________________
दीपिका - नियुक्ति टीका अ. सू. ६१ बाह्यत वसोभेदनिरूपणम्
मूलम् - बाहिरए तवे छव्विहे, अणसणऊगोयरियाभिक्खायरिया रसपरिच्चाग - कायकिलेस - संलीणया भेयओ ॥ ६१ ॥ छाया -- 'बाह्यन्तपः षड् विधम्, अनशनाऽवमौदर्य - भिक्षाचर्यारसपरित्याग - कायक्लेश-संलीनताभेदतः ॥ ६१ ॥
तत्वार्थदीपिका - पूर्वसूत्रे - संवर हेतु भूतपसो द्वैविध्यं प्रतिपादितम्, बाह्याऽभ्यन्तरभेदात्, सम्पति तस्यैव तपसः प्रथमभेदभूतस्य बाह्य तपसः परभेदान् प्ररूपयितुमाह- 'बाहिरए तवे छबिहे' इत्यादि । बाह्यं बहिर्भवं तपः खलु पडूविधं वर्तते तद्यथा - अनशना मौदर्य- भिक्षाचर्या - रसपरित्याग - कायक्लेश-संलीनताभेदतः । तत्राऽशनपान खाद्य स्वाद्यरूपचतुविधाहारपरित्यागोऽनशन मुच्यते, तत्रकर्मों का आस्रव रुक जाता है। इस प्रकार तप संबर और निर्जरा दोनों का कारण है ॥ ६० ॥
'बाहिरए तवे छfort' इत्यादि
सूत्रार्थ - बाह्य तप छह प्रकार का है - ( १ ) अनशन (२) अवमौदर्य (३) भिक्षाचर्या (४) रसपरित्याग (५) कायक्लेश और (६) प्रतिसंलीनता ||६०||
४५३
तार्थदीपिका - पूर्व सूत्र में संवर के कारणभूत तप के दो भेद कहे - बाह्य और आभ्यन्तर । अब बाह्य तप के भेदों का निरूपणकरते हैं ।
बाह्य तप छह प्रकार का है - ( १ ) अनशन (२) अवमौदर्य (३) भिक्षाचर्या (४) रसपरित्याग (५) कायक्लेश और (६) संलीनता । इनमें से अशन, पान, खादिम और स्वादिम रूप चार प्रकार के आहार का परित्याग करना अनशन कहलाता है । उपवास, वेला, तेला, चौला થાય છે અને નવા કર્મના આસ્રવ રાકાઇ જાય છે. આ રીતે તપ, સાંવર અને નિર્જરા અનેનું કારણ છે. ૫૬૦ના 'बाहिरए तवे छव्हे' त्याहि
सूत्रार्थमाह्य तय छ प्रहारना छे - ( १ ) अनशन (२) अवमौर्य (3) लिक्षायय (४) रसपरित्याग ( 4 ) अयउमेश भने (६) प्रतिस बीनता.
તત્ત્વાર્થં દીપિકા—પૂર્વ સૂત્રમાં સંવરના કારણભૂત તપના બે ભેદ કહેવામાં આવ્યા છે બાહ્ય તેમજ આભ્યન્તર હવે બાહ્ય તપના ભેદોનું નિરૂપણુ
उरी छीथे
बाह्य तय छ अारना - (1) अनशन (२) भवमोहर्य (3) भिक्षाथर्या (४) रसपरित्याग (4) डायम्सेश भ्यने (६) प्रतिससीनता आभांथी અશન, પાન, ખાદ્ય અને સ્વદ્ય રૂપ ચાર પ્રકારના આહારના પરિત્યાગ
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્ર : ૨
