________________
વધારે છે. “ર્વ સંવિધા વિ' એજ પ્રમાણે જે એકેન્દ્રિય અપર્યાપ્તક છે, તે સૌથી ઓછા છે. એકેન્દ્રિય પર્યાપ્તક છે, તે તેના કરતાં સંખ્યાતગણી વધારે છે. એકેન્દ્રિય જીવોમાં સૂક્ષ્મ એકેન્દ્રિય જીવ ઘણા છે, કેમકે એ બધા લેકમાં ભરેલા છે. તેમાં પણ જે સૂક્ષમ અપર્યાપ્તક જીવ છે, તે બધાથી ઓછા છે. અને તેના કરતાં જે સૂમ પર્યાપ્તક જીવ છે, તેઓ સંખ્યાત ગણું છે. “gu fસ મંતે ! ફંચિા પત્તાપmત્તPITvi | "હે ભગવાન્ ! આ પર્યાપ્તક અને અપર્યાપક બે ઈદ્રિયવાળા જીવોમાં ક્યા છે કયા જી કરતાં અલ્પ છે? ક્યા છે કયા જી કરતાં વધારે છે? કયા છે ક્યા છની બરબર છે? અને કયા જીવો કયા જીથી વિશેષાધિક છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-હે ગૌતમ ! સૌથી ઓછા દ્વીન્દ્રિય પર્યાપ્તક છે. અને તેના કરતા શ્રીન્દ્રિય અપર્યાપ્તક અસંખ્યાત ગણું વધારે છે. પ્રતરમાં આગળના સંખ્યામાં ભાગ માત્રમાં જેટલા ખંડ છે, એટલા ખંડ પ્રમાણુ કીન્દ્રિય પર્યાપ્તક છે. તેના કરતાં પર્યાપ્તક અપર્યાપ્તક કીન્દ્રિય અસંખ્યાતગણું વધારે છે. કેમકે–તેનું પ્રમાણ પ્રતરમાં આંગળના અસંખ્યાતમાં ભાગ માત્ર જેટલા ખંડ છે, એટલા છે. એ જ પ્રમાણે ત્રણ ઈદ્રિયવાળા પર્યાપ્તક અને ત્રણ ઈન્દ્રિયવાળા અપર્યાપ્તક, ચાર ઈદ્રિય પર્યાપક અને ચાર ઈદ્રિય અપયતક, તથા પાંચ ઈદ્રિય પર્યાપ્તક અને પાંચ ઈદ્રિય અપર્યાપ્તક આ બધાના સંબંધમાં કથન સમજી લેવું. અર્થાત્ આ બધામાં પિત પિતાનામાં પર્યાપ્તક ઓછા છે. અને અપર્યાપ્તક અસંખ્યાતગણુ છે. “પુસિ મંતે ! ાિળે વેરિચા, તે ફુરિयाणं; चउर दियाणं, पंचि दियाणय पज्जत्तगाणय अपज्जत्तगाणय कयरे कयरे०' હે ભગવન્ ! એકેન્દ્રિય પર્યાપ્તક, અને એકેન્દ્રિય અપર્યાપ્તક કીન્દ્રિય પર્યાપ્તક, દ્વિીન્દ્રિય અપર્યાપ્તક, તે ઈન્દ્રિય પર્યાપ્તક તે ઈદ્રિય અપર્યાપ્તક, ચૌ ઈદ્રિય પર્યા
પ્તક. ચૌ ઈદ્રિય અપર્યાપ્તક, પંચેન્દ્રિય પર્યાપ્તક, પંચેન્દ્રિય અપર્યાપ્તક આ બધા જેમાં કોણ કેના કરતાં ઓછા છે? કોણ કોના કરતાં વધારે છે? કેણ કેની બરોબર છે? અને કોણ કેનાથી વિશેષાધિક છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાપ્ર ભુશ્રી કહે છે કે–ચમા ! સદવત્યો રિવિ પત્તા” હે ગૌતમ ! સૌથી ઓછા પર્યાપ્તક ચાર ઇંદ્રિયવાળા જીવે છે. તેના કરતાં “જિકિયા પmત્ત TT વિસાદિશા? પર્યાપ્તક પંચેન્દ્રિય વિશેષાધિક છે. તેના કરતાં તે હું ચા પત્તા વિસા દિ પર્યાપ્તક તે ઈદ્રિય જીવ વિશેષાધિક છે. “જિંલિ અપના માંવિના તેના કરતાં પંચેન્દ્રિય અપર્યાપ્તક જીવ અસંખ્યાતગણી વધારે છે.
રિટ્રિયા અવનત્ત વિષેસહિ' તેના કરતાં ચૌઈન્દ્રિય અપર્યાપ્તક જીવ વિશેષાધિક છે. તેવુંઢિયા અજ્ઞTI વિસાયિ’ તેના કરતાં તેઈદ્રિય
જીવાભિગમસૂત્ર
૩૪૭.
