________________
અને ક્રોધાદિને ત્યાગ કરીને સમતા ભાવ ધારણ કરે જોઈએ. વીર પુરૂષને એજ માર્ગ છે. કર્મવિદારણ કરવાને સમર્થ હોય એ પુરૂષ સમ્યગૂ જ્ઞાન આદિ રત્નત્રયની આરાધના કરીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરાવનાર ધ્રુવ (નિશ્ચલ) મહામાર્ગ મોક્ષમાર્ગને પ્રાપ્ત કરે છે. આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે હે શિષ્ય! આ માર્ગ વીરેને માગ છે, ધીરેનો માર્ગ છે, કર્મ રૂપ શત્રુઓનું વિદારણ કરવાને સમર્થ સિંહને આ માર્ગ છે, પરીષહ અને ઉપસર્ગોને મેરૂની જેમ અડગ રહીને સહન કરી શકનારને આ માર્ગ છે. સંસારનાં સુખની અભિલાષા કરનારા કાયરે આ માર્ગ નથી. તે કારણે તમે પણ કુટુંબને અનુરાગ છોડી દઈને પરીષહ અને ઉપસર્ગોને અડગતા પૂર્વક સહન કરીને આ સંયમની માગ પર વિચરણ કરે. ગાથા ૨૧ - હવે સૂત્રકાર આ ઉદ્દેશકને ઉપસંહાર કરતા આ પ્રમાણે ઉપદેશ આપે છે. વેસ્ટિાઈત્યાદિ
શબ્દાર્થ–“રાથિમi-વૈરાત્રિમ” કર્મને વિદારણ કરવામાં સમર્થ માર્ગમાં મા-બાપત્ત’ આવીને “મળવાના-નાના વરા’ મન, વચન અને “#ાથેવન” શરીરથી ‘સંપુણો-સંવૃતઃ ગુમ થઈને અર્થાત્ પાપકર્મવાળી પ્રવૃત્તિથી રહિત થઈને ત્તિ-વત્ત’ ધન તથા “બાયો-જ્ઞાતીન’ જ્ઞાતિવર્ગ = પુનઃ અને “જન્મ-મન' આરંભને “વિદ્યા-ચવા” છોડીને કુસંપુરે -કુંવરઃ ઉત્તમ સંયમી થઈને જશે” સંયમાનુષ્ઠાનનું પાલન કરે મારા
–સૂત્રાર્થકર્મવિદારણને માટે સમર્થ એવા સંયમના માર્ગને પ્રાપ્ત કરીને, મન, વચન અને કાયાએ કરીને સંવૃત્ત (સંવર યુક્ત) બનો એટલે કે સાવધ પ્રવૃત્તિનો પાર ત્યાગ કરો, અને આરીભનો ત્યાગ કરીને તથા જિતેન્દ્રિય થઈને સંયમનું પાલન કરે. મારા
-ટોકાર્થકર્મને નાશ કરવાને સમર્થ એવા સમ્યજ્ઞાન દર્શન અને ચારિત્રરૂપ માર્ગને પ્રાપ્ત કરીને, મન, વચન અને કાયાથી સાવધ પ્રવૃત્તિ ન કરવાને નિશ્ચય કરીને, સોનું, ચાંદી આદિ દ્રવ્યને, સ્વજન પરિવાર આદિ કુટુંબને અને આરંભને ત્યાગ કરીને, સંવૃત થઈને સંયમમાગે વિચરે. જેને કર્મક્ષયને માર્ગ જડી ગયો છે. એવાં સંયમી જીએ મન, વચન અને કાયથી સંવૃત થઈને ધન, ધાન્ય; સ્વજન પરિવાર આદિ પરિગ્રહથી નિવૃત્ત થઈને સાવધ વ્યાપારને ત્યાગ કરીને, જિતેન્દ્રિય બનીને સંયમરૂપ ઉદ્યાનમાં વિચારવું જોઈએ. એ ગાથા રર .
છે બીજા અધ્યયનને પહેલે ઉદ્દેશક સમાપ્ત છે
શ્રી સૂત્રકૃતાંગ સૂત્રઃ ૦૧
૧૯૫
