________________
સેળેવ યાપછઽ) તે રાજા અતીવ આનંદિત તેમજ સંતુષ્ટ ચિત્તવાળા થયા. અહીં યાવત્ શબ્દથી “ન્તિઃ પ્રીતિમનાઃ મલૌમસ્થિતઃ વવવિસર્પદ્ય” એ પદોનાં સંગ્રહ થયેા છે. એ પદાની વ્યાખ્યા યથાસ્થાને કરવામાં આવેલ છે. એવા વિશેષણાથી વિશિષ્ટ તે ભરતચકી જ્યાં સિન્ધુ દેવીનું ભવન હતું –નિવાસસ્થાન હતું ત્યાં આવ્યા. (કવાનચ્છિત્તા) ત્યાં આવીને (સિંધૂ ફેવીલ મવળક્ષાસૂત્તામંતે) તેણે સિન્ધુ દેવીના ભવનની પાસે જ યથાચિત સ્થાનમાં (ટુવાનોથળાયામ વનોચન્થિન, વાળ છે વિનયસંધાવાનિવેનું દરે) પોતાના ૧૨ યાજન લાંબે અને ૯ યાજન પહેાળા શ્રેષ્ઠ નગર જેવા વિજય સ્કન્ધાવાર નિવેશ કર્યાં-એટલે કે પડાવ નાખ્યા (જ્ઞાવ ત્રિપૂલીપ અક્રમમસ નિરૢ૪) અહીં યાવત પદથી વદ્ધકિરનને ખેલાવ્યા, પૌષધશાળાનુ નિર્માણુ કરાવ્યું ઈ ત્યાદિ પૂર્વ વિત સ` કથન અધ્યાતૢત કરી લેવુ' જોઈએ. પૌષધશાળામાં બેસીને ભરત રાજાએ સિન્ધુદેવીને પેાતાના વશમાં કરવા માટે ત્રણ ઉપવાસેા કર્યાં (ન્દ્રિત્તા પોસટ્ટસાહાલ पोसहिए बंभयारी जावू दब्भसंथारोवगए अट्टमभतिए सिंधुदेव मणसि करेमाणे चिट्ठइ ) ત્રણ ઉપવાસ લઈ ને તે પૌષધ વ્રતવાળા એથી બ્રહ્મચારી ભરતચક્રી અઢી હાથ પ્રમાણુ દર્ભાસન ઉપર પૂર્વોક્ત મણિ સુવર્ણાદિ સર્વાંને પરિત્યાગ કરીને બેસી ગયા અને સિન્ધુ દેવીનુ મનમાં ધ્યાન કરવા લાગ્યું. (તળું તદ્દન મજૂસ્સું રો ક્રમમસંપિરિનમમાસિ વિધૂત લેવીડ માલનું ચલ) જ્યારે તે ભરત રાજાની અટ્ટમ ભક્તની તપસ્યા સમાપ્ત થવા આવી કે તેજ સમયે સિન્ધુ દેવીનુ આાસન કંપાયમાન થયું. ( તળવા વિશ્વ તેવી માલળ ચર્ચિ પાસડ) સિધુ દેવીએ જ્યારે પેાતાનું આસન કૅપિત થતુ' જોયુ` કે (વાલિત્તા ગો િવડંન૬) તરત જ તેણે પેાતાના અધિજ્ઞાનને જોયુ એટલે કે તેણે પેાતાના અધિ જ્ઞાનના પ્રયાગ કર્યાં. (પëનિશા અä રાય પ્રોફિના ગોવર) અવધિજ્ઞાનના પ્રયાગ કરીને તેણે તેના વડે ભરતરાજાને જોયા, (મામોત્તા મે પ્યારને અસ્થિલ ચિતિપત્તિ પસ્થિત મળો” સંપે સમુજ્ઞિસ્થા) રાજાને જોઈને તેના મનમાં આધ્યાત્મિક, ચિંતિત, પ્રાથિ ત મનેાગત સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયા. સંકલ્પના એ ઉલ્લેખિત વિશેષણાની વ્યાખ્યા પહેલાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે. એ વિશેષણાનું તાય આ પ્રમાણે છે-કે જેમ ખી ભૂમિમાં રહીને પહેલાં અ'કુરના રૂપમાં ઉદ્દભવે છે તે જ પ્રમાણે એ સંકલ્પ પણ આત્મામાં અંકુરના રૂપમાં ઉદ્ભૂત થયા. એથી તે સંકલ્પને પ્રથમ અધ્યાત્મ પદથી અહી' વિશેષિત કરવામાં આવેલ છે, એ જ્યારે વારવાર તેના સ્મરણમાં આવવા લાગ્યા ત્યારે એ દ્વિપત્રિત તે અકુરની જેમ ચિંતિત યુદ્ધથી વિશેષિત કરવામાં આવેલ છે, જ્યારે એ જ સ્કલ્પ એ મહાપુરુષને હ એના અનુરૂપ સત્કાર કરીશ'' એ જાતની વ્યવસ્થાયુક્ત થઈ ગયા ત્યારે તે સક૯પ કલ્પિત પદ્મથી વિશેષિત કરવામાં આવેલ છે. આ પ્રમાણે કરવાથી જ મારુ કામ ફલિત થઈ શકશે. આ રીતે એ સંકલ્પ ઈષ્ટ રૂપથી માન્ય થઇ ગયા ત્યારે તે પ્રાર્થિત પદથી વિશેષત કરવામાં આવેલ છે. તેમજ એ વિચારરૂપ સ’કલ્પને તેણે જ્યાં સુધી વચન દ્વારા બહાર પ્રગટ કર્યાં નહીં' ત્યાં સુધી તે મનેાગત હાવાથી મનેગત નામથી સંખેાધિત થયા. એથી જ તેને મને ગત પદથી વિશેષિત કરવામાં આવેલ છે. (વળે વરુ મો વુદ્દીને રોયે મઢે વાલે મહે नाम राया चाउरतचक्कवट्टी तं जीयमेयं तीय पच्चुप्पण्णमणागयाण सिंधूणं देवीं માને રાફેન કવથાનિબં રેત) જમૂદ્રીપ નામના દ્વીપમાં ભરતક્ષેત્રમાં ભરત નામે રાજા જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
૧૯૫