________________
દૂસરે પ્રાકૃતમે તીસરા પ્રાભૃતપ્રાભૃત
બીજા પ્રાભૂતનું ત્રીજું પ્રાકૃત પ્રાભૂત ટીકાર્થ –વીસ પ્રાભૃતેમાં આ બીજુ પ્રાકૃત ચાલી રહેલ છે. આ બીજા પ્રાભૃતમાં ત્રણ પ્રાભૃતપ્રાભૃત છે, તે પૈકી બે પ્રાભૃતપ્રાભૃત કહેવાઈ ગયા છે. હવે આ બીજા પ્રાભૃતનું ત્રીજું પ્રાભૃતપ્રાભૃત કહેવામાં આવે છે, (બિકરવમળ વિઘા વિસંતે ગંવા ગુઢણીરૂસર્વે પુરિસાળ તેલ = gવરીબો) પ્રત્યેક મંડળમાં ગતિના સંબંધમાં પ્રશ્ન સૂત્ર કહે છે, (ા જેવા વેત્ત સૂરિન હામેળ મુત્તળ હિતાત્તિ ) હે ભગવન કેટલા ક્ષેત્રમાં સૂર્ય એક એક મુહૂર્તમાં ગમન કરતે કહેલ છે? તે કહો શ્રી ગૌતમસ્વામી કહે છે કે- હે ભગવન બીજા ઘણા વિષયના સંબંધમાં પૂછવાનું છે પણ અત્યારે એજ પૂછું છું કે- હે ભગવન્ આપના મતથી કેટલા પ્રમાણવાળા ક્ષેત્રમાં પ્રકાશક ગ્રહ સૂર્ય એક એક મુહૂર્તમાં ગતિ કરે છે? આ પ્રમાણે સુશિષ્ય એવા શ્રી ગૌતમસ્વામીને પૂછવાથી ભગવાન આ વિષયના સંબંધમાં પરતીથિકના મિથ્યાભાના ઉપદર્શન રૂપ પ્રતિપત્તિને બતાવતાં કહે છે–(તસ્ય વસ્તુ મારો વત્તારિ વારિબો) આ વિષયના સંબંધમાં ચાર પ્રતિપત્તિ કહેવામાં આવેલ છે. ભગવાન શ્રી ગૌતમસ્વામીને તેમના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતાં કહે છે કે-હે ગૌતમ! આ મુહૂર્ત ગતિ પરિમાણના સંબંધમાં આ કહેવામાં આવનાર સ્વરૂપવાળી ચાર પ્રત્તિપત્તિ એટલે કે પરમતવાદીની માન્યતા રૂપ મતાન્તરે કહેલ છે. તે આ પ્રમાણે છે.-(તાથ ને વિનr) ૧ એ ચાર પરમતવાદિયોમાં પહેલે તીર્થાન્તરીય આ વફ્ટમાણ પ્રકારથી પોતાનો મત દર્શાવે છે. જે પ્રમાણે છે-(વા છે જે શોચાસણ ફૂuિ gm મુદત્તેí જરછ૪) સૂર્ય એક એક મુહૂર્તમાં છ છ હજાર એજનમાં ગમન કરે છે. અર્થાત પહેલા અન્ય મતવાદિનો મત સાંભળે છે ગૌતમ! એ પહેલા તીથcરીયના મતથી પરિભ્રમણ કરતો સૂર્ય એક એક મુહૂર્તમાં છ છ હજાર યોજન પરિભ્રમણ કરે છે. ( વમહંg) પહેલો તીર્થાન્તરીય પૂર્વોક્ત પ્રકારથી પિતાના મતનું સમર્થન કરે છે.
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞતિ સૂત્રઃ ૧
૧૧૪
