________________
दीपिका-नियुक्ति टीका अ.८.१३ भ.द्रव्यावमोदरिकायाः अनेकविधत्वम् ६११
षोडशकवला अर्द्धः पुरुषाहारः तस्मात् अर्थात् अपकृष्टा-न्यूना या-ऽवमोदरिका द्वादशकवलात्मकत्वात् सा-ऽपा वमोदरिकाऽवसे या। एवं-षोडश कुक्कुटाण्डकपमाणमात्रान् कवलान् याहरति तस्य स आहारो द्विभागपाप्तावमोदरिका तपो भवति । तथा च द्वात्रिंशत्कवलात्मक पर्याप्त पुरुषाहारस्य भागद्वये कृते सति प्राप्तान् षोडशकवलान भुञ्जानस्य पुरुषस्य द्विभागमाप्तावमोदरिका तपो भवतीति भावः। एवं-चतुरिंशति कुक्कुटाण्डकप्रमाणमात्रान् कवलान् य आइ.
इस प्रकार जो पुरुष मुगी के अण्डे जितने आठ कौर आहार करता है उसके अल्पाहार नामक ऊनोदरी तप होता है। जो मुगी के अंडे के बराबर बारह कवल प्रमाण आहार करता है वह अपाध-अव. मोदरिका तप वाला कहलाता है । सोलह कवल आहार पुरुष का अर्धाहार गिना जाता है, उस आधे से भी कम अर्थात् पारह कवल का आहार करना अपार्ध-अवमोदरिकातप है। जो मुर्गी के अंडे के बराबर सोलह कवल आहार करता है, उसका आहार विभाग प्राप्त-अवमो. दरिका है। उसे द्वितीय भाग (आधा) अवमोदरिका तप भी कहते हैं। तात्पर्य यह है कि बत्तीस कवल के पुरुष के पूर्ण आहार के बराबरबराबर के दो भाग किये जाएँ तो सोलह-सोलह हो सकते हैं। इस कारण सोलह कवल का आहार विभाग प्राप्त-अवमोदरिका तप समझना चाहिए। जो पुरुष मुगी के अण्डे के बराबर सोलह कवल का आहार करता है वह द्विभाग प्राप्त अवमोदरिका तप वाला कहलाता है।
આ પ્રમાણે જે પુરૂષ મરઘીના ઈડ જેટલા આઠ કેળીયાને આહાર કરે છે, તેનું અલ્પાહાર નામક ઉનેદરી તપ હોય છે. જે મરઘીના ઈંડા બરાબર બાર કેળીયા પ્રમાણુ આહાર કરે છે તે અપાઈ અવમેરિકા તપવાળે કહેવાય છે. સેળ કેળીયાને આહાર પુરૂષને અડધે આહાર ગણાય છે. તે અડધાથી એક અર્થાત્ બાર કેળીયા આહાર કરે અપાર્થ અમેરિકા તપ છે. જે મરઘીના ઈંડા જેટલા સેળ કળીયાને આહાર કરે છે તેને આહાર દ્વિભાગ પ્રાપ્ત અવમોદરિકા તપ સમજે તેને દ્વિતીય ભાગ (અડધો અમેરિકા તપ પણ કહે છે. તાત્પર્ય એ છે કે બત્રીસ કેળીયા પુરૂષના પૂર્ણ આહારના સરખા સરખા બે ભાગ કરવામાં આવે તે સેળ સોળ થાય છે આ કારણે સેળ કેળીયાને આહાર દ્વિ ભાગ પ્રાપ્ત અવમેરિકા તપ સમજવો જોઈએ જે પુરૂષ મરઘીના ઈડાની બરાબર સેળ કળીયાને આહાર કરે છે તે દ્વિભાગ પ્રાપ્ત અવમદરિકા તાપવાળે કહેવાય છે. આવી જ રીતે
श्री तत्वार्थ सूत्र : २
