થઇને એએ નાગ રૂપે પરિણત થાય છે અને તેના શરીરને ચારે તરફથી આબદ્ધ કરી લે છે જે વાયુમાણ હોય છે તે પ્રચંડ વાયુ ને ઉત્પન્ન કરીને શત્રુને ધૂળ-મારી વગેરેથી અંધ બનાવીને તેને યુદ્ધ કરવામાં અસમર્થ મનાવી દે છે. જે અગ્નિ ખાણ હોય છે તે પ્રચંડ અગ્નિ જવાલાની વર્ષા કરે છે અને તેનાથી શત્રુને દુગ્ધ કરી નાખે છે. જે તામસ ખાણ હાય છે તે શત્રુ પક્ષમાં પ્રગાઢ અધકાર ઊત્પન્ન કરીને શત્રુઓને કિ કતવ્ય વિમૂઢ મનાવી મૂકે છે આ પ્રમાણે જે ગરૂડાસ અને પર્વતામ્ર હોય છે તે પણ પે તપેાતાના નામની વિશેષતા મુજબ કાર્યો કરીને શત્રુદલમાં અનેક જાતની વિઘ્ન-ખાષાઓ ઊત્પન્ન કરે છે, અંતરા
चित्रं श्रेणिक ! ते वाणा भवन्ति धनुराश्रिताः। उल्कारूपाश्च गच्छन्तः शरीरं नगमूर्तयः ॥ १ ॥ क्षणं बाणाः क्षणं दण्डाः क्षण पाशत्वमागताः । आमरा ह्यस्त्र मेदास्ते यथाचिन्तित मूर्तयः ॥ २॥ મહાપુરૂષનુ પતન હોય છે ? રાજા વગેરે લેાકેાને અહી મહાપુરૂષ શબ્દ વડે સમેતિ કરવામા આવ્યા છે. તેમજ રાજા વગેરે મહાપુરૂષનુ તે કાળમાં ભરતતીથ માં યુદ્ધનાસમયે મત્યુ થાય છે ? મહારક્તપાત થાય છે ? પ્રવાહરૂપમાં રક્તપાત થાય છે ? પ્રમાણે એ પરનાના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમને કહે છે-હે ગૌતમ ! “ો ફળપૂરે સમદ્રે” આ અથ સમ નથી કેમકે ‘વય વેરાળુષા ને તે મનુ પળત્તા” તે કાળના મનુષ્યા વેરભાવથી રહિત હાય છે. હવે ગૌતમ સ્વામી કરી આ જાતના પ્રશ્ન કરે છે કે અસ્થિ ળ અંતે ! સીલે समा भर हे वासे दुम्भूआणि वा कुलूरोगाइ वा गामरोगाइबा, मंडल रोगाइवा, पोह रोगाइवा, सीसवेणा वा, कण्णोट्ठ अच्छिणहदंत वेथणाइबा कासाइ वा सासाइ वा सो આવુ વા' હે ભદન્ત ! તે કાળે ભરતક્ષેત્ર માં દુર્ભૂતા-ધાન્યાદિને નુકસાન પહેાંચાડનારા શલભ વગેરે ઇતિઓ-હાય છે ? ઊક્ત ચા
अतिवृष्टिरनावृष्टिमूषिकाः शलभाः शुकाः । अत्यासन्नाश्च राजानः षडेता ईतयः स्मृताः ॥१॥
કુલરે ગા—કુલપર પરાગતરાગ-હાય છે ગ્રામરાગ ગ્રામવ્યાપીરોગ-વિચિકા વગેર હોય છે મડલરેગ અનેક ગ્રામામાં વ્યાસૢ થાય તેવા કોલેરા વગેરે રાગ-હાય છે, પાક રાગ-ઉદર વ્યાધિ શીષ વેદના કણ વેદના એક વેદના અસ્થિ વેદના નખવેદના અને દન્તુવેદના એ સર્વવેદનાએ હાય છે ? લોકોને ઉધરસ હોય છે? શ્વાસરોગ હાય છે, ક્ષય રાગ હાય છે, “ટાદાર્ થા અાિરૂં વાનીનારૂં થા, ગોવા. વા વંતુરોગાદ થા અત્
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૮૫