________________
સમજવું. હવે સૂત્રકાર બારમે જંગ પ્રકટ કરે છે- “વીરા ! જિં નાનામોર નિદત્તાવા? હે ભદત! શું જીવ જાતિનામ ગેત્ર નિદત્તાયુષ્ક હોય છે? જાતિનામ અને ગોત્રની સાથે જે જીએ આયુને નિકાચિત કર્યું હોય છે, એવાં જીવેને “જાતિનામ ગેત્ર નિધત્તાયુષ્ક” કહે છે. એ જ પ્રમાણે ગતિ આદિ અન્ય પાંચ પદોના વિષયમાં પણ સમજવું. ગૌતમ સ્વામીના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ કહે છે
જો મા !” હે ગૌતમ ! “નાટ્ટનામોનિયા રિ ગાય જુમાનામવિદાયથા વિ ? જીવ જાતિનામશેત્ર નિદત્તાયુષ્ક પણ હોય છે, અને ગતિ, સ્થિતિ, અવગાહના, પ્રદેશ અને અનુભાગનામગોત્રનિધત્તાયુષ્ક પણ હાથ છે.
સંતો નાર રેમાળા * જે રીતે સમુચ્ચય જીવની અપેક્ષાએ ઉપર્યુંકત ૭ર ભેદાત્મક (ભંગયુકત) દંડકનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે, એ જ પ્રમાણે વૈમાનિકે પર્યન્તના કુલ ૨૫ દંડકનું પ્રતિપાદન કરવું જોઈએ. જેવી રીતે છત્ર' પદની સાથે ૭૨ ભ ગ (વિકલપિ) નું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે, એ જ પ્રમાણે વિમાનિકે પર્યતના પ્રત્યેક પદની સાથે ૭૨–૭૨ ભંગનું પ્રતિપાદન કરવું જોઈએ. આ રીતે ૭૨ ને ૨૫ વડે ગુણવાથી કુલ ૧૮૦૦ ભંગ થાય છે.
૧૮૦૦ ભગોનું પ્રદર્શન કરનાર કેઠિ(૧) જાતનામ નિધન
(૫) જાતિગત્ર નિધરા (૨) જાતિનામ નિધત્તાયુષ્ક
(૬) જાતિગોત્ર નિત્તાયુષ્ક (૩) જાતિનામ નિયુકત
(૭) જાતિગેત્ર નિયુકત (૪) જાતિનામ નિયુક્તાયુક
(૮) જાતિગત્ર નિયુક્તાયુષ્ક (૯) જાતિનામશેત્ર નિધત્ત
(૧૧) જાતિનામાગેત્ર નિયુક્ત (૧૦) જાતિના માત્ર નિધત્તાયુષ્ક
(૧૨) જાતિનામત્ર નિયુત્તાયુક આ બાર ભેદને જા ત, ગતિ, સ્થિતિ, અવગાહના, પ્રદેશ અને અનુભાગ એ છે પદે વડે ગુણતાં ૭૨ ભંગ થાય છે. સમુચ્ચય જીવથી વૈમાનિક પર્યરતના ૨૫ પદે વડે ૭૨ ને ગુણતાં કુલ ૧૮૦૦ ભંગ થાય છે.
૧૮૦૦ મંગે, બીજી રીતે દર્શાવવા માટે નીચેને કેહે આપ્યો છે(૧) જાતિનામ નિધત્ત
(૬) ગતિનામ નિધરાયુષ્ક (૨) જાતિનામ નિધત્તાયુક
(૭) ગતિનામ નિયુક્ત (૩ જાતિનામ નિયુકત
(૮) ગતિનામ નિયુક્તાયુષ્ક () જાતિનામ નિયુકતાયુષ્ક
૯) સ્થિતિનામ નિધન (૫) ગતિના નિધત્ત
(૧૦) સ્થિતિનામ નિધત્તાયુષ્ક (૧૧) સ્થિતિનામ નિયુકત
(૨૧) અનુભાગનામ નિધત્ત (૧૨) સ્થિતિનામ નિયુકતાયુષ્ક
(૨૨) અનુભાગનામ નિંધરાયુષ્ક (૧૩) અવગાહના નામ નિધન
(૨૩) અનુભાગનામ નિયુકત (૧૪) અવગાહના નામ નિધત્તાયુષ્ય (૨૪) અનુભાગનામિ નિયુકતાયુષ્ક (૧૫) અવગાહના નામ નિયુક્ત
(૨૫) જાતિગોત્ર નિધત્ત (૧૬ અવગાહનામ નિયુક્તાયુષ્ક (૨૬) જાતિગેત્ર નિધત્તાયુષ્ક (૧૭) પ્રદેશનામ નિધન
(૨૭) જાતિગોત્ર નિયુકત (૧૮) પ્રદેશના નિધરાયુષ્ક
(૨૮) જાતિગેત્ર નિયુકતાયુક (૧૯) પ્રદેશનામ નિયુકત
(૨૯) ગતિગાત્ર નિબત્ત (૨૦) પ્રદેશનામ નિયુકતાયુક
(૩૦) ગતિગત્ર નિધતાયુષ્ક
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
૪ ૨