________________
कल्प
मञ्जरी
निरन्तरमासोपवासेन निरतिचार-निर्दोषं श्रामण्यपर्यायं पालयित्वा मासिक्या मासप्रमाणया संलेखनया आत्मानं जोषयित्वा षष्टि भक्तानि अनशनेन छिचा आलोचितप्रतिक्रान्तः सन् पञ्चविंशतिशतसहस्राणि वर्षाणि पश्चविंशति
लक्षवर्षाणि सर्वायुष्कं सम्पूर्णमायुः पालयित्वा कालमासे कालमकरोत् । अत्रेदं बोध्यम्-अस्य नन्दमुनेर्दीक्षापर्याय श्रीकल्प
एकलक्षवर्षात्मकः । समग्रोऽपि दीक्षापर्यायोऽनेन निरन्तराचरितमासक्षपणैर्यापितः। तत्र-तपस्यायाः कालः षट ॥३०८॥
षष्ट्युत्तरपटशताधिकषण्णवतिसहस्रवर्षाणि (९६६६६) अष्टौ मासा, दिवसश्चैको विज्ञेयः। मासास्तु षष्टिसहस्रा- टीका धिकैकादशलक्षपरिमिताः (११६००००)। अतो मासक्षपणसंख्याऽपि तावत्येव । पारणादिवसा नवनवत्यधिकनवशतोत्तरनवनवतिसहस्रसंवलितैकादशलक्षपरिमिताः (११९९९९९) भवन्ति । एतेषां दिवसानां तु त्रयस्त्रिंशदधिकत्रिशतोत्तरत्रिसहस्रवर्षाणि (३३३३) त्रयो मासा एकोनत्रिंशदिवसाश्च भवन्तीति ॥०३५।। वर्ष की कुल आयु पूर्ण करके काल-मासमें काल किया ।
यहाँ यह बात ध्यान देने योग्य है कि नन्दमुनि की दीक्षापर्याय एक लाख वर्ष की थी और यह एक लाख वर्ष का सम्पूर्ण समय उन्होंने लगातार मासखमण का तप करते हुए ही व्यतीत किया था। महावीरस्य तपस्याका समय छियानवे हजार छ सौ छियासठ वर्ष आठ महीने, एक दिन (९६६६६ वर्ष ८ मास १ दिन) होता है। इनके महीने ग्यारह लाख साठ हजार (११६००००) होते है अतः मासखमण भी ग्यारह
पंचविंशतिलाख साठ हजार हुए। पारणा के दिन ग्यारह लाख निन्यानवे हजार नौ सौ निन्यानवे (११९९९९९)
तमो भवः। हुए। इन दिनों के-तीन हजार तीन सो तीस वर्ष, तीन महीने, उन्तीस दिन (३३३३ वर्ष ३ मास,
२९ दिन) होते है ।। सू०३५ ।। Uજ ધારણ કરી. અનશનથી સાઠ ભળીનું છેદન કર્યું. આલોચના કરી, પ્રતિક્રમણ કર્યું. અને પચીસ લાખ વર્ષનું કુલ 9 આયુષ્ય પૂરું કરીને કાલ-માસમાં કાળ પામ્યા.
અહીં આ વાત ધ્યાન દેવા લાયક છે -નન્દ મુનિની દીક્ષા પર્યાય એક લાખ વર્ષની હતી, અને તે એક લાખ, જ) ઈ - ને સંપૂર્ણ સમય તેમણે નિરન્તર માસખમણનો તપસ્યા કરવામાં જ ગાળ્યો હતો. તપસ્યાને સમય છનું હજાર છે સોછાસઠ વર્ષ, આઠ માસ અને એક દિવસને (૬૬૬૬ વર્ષ ૮ માસ એક દિવસ) હોય છે. તેનાં અગીયાર
||३०८|| લાખ સાઠ હજાર મહિના (૧૧૬૦૦૦૦) થાય છે. તેથી મા ખમણ પણ અગીયાર લાખ સાઠ હજાર થયાં. પારણાંનાં દિવસે અગીયાર લાખ, નવાણું હજાર, નવસે નવાણું (૧૧૯૯૯) થયાં. એ દિવસેના ત્રણ હજાર ત્રણસો તેત્રીસ १, भास, सामनत्रीस दिवस। (33339 3 भास २८ दिवस) थाय छे. (सू०३५)
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧