________________
વામાં આવી છે. તે ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ઉત્તર શ્રેણી તરફ રહેલા નાગકુમારની અપેક્ષાએ કહેવામાં આવી છે. કહ્યું પણ છે–રાણિ રિવઢ ચં તો રેણુતાિળ” દક્ષિણ દિશામાં રહેલા નાગકુમારોની સ્થિતિ દેઢ પલ્યોપમની છે અને ઉત્તર દિશામાં રહેલા નાગકુમારની સ્થિતિ બે પામથી છેડી ઓછી છે.
ગૌતમ સ્વામીએ શ્વાસોચ્છવાસ આદિના વિષયમાં બીજા જે પ્રશ્નો પૂછ્યા છે અને તે પ્રશ્નોના જે જવાબ મહાવીર પ્રભુએ આપ્યા છે તે બધાનું સ્પષ્ટી કરણ સૂત્રાર્થ કરતી વખતે થઈ ગયું છે. તેથી તે બાબતમાં બીજું કંઈ પણ કહેવાનું નથી. ભવનવાસી દેવોના આ પ્રમાણે દસ ભેદ છે. અસુરકુમાર, નાગકમાર. સવર્ણકમાર, વિદ્યકુમાર, અગ્નિકુમાર, દ્વીપકુમાર, ઉદધિકુમાર, દિશાકુમાર, વાયુકુમાર અને સ્વનિતકુમાર અસુરકુમાર અને નાગકુમારની સ્થિતિ આદિનું વર્ણન સૂત્રકારે અહીં કર્યું છે. સુવર્ણકુમાર આદિ બાકીના દેવોની સ્થિતિ આદિનું વર્ણન તેમણે “નાવ થળિયારા ” આ પાઠ દ્વારા સૂચિત કર્યું છે. તેનું તાત્પર્ય એ છે કે વિદ્યુત કુમાર આદિના વિષયનું વકતવ્ય અસુરકુમારના વકતવ્ય પ્રમાણે જ સમજવું કે સૂ. ૧૮ ?
પૃથિવીકાયિકાદિ છે કે આહારાદિ કા વર્ણન
पृथिवी कायिका दिनिरूपण“પુટવી રૂચા મંતે ” રૂારિ– (મરે !) હે ભદન્ત ! (rasi દેવફાં ૪ કિ જાત્તા?) પૃથિવી કાયિક જીવની સ્થિતિ કેટલા કાળની કહી છે? (જોગમા !) હે ગૌતમ! (કોળું) ઓછામાં ઓછી ( તો મુદુત્ત) અંતર્મુહૂર્તની અને (૩ોલેf ) વધારેમાં વધારે (કાવીવાર સારું) બાવીસ હજાર વર્ષની પૃથ્વીકાયિક જીવે ની સ્થિતિ કહી છે. (મેતે !) હે ભદન્ત ! (પુત્રી રૂપાળું વસ્ત્રક્સ બાળમંતિ વા પાનનંતિ વા?) પૃથ્વી કાયિક જીવે કેટલા સમયને આંતરે શ્વાસ
ચ્છવાસ લે છે અને છેડે છે? (જોયા) હે ગૌતમ ! (વેકાયા જાતિવા) પૃથ્વીકાયિક જીવોની શ્વાસેવાસની ક્રિયાને કેઈ નિશ્ચિત સમય નથી, કારણ કે તે વિષમકાળ વાળી હોય છે. (પુરીયા ગાહારી?) હે ભદન્ત ! પ્રવીકાયિક જીવને આહારની ઈચ્છા થાય છે ખરી ? ( હૃત્તા હાટી) હા, તેમને આહારની ઈચ્છા થાય છે. (પુરીવાચાનું મંતે! વરૂારણ બહાર THEવનg ?) હે ભદન્ત ! પૃથ્વીકાયિક જીને કેટલા કાળે આહાર લેવાની ઈચ્છા ઉત્પન્ન થાય છે ? (નાયમ I ગુસમયે વિરક્ષિા કાટ્ટાફે સમુદgm) હે ગૌતમ! તેમને નિરન્તર, અવિલમ્બ રૂપે આહારની ઈચ્છા થયા કરે છે. (પુવીશાસૂચનં મતે ! ( ગદ્દારં માહારંતિ ?) હે ભદન્તઃ પૃથ્વી કાયિક છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧
