________________
હસ્તિરૂપ દેવ કા વર્ણન
ટીાથે-‘તદ્ નૂં સે’ઇત્યાદિ પિશાચરૂપધારી દેવતાના એવા કથનથી પણ શ્રાવક કામદેવને ન ભય લાગ્યા, ન ત્રાસ થયે, ન ઉદ્વેગ થયા, ન ક્ષેાભ થયા, ન ચંચળતા થઇ, અને ન સભ્રમ થયેા. તે ચૂપચાપ ધર્મધ્યાનમાં સ્થિર રહ્યો. (૯૬). પિશાચરૂપધારી દેવે શ્રાવક કામદેવને નિયયાવત્ ધર્મધ્યાનમાં સ્થિત જાયે, એટલે ખીજીવાર અને ત્રીજીવાર પણ તે ખેલ્યે: “અરે મૃત્યુકામી શ્રાવક કામદેવ ! જો તું આજ શીલ આદિના પરિત્યાગ નહિ કરે, તેા યાવત તુ માર્યાં જશે” (૯૭), બીજી અને ત્રીજી વાર કહા છતાં શ્રાવક કામદેવ થાવત્ ધર્મધ્યાનમાં સ્થિત જ રહે છે. (૯૮)
હસ્તિરૂપ દેવ કે ઉપસર્ગ કા વર્ણન
ટીૉર્થ-તત્ર્જા સે” ઇત્યાદિ પિશાચરૂપધારી દેવે શ્રાવક કામદેવને નિય યાવત્ ધર્મધ્યાનનિષ્ઠ વિચરતા તૈયા, તેથી ક્રુદ્ધ થઇને લલાટ પર ત્રણ વાંકી ભ્રૂકુટિ ચડાવીને તે નીલ કમળના જેવી યાવત તઘ્વારથી કામદેવ શ્રાવકના ટુકડે ટુકડા ઠરવા લાગ્યા. (૯૯) કામદેવ શ્રાવક એ તીવ્ર અને અસહ્ય વેદનાને સમ્યક્ પ્રકારે સહન કરવા લાગ્યું અને ધર્મધ્યાનમાં સ્થિર રહ્યો. (૧૦૦) પિશાચરૂપી દેવે ત્યારે પણ શ્રાવક કામદેવને નિડર અને ધ્યાનનિષ્ઠ જોયે, અને જ્યારે શ્રાવક કામદેવને નિર્માંન્થ પ્રવચનથી ચલાયમાન, વિક્ષિપ્ત ચિત્તવાળા કરવામાં તથા તેના મનાલાવાને પલટાવવામાં સમ ન થયેા, ત્યારે ધાન્ત (ઠંડા) થઈ ગયે, એટલુંજ નહિ પણ ગ્લાનિ અને અત્યંત ગ્લાનિને પ્રાપ્ત થયેા કે-જીએ, હું કેવા ઘમંડ કરીને આવ્યે હતે, પણ અહીં મારા ઘમંડના ચૂરા થઈ ગયા, તે ધીરે ધીરે પાછે પગે પાછા કર્યાં, પાષધશાળામાંથી બહાર નીકળ્યા અને દિવ્ય પિશાચના રૂપને તેણે ત્યાગ કર્યાં. એ રૂપ ત્યજીને તેણે દિવ્ય હાથીના રૂપની વિક્રિયા કરી (૧૦૧). ચાર પગ, સૂંઢ, લિંગ અને પૂછ્યું, એ સાતે અત્યત સ્થૂલ મ ંગાથી યુક્ત, સમ્યક્ પ્રકારે
સસ્થિત, સુજાત, આગળથી ઉંચુ અને પાછળથી સુઅરના આકારનું રૂપ બનાવ્યું. એનું પેટ બકરીના પેટની પેઠે લાંબુ અને નીચે લટકતું હતું, તેની સૂંઢ અને હઠ ખૂબ મેટાં અને ગણેશની સૂંઢ તથ, હાર્ટનાં જેવાં હતાં; તેના દાંત મ્હાંની બહાર નીકળેલા અને ખીલેલા મલ્લિકાપુષ્પના જેવા નિ`ળ તથા સફેદ હતા, અને જાણે સાનાના સ્થાનમાં રાખેલા હાય એ પ્રમાણે દાંત સારી રીતે સેાનાના વેટનથી યુક્ત હતા. તેની સૂંઢના અગ્રભાગ જરા-તરા મરડાએલા ધનુષ્યની પેઠે મરડાયલા હતા.
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
८८
