________________
•
હવે શીત અને ઉષ્ણુપત્તને બહુવચનમાં ચેાજીને ચેાથી ચતુભ''ગીના ભગા બતાવવામાં આવે છે. તે આ પ્રમાણે છે.- ફેશઃ ર્જશઃ ફેશા મુત્યુના દેશો गुरुकः देशो लघुको देशाः शीताः देशा उष्णाः देशः स्निग्धः देशो रूक्षः १' અથવા તે પેાતાના એકદેશમાં કર્કશ અનેક દેશેામાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એક દેશમાં લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશેામાં ઉછ્યુ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પવાળા હાય છે. આ ચેાથી ચતુરંગીનેા પહેલા ભગ છે. ૧ અથવા તે ‘ફેરાઃ જરાઃ વેશાઃ મૃતુાઃ વેશો ખુદા દેશો હનુજઃ સુશા સીતા દેરા ઉનાઃ વૈરા યનિષ્ઠ વૈશાઃ દક્ષાર્’પેાતાના એકદેશમાં કશ અનેક દેશેામાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશમાં ઉષ્ણુ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશેામાં રૂક્ષ સ્પર્શ વાળા હાય છે. આ ચેાથી ચતુભ'ગીના ખીન્ને ભંગ છે. ર્ અથવા તે વેરાઃ જેરા देशाः मृदुकाः देशो गुरुको देशो लघुकः देशाः शीताः देशा उष्गाः, देशः स्निग्धाः देशो દારૂ' પાતાના એકદેશમાં કૅશ અનેક દેશોમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશામાં ઉષ્ણુ અનેક દેશમાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ પશવાળા હોય છે. આ ચેાથી ચતુભ‘ગીના ત્રીજો ભગ છે. ૩ અથવા તે ‘ફેશઃ શઃ ઘેરા: થતુાઃ દેશો ગુજો વેશો યુદ્દો દેશઃ શીલ દેશા કળાઃ દેશ નિષાદરાઃ રક્ષાઃ૪-૪' પેાતાના એકદેશમાં ક્રશ અનેક દેશામાં મૃદું એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશામાં શીત અનેક દેશેામાં ઉષ્ણુ અનેક દેશેામાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશેામાં રૂક્ષ સ્પર્શીવાળા હાય છે.
6
આ ચેાથી ચતુભ'ગીના ચેાથેા ભંગ છે. આજ રીતે લઘુ પટ્ટમાં બહુવચનની ચેાજના કરવાથી પણ ૧૬ ભગા થાય છે. તેમજ ગુરૂપદમાં મહુવચન અને લઘુપદમાં એકવચનની ચૈાજના કરીને પણ ૧૬ સેાળ લગા થાય છે. તેજ રીતે ગુરૂ અને લઘુ એ ખન્નેમાં મહુવચનના પ્રયાગ કરીને પણ ૧૬ સેાળ ભગા થાય છે. આ રીતે કક શ ષમાં એકવચન અને મૃદુ પ૪માં બહુવચનને પ્રયાગ કરીને ૬૪ ચાસઠ ભંગા થાય છે. સાદું વઢેળ હુસેનં અવન પ્રાસળાં પત્ર' મંત્તા જાચવા' તે પછી કશપદમાં અહુવચન અને મૃદુ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૩
૩૩૧