________________
६७८
तत्त्वार्यसूत्रे गणस्याऽनत्याशातना७ संघस्याऽनत्याशातया ८ क्रियाणा मनत्याशातना ९ सम्भोगस्या-ऽनत्याशातना १० आभिनिबोधिकज्ञानस्या-ऽनत्याशातना ११ श्रुतज्ञानस्याऽनत्पाशानना अवधिज्ञानस्याऽनत्याशातना १३ मनःपर्यवज्ञानस्याऽनत्याशातना १४ केवलज्ञानस्याऽनत्याशातना१५ इत्येवं पञ्चदशअदादिविनया भवन्ति पञ्चदशचाऽहंदादीनां भक्तिबहमानपदमाश्रित्य भवन्ति १५ पञ्चदशचाहदादीनां सद्गुणोत्कीर्तनतारूपा वर्ण संज्वलनता तामाश्रित्य भवन्ति१५ इत्येवं सर्व सम्मेलनेना-ऽनत्याशातना विनयतपः पञ्चचत्वारिंशविधं भवतीतिभावः ॥२६॥ ___तत्वार्थनियुक्तिः-पूर्व खल शुश्रूषणाविनयतपोरूप प्रथमं दर्शनविनयतपः तना न करना (८) संघ की आशातना क करना (९) क्रियाओ की आशानता न करना (१०) सामोगिक साधु की आशातना न करना (११) आभिनियोधिक (मतिज्ञान) ज्ञान की आशातना न करना (१२) श्रुतज्ञान की आशातना न करना (१३) अवधिज्ञान की आशातना न करना (१४) मनः पर्यवज्ञान की आशातना न करना (१५) केवलज्ञान की आशातना न करना । ये अर्हन्त आदि के विनय के पन्द्रह भेद हैं। भक्ति-बहुमान पद को लेकर और सद्गुणोत्कीर्तन रूप वर्णसंज्व लनता को लेकर पन्द्रर-पन्द्रह भेद करने से तीस भेद और होते हैं। जैसे अन्त की भक्ति करना अर्हत्प्रणीत धर्म की भक्ति करना आदि
और अर्हन्त के गुणों का कीर्तन करना अर्हस्प्रणीत धर्म के गुणों का कीर्तन करना अदि । इस प्रकार सबको मिलाने से अनत्याशातना विनय तप के पैतालीस भेद समझने चाहिए ॥२६॥ આચાર્યની આશાતના ન કરવી (૪) ઉપાધ્યાયની આશાતના ન કરવી (૫) સ્થવિરાની આશાતના ન કરવી (૬) કુળની આશાતના ન કરવી (૭) ગણની આશાતના ન કરવી (૮) સંઘની આશાતના ન કરવી (૯) ક્રિયાઓની આશાતના ન કરવી (૧૦) સાંગિક સાધુની અશાતના ન કરવી (૧૧) આભિનિબેધિક મતિજ્ઞાનની આશાતના ન કરવી (૧૨) શ્રતજ્ઞાનની આશાતના ન કરવી (૧૩) અવધિજ્ઞાનની આશાતના ન કરવી (૧૪) મનઃ૫ર્યવજ્ઞાનની આશાતના ન કરવી (૧૫) કેવળજ્ઞાનની અશાતના ન કરવી આ અહંન્ત આદિના વિનયના પર ભેદ છે. ભક્તિ-બહુમાન પદને લઈને સદગુણકીર્તન રૂપ વર્ણ સંજવલનતાને લઈને પંદર-પંદર ભેદ કરવાથી ત્રીસ ભેદ બીજા થાય છે જેમકે અહંતની ભકિત કરવી, અહંપ્રણીત ધર્મની ભક્તિ કરવી. અહંwણીત ધર્મના ગુણનું કીર્તન કરવું આદિ આવી રીતે બધાને સરવાળે કરવાથી અનત્યાશાતના વિજય તપનાં પિસ્તાળીશ ભેદ સમજવા જેઈએ ૨૬
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
