________________
ટીકાર્થ-હવે પર્વક વનસ્પતિની પ્રરૂપણ કરે છેપર્વકના કેટલા પ્રકાર છે? શ્રી ભગવાન ઉત્તર દે છે–પર્વક અનેક પ્રકારના છે.
હવે તે પ્રકારના નામ નિર્દેશ કરતા કહે છે-ઇસુ, ઈસુવાડી. વરૂણી, એકકડ માષ, સુંઠ, શર, વેત્ર, તિમિર, શતપર્વક, અને નળ. આમાં ઈક્ષુ વિગેરે જેને ગાંઠ (કાતરી) હેાય છે તે પર્વક કહેવાય છે. અને તે દેશ વિશેષમાં પ્રસિદ્ધ છે. ઇક્ષુવાડી વિગેરે કેટલીક પર્વક જાતની વનસ્પતિ. દેશ વિશેષમાં પ્રસિદ્ધ છે.
એ રીતે વંશ, છુ , કનક, કંકાવંશ, ચાપવંશ, ઉદક, કુટજ, ગિરિ મલ્લિકા, વિસક, કડા, વેલ્લ, કલ્યાણ, આ પર્વ પણ દેશ વિશેષમાં પ્રસિદ્ધ સમજવાં જોઈએ.
અના સિવાયના આવી જાતના બીજા જે હોય તે બધાનીજ પકોમાં ગણતરી કરી લેવી જોઈએ. - હવે આરંભેલાને ઉપસંહાર કરે છે. આ બાવીસ જાતના પર્વની
પ્રરૂપણ થઈ
શબ્દાર્થ (સે જિં તું તાળ ?) તૃણ કેટલા પ્રકારનાં હોય છે? (તા) તૃણ (જાવિદ) અનેક પ્રકારના (Towત્તા) કહ્યાં છે (HT) તેઓ આ પ્રકારે છે (દિચ) સેંડિક (મંતિય) માંત્રિક (ત્તિ) ત્રિક (મ) દર્ભ (યુ) કુશ (વા ) અને પર્વક (પોકા ) પિડલિકા (3gT) અર્જુનક (શાસ) આષાઢક વહિયંસ) હિતાંશ (સુચ) શુકવેદ (વીર ૪િ) ક્ષીરઉરાલિ (3) એરંડા (કુ િરે) કુવિંદે ( ર) કરકર (મુ) મુદ્ર (તા) તથા (વિમંજૂથ) અને વિભંગુ (મદુર તા) મધુર તૃણ (gય) છુરક (સિચિ) શિલ્પિક (શુક્ર) શક્તિક વિદ્ધન્વે) જાણવા જોઈએ (સુ૪િતળે ચ) અને સુકલિ તૃણ (ચાવજો તપુIT) જે બીજા આવી જાતના. હેાય તે બધાને તૃણમાં પરિણિત જાણવા. ટીકાર્ય—હવે તૃણ નામક વનસ્પતિની પ્રરૂપણા કરે છે તૃણ કેટલા પ્રકારના છે?
શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છેતૃણ અનેક પ્રકારના કહેલા છે. તે અને તેનું કથન કરે છે
સડિક માંત્રિક, હેત્રિક, દર્ભ, પર્વક, પિટલિકા, અજુનક, આષાઢક હિતાંશ. શુકવેદ, અને ક્ષીર મુસ, આ તૃણ કહેવાતી વનસ્પતિ દેશ વિશેષ માં પ્રસિદ્ધ છે.
એ રીતે એરંડ, કુરૂવિંદ, કરજર, મુર્ડ, વિભંગુ મધુરાણ, સુરક, શિલ્પિક
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
