________________
વિચાર્યું. (ઓપિત્તા) સામાન્ય વિચારથી અર્થાવગ્રહજ્ઞાન મેળવ્યા પછી ( ઉ પનg) તે સંદર્થના પર્યાલોચન તરફ અભિમુખ થતા ઈહાજ્ઞાનમાં પ્રવિષ્ટ થયા, અર્થાત્ તે મહા સ્વમનું ચિંતન તેઓએ ઈહા જ્ઞાનવડે કર્યું. (qffસત્તા ગg arમાવિgi મકૃપુષ્યgi વૃદ્ધિwriti 7 મિજા અમારું ) ઈહાજ્ઞાનવડે જ્યારે તેઓએ તે મહાસ્વમ વિષે વિચાર કરી લીધો ત્યારે ફરી પિતાની સહજ મતિપૂર્વક બુદ્ધિ વિજ્ઞાનવડે તે મહાસ્વપ્નના અર્થને નિર્ણય કર્યો. સૂમ ધર્મની આલેચનારૂપે જે માનસિક વ્યાપાર હોય છે, તે મતિ છે. તેમજ ગ્રહણ કરાયેલા અર્થના પરિચ્છેદપૂર્વક જે વિશિષ્ટ ક્ષપશમ થાય છે, અને તે ક્ષયે પશમવડે જે ઉપગ વિશેષ હોય છે તે બુદ્ધિવિજ્ઞાન છે. (ઋરિત્તા) આ રીતે વિચારીને (ધાળિf देवीं ताहिं जाव हिययपल्हायणिज्जाहिं मिउमहुररिभिय गंभीरसस्सिरीयाहिं ઘઉદ્દે ગુજૂના ૨ પૂર્વ વધાર) રાજાએ ધારિણીદેવીના ઈષ્ટ વગેરે વિશેષણવાળી વાણી વડે વારંવાર વખાણ કર્યા. અહીં જે “ઘાત? પદ આવ્યું છે, તેનાથી "ારું, તારું, પિયા, મગુનારું, મામા, કપાળ, પરસ્ટાઇrf, fણવાહિં, ધનારું કંપારારં, રિવિ”િ આટલે વધારાને પાછળના પાઠને સંગ્રહ થયેલ છે. આ પદેને અર્થ સાતમાં સૂત્રની વ્યાખ્યામાં કરવામાં આવ્યું છે. ત્યાંથી જાણી લેવું જોઈએ. જે વાણીવડે રાજાએ રાણીનાં વખાણ કર્યા હતાં, તે પૂર્વે કહેલાં વિશેષણોથી યુકત હોવાની સાથેસાથે તે સુકોમળ વર્ણ તથા પદવાળી હવાને કારણે, કર્ણ સુખદ મધુરસ્વર અને આલાપવાળી હોવાને કારણે, સંગીતની જેમ અને અર્થ ગૌરવવતી હોવા બદલ શોભા–સંપન્ન હતી. વારંવાર વખાણ કરવા અથવા તે ઉત્સાહિત કરવું “દે મા એ આ પદને અર્થ છે. રાજાએ કહ્યું(૩રા તમે વાળુfgg gm વિદે) હે દેવાનું પ્રિયે! તે બહુજ આશ્ચર્યકારક સ્વપ્ન જોયું છે. (જરા જં તુ વાસ્તુવિણ સુમિ દેવિ ને, છું,
ક્ષિgિinતુને સેવા[gp સુમિ )િ તે અતિશય શુભ પરિણામ આપનારૂં બહુ જ સારૂં સુખરૂપ, અત્યંત વખાણવા ચોગ્ય, ખૂબજ મંગળમય તેમજ ખૂબજ શેભાયુકત હે દેવાનુ પ્રિયે ! આ સ્વમ જેયું છે. (માતૃદોરાકઇ વસ્ત્રાબંગાનgi તને તેવી શુમિ વિ) હે દેવિ ! તમે જે સ્વપ્ન જોયું છે તે આરોગ્યને સૂચવનાર, સંતોષ આપનાર, આયુષ્ય વધારનાર, શુભદાયક તેમજ મંગલકારી છે. (ગાથાનો તે વાજુgિg, પુરામે તે સેવાgિg! ગામ, મોગરોવવામાં તે વાજુig) હે દેવાનુપ્રિયે! તે જોયેલાં આ સ્વપ્નથી પુષ્કળ સંપત્તિરૂપ અર્થ લાભ, પુત્રલાભ, રાજ્યલાભ, ભેગ તથા સૌખ્ય લાભ તમને થશે-આ બધાનું સૂચક આ સ્વપ્ન છે. (પૂર્વ વસ્તૃતુ વાસ્થgિp નવા માળ વઘુ
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાગ સૂત્રઃ ૦૧
૪૭