________________
ચરમાગરમાદિ કે અલ્પબદુત્વના નિરૂપણ
ચરમાચરમ આદિના અલ્પ બહુત્વ શબ્દાર્થ-(રૂમીણેલું મંતે ! રાજકુમાર શુક્રવીણ ગરમ ૨, માળિય, મંતYસાપ જ મંતવળ ચ) હે ભગવાન ! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના અચરમ; ચરમણિ, ચરમાન્ત પ્રદેશ અને અચરમાન્ત પ્રદેશમાં (વયાણ
વકૃપuસયા ) દ્રવ્યની અપેક્ષાએ પ્રદેશોની અપેક્ષાએ અને દ્રવ્ય પ્રદેશની અપેક્ષાએ (જવેરે તો) કેણ કેનાથી (વા વા વસુથા વા તુરા ના વિવાદિયા વાં) અલ્પ છે, ઘણા છે, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે?
(Tોચમr !) હે ગૌતમ ! (વસ્થા) બધાથી ઓછા (ફકીરે રયTIcqમાપ પુઢવીણ) આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના (વ્રયાણ) દ્રવ્યની અપેક્ષાએ (ઘને ગવરમે) એક અચરમ છે (૨૨મારું અસંવિસTTré) ચરમાણિ અસંખ્યાત ગણું છે (કન્નર ચ રવિ વિરેનાદિરા) અચરમ અને ચરમાણિ અને વિશેષાધિક છે (Guદ્રયાણ) પ્રદેશની અપેક્ષાએ (સંવૂલ્યોવા) બધાથી ઓછા (રૂમીને ચણમાણ પુઢવીણ) આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના (મંતવાસા) ચરમાન્ત પ્રદેશ છે (કવરમંતપાસ સંકુળ) અજીમાન્ત પ્રદેશ અસંખ્યાતગણું છે (રમંતા ચ મ વરમંતા ચ રવિ વિસાયિ) ચરમાંત પ્રદેશ અને અચરમાન્ત પ્રદેશ અને વિશેષાધિક છે (વૃક્ષuસંચાઇ) દ્રવ્ય અને પ્રદેશની અપેક્ષા (સત્ર
વા મીરે રામાપ પુત્રવીણ જે વારિ) બધાથી ઓછા આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના એક અચરમ છે ( મારું મનડું) ચરમાણિ અસંખ્યાતગણુ છે (ગરિમં ઘરમાણ ૨ રોવિ વિશેસાદિચ) અચરમ અને ચરમાણિ અને વિશેષાધિક છે (ામંતવાણા કહે Tળા) ચરમાન્ત પ્રદેશ અસંખ્યાતગણ છે (સમંતપ ૩ વિજ્ઞા ) અચરમાન્ત પ્રદેશ અસંખ્યાતગણું છે (જામંતપણા ર ગરમંતા ચ વિ વિસાયિા) ચર માન્ત પ્રદેશ અને અચરમાન્ત પ્રદેશ અને વિશેષાધિક છે (ઉર્વ જ્ઞાવ જસત્તHig) એ પ્રકારે નીચેની સાતમી પૃથ્વી સુધી (સોમરસ લવ સ્ટોરમાં ) સૌધર્મ યાવત લેક સુધી એ જ પ્રકારે
ટીકાથ - હવે રત્નપ્રભા પૃથ્વી આદિ પ્રત્યેકના ચરમ, અચરમ આદિ સંબંધી
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૩
૩૪
