Page Text
________________
સાઈઠ ઘટિકાત્મક કાળથી એક એક અર્ધા મંડળમાં સંચરણ નામ ગતિ કરે છે. સમગ્ર મંડળમાં ગતિ કરતા નથી, પછીથી (ટ્રિપ ટ્રિણ મુત્તેહિ માં મંaહું સંઘાતિ) સાઠ ૬૦ સાઠ ૬૦ મુહૂથી એટલે કે બે અહોરાત્રથી સંપૂર્ણ એક એક મંડળને સંઘાત કરે છે. અર્થાત્ સાઈઠ ૬૦ સાઈઠ ૬૦ મુહૂર્તીથી પરિપૂર્ણ મંડળને સ્પર્શ કરે છે (તા વિનમાળા gણે સુવે કુરિવાળો માણસ faori afજયંતિ) ભરતક્ષેત્રમાંથી નિષ્ક્રમણ કરતે અર્થાત્ મંડળમાંથી બહાર નિકળતો ભારતીય અને ગિરવતીય એ બેઉ સૂર્ય એક બીજાથી ચીણું ભગવેલ ક્ષેત્રનું સંચરણ કરતા નથી, અર્થાત્ પૃષ્ટ ક્ષેત્રને ફરીથી સ્પર્શ કરતા નથી, અર્થાતુ ભારતવર્ષમાં સૂર્યના એક એક સંવત્સરમાં આ બન્ને સૂર્ય સભ્યન્તર મંડળમાંથી નિષ્ક્રમણ કરતી વખતે એક બીજાએ ચીણ કરેલ ક્ષેત્રને સ્પર્શ કરતા નથી. તથા પહેલે સૂર્ય બીજાએ ચીર્ણ કરેલ ક્ષેત્રને સ્પર્શ કરતું નથી. અને બીજે સૂર્ય પહેલા સૂર્ય ભેગવેલ ક્ષેત્રને સ્પર્શ કરતા નથી. આ વાત સ્થાપના ઠમથી સમજાવે છે–(વિમાન, વહુ एते दुखे सूरिया अण्णमण्णस्स चिण्णं पडिचरंति तं सतमेगं चोत्तालं तत्य के हेउ बदेज्जा) એકસોર્યાશી સંખ્યક મંડળની દક્ષિણ અને ઉત્તર ગોળાર્ધના કમથી જે સ્થાપના કરવામાં આવે તે મકરાદિમંડળ સભ્યન્તર અને કર્ણાદિમંડળ સર્વબાહ્ય થાય છે. કારણ કે જંબૂદ્વીપ ઉત્તરગોળાર્ધમાં આવેલ છે. મેષાદિ અને તુલાદિ મંડળ મચ મંડળ થાય છે. બેઉ સૂર્ય એકાંતરા ઉદય થતા હોવાથી દેલા રૂપ ગમન થાય છે. તથા મંડળમાં ૧૪૪ એકસચુંમાળીસના સરખા ભાગ થાય છે, તેથી (gવામાળા ) સર્વબાહ્યમંડળથી અંદરની તરફ પ્રવેશ કરતા આ બને સૂર્ય એટલે કારતક્ષેત્રનો સૂર્ય અને ચરવતીય સૂર્ય પરસ્પર એક બીજાએ ભગવેલ ક્ષેત્રને પુનઃ પૃષ્ટ કરે છે. અર્થાત્ ભોગવે છે. કારણ કે પૃથ્વીમંડળ અને સૂર્યમંડળ બને ગોળાકાર છે. ૧૪૪ એકસોચુંમાળીસ જે અંશેથી મંડળની પૂતિ કરે છે. એ ભાગના બન્ને સૂર્ય સમુદાયને વિચાર કરતાં દરેક મંડળમાં પરસ્પરથી ચીણું અને પ્રતિયર્ણિત્વ પ્રાપ્ત થાય છે, તે તેમ થવામાં શું કારણ છે? શું પ્રમાણ છે? તે વંદન કરતા એવા મને કહી સમજાવે.
ભગવાન કહે છે -(તા લvi યુરી રીતે કાવે પરિવે) આ સૂત્ર કેવળ જંબૂદ્વીપ સંબંધી છે, અહીયાં જંબુદ્વીપનું વર્ણન કરવાની જરૂર નથી કારણ કે તેનું વર્ણન તો જંબુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્રમાંથી જ જાણી લેવું જોઈએ.
(तत्थ ण तत्थ णं अयं भारहे चेव सूरिए जंबुद्दीवस्स दीवस्स पाईणपडिणायत उदीणदाहिणायनाए जीवाण मंडलं च वीससएणं सएणं छेत्ता दाहिणपुर त्यिमिल्लंसि चउभागमंडलंसि જાળવીય સૂચિતારું જાડું બાબા વેવ જિઇrrટું પરિવર) આ જંબુદ્વીપમાં ભારતક્ષેત્રનો સૂર્ય મધ્યજંબુદ્વીપના પૂર્વ પશ્ચિમ દિશાથી વિસ્તાર વાળી અને ઉત્તરદક્ષિણ દિશા તરફ
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર: ૧
૨૯
| SR No. | 006451 |
| Book Title | Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1981 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_suryapragnapti |
| File Size | 18 MB |