________________
તેને વીસ નખ હતા. તેનું પૂછડું જરા ચેટી ગએલું અને પ્રમાણપત જેટલું લાંબુ હોવું જોઈએ તેટલું લાંબું હતું. તે મદેન્મત્ત હતે. મેઘની પેઠે “ગુડ ગુડ ઇવનિ કરી રહ્યો હતો. તેને વેગ મળે અને પવન કરતાં પણ તીવ્ર હતું. દેવતાએ એવા દિવ્ય હાથીના રૂપની વિક્રિયા કરી. પછી જ્યાં પિષધશાળા અને કામદેવ શ્રાવક હતું, ત્યાં તે પોં. પહોંચીને કામદેવ શ્રાવકને આ પ્રમાણે કહેવા લાગે “અરે એ કામદેવ શ્રાવક ! હું જેમ કહું છું તેમ તું નહિ કરે, તે હું તને મારી સૂંઢમાં પકડીશ, અને પકડીને પોષધશાળામાંથી લઈ જઈશ, ઉછાળીને મારા તીખા દતરૂપી મૂશળ પર ઝીલી લઈશ, ઝીલીને ત્રણવાર નીચે–પૃથ્વી પર મૂકી પગથી કચડી નાંખીશ; એથી તું અત્યંત દુખથી આત્ત થઈને અસમયેજ જીવનથી હાથ પેઈ બેસીશ.” (૧૦૨).
સર્પરૂપધારી દેવ ઔર ઉનકે ઉપસર્ગ કા વર્ણન
દીજાથે-“ag of સે ઈત્યાદિ હાથીરૂપધારી દેવતાના એવા કથનથી પણ શ્રાવક કામદેવ ભયભીત ન થયી, યાવત્ ધ્યાનનિષ્ઠ વિચારી રહ્યો.(૧૦૩)હાથીરૂપધારી દેવતાએ કામદેવ શ્રાવકને નિર્ભય ચાવત વિચરતે જોઈને બીજી વાર અને ત્રીજી વાર તેણે કામદેવ શ્રાવકને એ જ પ્રમાણે કહ્યું, પરંતુ તે તો જેમને તેમજ વિચારી રહ્યો. (૧૦૪). ફરીથી પણ હાથીરૂપધારી દેવતાએ કામદેવ શ્રાવકને નિર્ભય યાવત વિચરતો જોયે, એટલે તેણે લાલ પીળો વગેરે થઈને કામદેવ શ્રાવકને સૂંઢથી પકડ, ઉપર આકાશમાં ઉછાળે, ઉછાળીને તીખા દાત પર ઝીલી લીધે, પછી નીચે જમીન પર મૂકીને ત્રણ વાર પગથી કચડે (૧૦૫). ત્યારે પણ કામદેવ શ્રાવકે એ અસહ્ય વેદનાને સહન કરી. (૧૦૬) જ્યારે હાથીરૂપધારી દેવતા કામદેવ શ્રાવકને ડગાવી ન શક્ય ત્યારે યાવત ધીરે ધીરે તે પાછો ફર્યો. પાછા ફરીને પિષધશાળામાંથી નીકળે અને દિવ્ય હાથીના રૂપને તેણે ત્યાગ કર્યો. પછી તેણે એક દિવ્ય મહાન સર્ષનું રૂપ ધારણ કર્યું. એ સર્ષ ઉગ્ર વિષવાળ, ચંડવિષવાળે. ઘોર વિષવળે, મહાકાય (ખૂબ લાંબે પહોળ) હતે. શાહી અને કાળી ઉંદરડી જે તે કાળે હતે તેનાં નેત્ર વિષ અને રોષથી પરિપૂર્ણ હતાં. કાજળના ઢગલા જે તેને હતું ત્યાં તે પહએ. પછી કામદેવ શ્રાવકને આ પ્રમાણે કહેવા લાગ્યા: “અરે કામદેવ શ્રાવક! તું શીલ આદિને ભંગ નહીં કરે તે હું શીધ્ર તારા શરીર પર સડસડાટ કરતે ચઢીશ, પછી ત્રણવાર ગળાને લપેટા લઈશ, અને તીવ્ર ઝેરીલી દાઢેથી તારી છાતીમાં ડંખ દઈશ, જેથી તું અત્યંત દુઃખથી બેહોશ થઈને અસમયેજ જીવન ગુમાવી બેસીશ.”
અહીં “ઉગ્રવિષ” “ચંડવિષ” આદિ પદનો પ્રાય; એકસરખે અર્થ છે, પરંતુ અત્યંત ઝેરીલે બતાવવાને માટે અનેક પદોને પ્રવેશ કરવામાં આવ્યું છે. ૧૦૭
રીક્ષાર્થ-સે” ઇત્યાદિ સર્ષરૂપધારી દેવતાએ એમ કહ્યા છતાં કામદેવ શ્રાવક નિર્ભય યાવત્ વિચરી રહ્યો. તેણે બીજી વાર કહ્યું, ત્રીજી વાર કહ્યું, પરંતુ કામદેવ જેમને તેમ વિચારી રહ્યો. (૧૦૮). ત્યારે સર્પરૂપ દેવતાએ કામદેવ શ્રાવકને
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
૯૯