________________
એવું પણ કહી શકાય છે કે કેટલાક પરતીથિકા પણ પરિગ્રહણથી રહિત અને વિશિષ્ટ તપસ્યાસંપન્ન હેાય છે. છતાં તેમને મેાક્ષની પ્રાપ્તિ કેમ થતી નથી ? વિશિષ્ટ તપ વિના મેાક્ષ નથી.’ એવા સિદ્ધાંત છે. તપ મેાક્ષનુ કારણ છે, એવું તીથ કરીએ પણ કહ્યું છે. છતાં તપને સદ્ભાવ હાવા છતાં પણ તે પરતીથિ કાને મેક્ષ કેમ મળતા નથી? જો તપસ્યા કરવા છતાં પણ મેાક્ષ ન મળતા હાય, તેા આપના શાસનનું અનુસરણ કરનારને પણ મેક્ષ મળવા જોઇએ નહીં. એવી સ્થિતિમાં તેમને મોક્ષ પ્રાપ્ત થવાની વાતજ કેવી રીતે સ્વીકાર્યું અને ! આ શ ંકાનું નિવારણ કરવા માટે સૂત્રકાર કહે છે કે”ગર્ વ બિનલે ઈત્યાદિ.
શબ્દા—ન-ચે' જે‘દ’. આ લેાકમાં માયામિકા-માયાનિના મોવ કષાયેાંથી યુકત છે ‘નવિય થપિ’ચાહે ‘બળે નમઃ' નાગેા અર્થાત્ વસ્ત્ર વગરના એવમ્ ‘જિતે-ગ’ નિર્મળ થઇને ‘ઘરે-રત્’ કરે ‘વિય-પતિ' ચાહે કરશોઅન્તત:' અન્ત પર્યન્ત ‘માલ-માસ” અનન્તકાળ સુધી-માર્ચ-માંથ' એકમાસ પછી ‘મૃષિ-સુનીત’ ભાજન કરે પરંતુ બસો-અનન્ત” અનંતકાળ સુધી શાથ-ગાંઘ' ગર્ભમાં. ‘માનતા-આન્તા' આવવાવાળા જ હોય છે. ૫ હું ॥
-સૂત્રા –
આ લેાકમાં જે માયા એટલે કે કષાયેાથી યુકત હાય છે, તેઓ કદાચ વસ્ત્રોનુ અન્યન તેાડી નાંખીને નગ્નાવસ્થામાં વિચરણ કરે, મહિના મહિનાના ઉપવાસો કરીને શરીરને તદ્દન ક્ષીણુ કરી નાખે, છતાં પણ તેમને અનન્ત કાળ સુધી ગÖમાં ઉત્પન્ન થવું પડે છે એટલે કે સંસારમાં પરિભ્રમણ કરવું પડે છે. પા
-ટીકા
આ લેામાં જે પરતીથિ કે મધ્યાથી (અહીં માયા પદ દ્રારા ધ; માન, માયા અને લાભરૂપ ચારે કાયાને ગ્રહણ કરવા જોઇએ) યુકત હાય છે. એટલે કે ક્રાય; માન માયા અને લાભ રૂપ કષાયેાથી યુકત હાય છે તેમને મેાક્ષ મળી શકતે નથી, ભલે તે નમ્ર રહે (કપડાના પરિગ્રહ પણ ન કરે) ભલે તેઓ અજ્ઞાન પૂર્વક કષ્ટ સહન કરીને કૃશ (દુલ) થઈ જાય, ભલે તે માસખમણ કર્યા કરે (મહિનાના ઉપવાસ કરીને પારણું કર્યા ખાદ મહિનાના ઉપવાસ આ પ્રકારની તપસ્યા કર્યા કરે), છતાં પણ તે અનંત કાળ સુધી ગર્ભ માં ઉત્પન્ન થયા જ કરે છે. આ કથનના ભાવાથ એ છે કે કાયયુક્ત પુરૂષ અનેક પ્રકારની ઓકરી તપસ્યાએ કરવા છતાં પણ સંસારને પાર કરી શકતા નથી. પરન્તુ અનત કાળ સુધી જન્મ મરણના ફેરા કર્યા જ કરે છે. તેમાંથી તેના છુટકારો થઈ શકતા જ નથી, કારણકે તેને મામાનું સમ્યગ્રજ્ઞાન ન હોવાને કારણે તે વિપરીત આચરણ જ કરતા હાય છે. ાગાથા લા
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૦૧
૧૮૨
