________________
श्रीकल्पसूत्रे ॥ ३६५॥
तुल्यत्वात् । त्राणं = कर्मकदर्थितानां भव्यानां रक्षणसक्षणः । अतएव तेषां शरणम् = आश्रयस्थानम् । गतिः =अवलम्बनम् । प्रतिष्ठा = कालत्रयेऽप्यविनाशित्वेन स्थितः । द्वीपादिप्रतिष्ठान्ताः शब्दाः सौत्रत्वाच्चतुर्थीबहुत्वार्थे प्रथमैकवचनान्ताः । अप्रतिहत - वर - ज्ञान - दर्शन - घरेभ्यः - न प्रतिहतम् अप्रतिहतम्, ज्ञानं च दर्शनं चेति ज्ञानदर्शन, वरं श्रेष्ठं च तज्ज्ञानदर्शनं वरज्ञानदर्शनं केवलज्ञानं केवलदर्शनं च, अप्रतिहतं वरज्ञानदर्शनम् - अप्रतिहतवरज्ञानदर्शन, तद् धरन्तीति अप्रतिहत - वर - ज्ञान-दर्शन-धराः = आवरणरहित - केवलज्ञान- केवलदर्शनधारिणस्तेभ्यः । व्यावृत्तच्छन्नभ्यः - छाद्यते= आयते केवलज्ञानदर्शनाद्यात्मनोऽनेनेति छद्म =घातिकर्मवृन्दं ज्ञानावरणीयादिरूपं कर्मजातं वा, व्यावृत्तं निवृत्तं छद्म येभ्यस्ते व्यावृतच्छद्मानस्तेभ्यः । जिनेभ्यः = स्वयं रागद्वेषशत्रु जेतृभ्यः । जापकेभ्यः - जापयन्ति = जयन्तं
त्राण - कर्मों से पीड़ित भव्य जनों की रक्षा में समर्थ ।
शरण- भव्य प्राणियों के लिये आश्रयभूत ।
गति - आलम्बन - सहारा ।
प्रतिष्ठा - तीनों कालो में अविनाशी होने के कारण स्थिर ।
अप्रतिहतवरज्ञानदर्शनघर-भित्ति आदि से न रुकने वाले श्रेष्ठ केवलज्ञान और केवलदर्शन को धारण करनेवाले । व्यावृत्तछद्म- जो आत्मा के केवलज्ञान केवलदर्शन को ढँक दे, वह घातिक कर्मों का समूह छद्म कहलाता है। जिनसे छद्म हट गया हो वह व्यावृतछद्म हैं ।
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૧
जिन - स्वयं राग-द्वेष रूपी शत्रुओं को जीतने वाले ।
जापक- रागादि को जीतने के लिए उद्यत भव्यजीवगणों को धर्मदेशना आदि द्वारा जीतने की
ત્રાણ–કર્મોથી પીડાતા ભવ્ય જનાની રક્ષામાં સમથ શણ-ભવ્ય પ્રાણીઓને માટે આશ્રયનું સ્થાન, गति - भवसन—- सहारा (आधार).
પ્રતિષ્ઠા-ત્રણે કાળમાં અવિનાશી હોવાને કારણે સ્થિર. અપ્રતિહત–વર–જ્ઞાન—દનધર—ભિત્તિ—આદિથી ન રાકાવાવાળુ શ્રેષ્ડ કેવળજ્ઞાન અને કેવળદર્શનને ધારણ કરનાર. વ્યાવૃત્તછદ્રમ—જે આત્માના કેવળજ્ઞાન કેવળર્દેશનને ઢાંકી દે, તે ધાર્તિક કમેના સમૂહ છમ કહેવાય છે. જેનાથી મ દૂર જતુ રહ્યું હેય તે બ્યાવૃત્તમ છે. [न-स्वयं राग-द्वेष ३यी शत्रुमोने तनार.
જાપક-રાગાદિને જીતવાને માટે તત્પર ભવ્ય જીવગણાને ધદેશના આદિ દ્વારા જીતવાની પ્રેરણા આપનાર.
कल्प
मञ्जरी
टीका
शक्रेन्द्र
कृत- भगवस्तुतिः
॥ ३६५॥