________________
વાવમાલમહામાત્ય તો તેવા મહઢિયા' રૂચકવરઢ સમુદ્રને ચારે બાજુથી ઘેરીને રૂચકવરાવભાસ નામના દ્વીપ આવેલ છે. આ દ્વીપ વૃત્ત-નામ ગોળ છે, અને તેને આકાર ગોળ વલયના જેવા સંસ્થાન વાળા છે. વિગેરે વિષય કરીને આ દ્વીપમાં રૂચકવરાવભાસ ભદ્ર અને રૂચકવરાવભાસ મહા ભદ્ર નામવાળા એ દેવા નિવાસ કરે છે, તે દેવા મહદ્ધિક વિગેરે વિશેષણા વાળા છે, અને યાવત્ તેઓ એક પત્યેાપમની સ્થિતિવાળા છે. ‘ચાવાવમામ ફીર્વ ચળવરાવમાણે સમુદ્દે’રૂચકવરાવભાસ દ્વીપને ચારે બાજુથી વીંટીને રહેલ રૂચકવરાવભાસ નામના સમુદ્ર આવેલ છે. આ સમુદ્ર ગાળ છે, અને ગેાળવલયના જેવા આકાર હાય છે તેવા આકારવાળા છે. આ સમુદ્ર સબંધી તમામ વર્ણન ક્ષેાદોક સમુદ્રના વન પ્રમાણે છે. આ સમુદ્રમાં વાવમાલવ ચાવાવમાસ મહાવરા હ્ય તો તેવા મહિઢિયા' રૂચકવરાવભાસવર અને રૂચકવરારાવભાસ મહાવર એ નામવાળા એ દેવા નિવાસ કરે છે. એ દેવા મહદ્ધિક વિગેરે વિશેષણા વાળા છે, અને યાવત્ તેમની સ્થિતિ એક પત્યે પમની છે. આ કથન સુધીનું તમામ પ્રકરણ અન્યત્ર ગાથા દ્વારા સંગ્રહીત કરીને આ પ્રમાણે કહેવામાં આવેલ છે.
‘નવૂ દીવે, વળે ધાવ, જાહોય, પુત્તરે વળે. । खीर घयखोयनंदी अरुणवरे कुंडले रुयगे ॥ १ ॥
આનું તાત્પ એજ છે કે-પહેલેા જ ખૂદ્દીપ છે, તેને ઘેરીને લવણ સમુદ્ર આવેલ છે, લવણુ સમુદ્રને ચારે બાજુથી ઘેરીને ધાતકીખંડ આવેલ છે. ધાતકીખંડને ચારે બાજુએ ઘેરીને કાલેાદ સમુદ્ર આવેલ છે. કાલેાદ સમુદ્રને ચારે બાજુથી ઘેરીને પુષ્કરવર નામના દ્વીપ આવેલ છે, પુષ્કરવર દ્વીપને ચારે ખાજુથી ઘેરીને વરૂણૢસમુદ્ર આવેલ છે. વરૂણસમુદ્રને ઘેરીને ક્ષીરવર દ્વીપ આવેલ છે. ક્ષીરવર દ્વીપને ઘેરીને ઘૃતેદધિ સમુદ્ર આવેલ છે. ધૃતાદધિસમુદ્રને ઘેરીને ક્ષેાદાઇક દ્વીપ આવેલ છે. ક્ષેાદાઇક દ્વીપને ઘેરીને નટ્વીશ્વર દ્વીપ આવેલ છે. વિગેરે પ્રકારથી રૂચક દ્વીપ સુધીઆ કથન કહી લેવુ' જોઈ એ. અરૂણ સમુદ્રથી લઈને ત્રિપ્રત્યવતાર થયેલ છે. આ સઘળા દ્વીપ અને સમુદ્રોના પછી લેાકમાં જે શંખ, ધ્વજા, કલશ; શ્રીવત્સ, વિગેરે શુભ નામેા છે, એ નામેાવાળા દ્વીપે
જીવાભિગમસૂત્ર
૨૫૮