________________
દસ પ્રાકૃત કા ઉન્નીસવાં પ્રાભૃતપ્રાકૃત
ઓગણીસમા પ્રાભૃતપ્રાકૃતિને પ્રારંભ ટીકાથ–પ્રવર્તમાન દસમા પ્રાભૃતના ( તે શાસ્ત્રારH) આ વિષયના સંબંધમાં અઢારમા પ્રાભૃતપ્રાભૂતમાં ચંદ્ર સૂર્યના ચાર–ગતિનું નિરૂપણ કરીને હવે આ ઓગસમા પ્રાભૃતપ્રાભૃતના અધિકાર સૂત્રમાં મહિનાઓના નામ પ્રકારનું કથન કરે છે. (Rા ૪૬ તે માસા) ઈત્યાદિ શ્રી ગૌતમસ્વામી પૂછે છે. (તા હું તે મીરાળ નામન્ના ગાદિ તિ વણઝા) હે ભગવન્ ! ચંદ્ર સૂર્યના ચાર પ્રકાર જાણીને હવે માસીના નામના વિષયમાં પ્રશ્ન પૂછું છું –કે કઈ રીતે અગર કયા આધારથી અથવા કેવા પ્રકારની પરિપાટીથી આપે મહિનાના નામે પ્રતિપાદિત કરેલ છે? તે આપ કહે આ પ્રમાણે શ્રીગૌતમસ્વામીની જીજ્ઞાસા જોઈને શ્રીભગવાન્ કહે છે-(તા. મેવાણ બે સંજીર વાસ મારા gorg) હે ગૌતમ! એકએક અર્થાત્ દરેક વર્ષના બારબાર માસ કહેલ છે, હવે તેના ભેદ બતાવે છે. (તેfહં જ ટુવા ગામના પૂજા તેં ના ઢોર ઢોલરિયા ૨) પૂર્વ પ્રતિપાદિત બાર સંખ્યાવાળા માસેના બે પ્રકારના નામે પ્રતિપાદિત કરેલ છે. જેમકે લોકેના વ્યવહારમાં આવનાર લૌકિકમાસ તથા વ્યવહારમાં અપ્રસિદ્ધ લકત્તરમાસ અર્થાત્ જે માસના નામે લેકવ્યવહારમાં પ્રસિદ્ધ ન હોય પરંતુ મહાનુભાના પ્રવચનમાં જ વ્યવહત હોય તે લકત્તર માસ કહેવાય છે.
હવે તેના અલગ અલગ નામે કહે છે-(તરથ રોzar TrNT સાવ મવા વાવ શાસ) આ રીતે લૌકિક અને લોકોત્તર રૂપથી બે ભેદોમાં લૌકિક નામ આ પ્રમાણે છે. શ્રાવણ, ભાદ્રપદ, આસો, કંતિક, માર્ગશીર્ષ, પિષ, મહા, ફાગણ, ચૈત્ર, વૈશાખ, જેઠ અને અષાઢ આ પ્રમાણે બાર માસ લેકવ્યવહારમાં પ્રસિદ્ધ છે.
હવે લકત્તર માસના નામે પ્રતિપાદિત કરે છે. (ઢોત્તરિયા ગામ મિલે, सुपइडेय विजए पीतिवड्ढणे सेज्जंसेय सिवेयायि सिसिरेवि य हेमवं ।।१।। णवमे वसंतमासे
મે કુસુમાં પાવરમે બિરાણ વાવિરોહી જ વારમે રાા લેકોર જે લેકમાં અપ્રસિદ્ધ હોય અને કેવળ પ્રવચનમાંજ વ્યવહાર હોય એ માસેના ક્રમાનુસાર નામે આ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞતિ સૂત્રઃ ૧
૩૯૯
