________________
રિતિદિકણકોળિહંતો વાવíતિ' હે ભગવન સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ એવા તે છે સંખ્યાત વર્ષની આયુંષ્યવાળી સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયપણામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે તે પિત્તાવાણાવા શનિ વંરિવારિરિક્ષનોળિuતો ફરવારિ” શું તેઓ પર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિયામાંથી આવીને નાગકુમારેમાં ઉત્પન્ન થાય છે, કે-અપર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય”. ચિમાંથી આવીને નાગકુમારોમાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-“મા ” હે ગૌતમ! પકઝરઝવાઘા પતિ પં? તેઓ પર્યાપ્ત સંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે. જો ઉપકાર ઉંઝવાણા” અપર્યાપ્ત
ખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળી સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય"ચ માંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય થતા નથી. હવે ગૌતમસ્વામી ફરીથી પૂછે છે કે–“જmત્ત સંક કારાવારિર્જિનિયરિજિasોળિણ ળ મરે ! હે ભગવન પર્યાપ્ત સંખ્યાન વર્ષની આયુષ્યવાળે સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય જીવ ને મરવા રાજકુમgo કે જે નાગકુમારેમાં ઉત્પન્ન થવાને ચગ્ય છે. તે બે મં! દેવયાટ્રિપ૦ કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા નાગકુમારેમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્ત રમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ! તે જઘન્યથી દસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળા નાગકુમારમાં અને ઉત્કૃષ્ટથી સાતિરેક કઈક વધારે સાગરોપમની સ્થિતિવાળા નાગકુમારેમાં ઉત્પન્ન થાય છે. એજ વાત અતિદેશથી “પૂર્વ = સુષુમાંरेसु उबवज्जमाणास्त्र वत्तव्वया तहेव इह वि णवसु वि गमएमु भाणियव्वा' मा સૂત્રપાઠ દ્વારા સૂત્રકારે પ્રગટ કરી છે. આ સૂત્રપાઠથી એ સમજાવ્યું છે કે-જે રીતે અસુરકુમારોમાં ઉત્પન થવાવાળા જીવનું કથન કરવામાં આવ્યું છે, એજ રીતનું કથન અહિયાં પણ નાગકુમારોના સંબંધમાં પણ સમજી લેવું. “નવાં નાકુમારૂ હવે વાળા પરંતુ નાગકુમારોની સ્થિતિ અને સંવેધમાં પહેલાના કથન કરતાં અંતર જુદાપણું છે.-રેવં તે વેવ' આ કથન શિવાયનું બાકીનું તમામ કથન ઉત્પાદ પરિ. મરણ વિગેરે દ્વારમાં અસુરકુમારના કથન પ્રમાણે જ નાગકુમારોનું કથન સમજવું હવે સૂત્રકાર મનુષ્યના સંબંધમાં પ્રભુને એવું પૂછે છે કે વરૂ મજુતિ વવ.
નંતિ. હે ભગવન્! મનુષ્યમાંથી આવીને જે જીવ નાગકુમારોના આવાસમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તે શું તેઓ નિ મજુહિં તો ૩૩વનંતિ’ નિમણુહિંતો વવવíતિ” સંજ્ઞી મનુષ્યમાંથી આવીને નાગકુમારમાં ઉત્પન્ન થાય છે કે--અસંજ્ઞી મનુષ્યમાંથી આવીને ત્યાં-નાગકુમારાવાસમાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-“ોમા! નિમણુરહિંતો વવનંતિ” હે ગૌતમ!
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
१८७
