________________
श्रीकल्पसूत्रे
।।१५२।।
धवलवसणं, णाणणिहाणं, अकिंचणं कंचण मुणिं दंसी | | ०५ ||
छाया - ततः खलु सघनं वनं निरीक्षमाणस्य बुभुक्षमाणस्य तस्य मध्याह्न आसीत्, तदा प्रचण्डमार्तण्डः प्रज्वलिताऽनल इव महता तेजसा तपति, तस्मिन् समये स वनगहनभूतले इतस्ततः परिभ्रमन् भाग्यवशात्, तपस्तपस्यन्तं तपःप्रभाभिरनलमित्र ज्वलन्तं जलधिमित्र गम्भीरं, पुष्करपलाशमिव निर्लेप, सोममित्र सौम्यलेश्य, सर्वसहामिव सर्वसह, भास्करमिव तपस्तेजसा भासमानं, ध्यानालेन कर्मेन्धनं दहन्तं, कच्छपमिव गुप्तेन्द्रिय, स्फटिकरत्नमित्र विशुद्धं, निरास्रवं, निर्मलं, मण्डपाकारमुशीत
मूल का अर्थ- 'तएण सघणं' इत्यादि । तत्पश्चात् सघनवन का निरीक्षण करते-करते दोपहर हो गई। नयसार को भूख सता रही थी । प्रज्वलित आग की तरह प्रचण्ड सूर्य तेज से तप रहा था। ऐसे समय में वनभूमि में इधर- उबर परिभ्रमण करते हुए नयसार को सौभाग्य से एक मुनि दिखाई दिये । वह तप तप रहे थे । तपस्या की दीप्ति से अग्नि के समान देदीप्यमान थे। सागर की तरह गंभीर थे । कमल के पत्ते की भाँति निर्लेप थे। चन्द्रमा के समान सौम्यकान्तिवाले थे । पृथिवी की तरह सहनशील थे । सूर्य के समान तप के तेज से भासमान थे। ध्यानरूपी अग्नि से कर्म - ईंधन को जला रहे थे। कछुवे के समान इन्द्रियों का गोपन करनेवाले थे । स्फटिकरत्न के समान विशुद्ध, आस्रव से रहित और निर्मल थे। मण्डप के आकार के शीतल वृक्ष के तले विराजमान थे। प्रशस्त ध्यान में मग्न थे। मुनिजनों में उत्तम थे ।
भूजन। अर्थ- 'तए णं सघण' इत्याहि त्यार पछी गाढ वननु निरीक्षणु उरतां उरतां येोरथ अ. નયસારને ભૂખ સતાવી રહી, બળતી આગની પેઠે પ્રચ'ડ સૂર્ય તેજથી તપી રહ્યો હતેા. એવે સમયે વનભૂમિમાં અહીં-તહીં ફરતાં ફરતાં નયસારને સુભાગ્યે એક મુનિ દૃષ્ટિએ પડયા. તે તપ તપી રહ્યા હતાં. તપસ્યાની દીપ્તિથી અગ્નિની પેઠે તે દૈદીપ્યમાન હતાં. સાગરની પેઠે ગ'ભીર હતા. કમળની પાંદડીઓની પેઠે નિલે પહતા. ચંદ્રમા જેવી સૌમ્યકાન્તિવાળા હતા. પૃથ્વીની જેમ સહનશીલ હતા. સૂર્યની પેઠે તપ-તેજથી ભાસમાન હતા. ધ્યાનરૂપી અગ્નિથી કર્યાંરૂપ ઇધાને ખાળી રહ્યા હતા. કાચબાની પેઠે ઇન્દ્રિયાનુ ગાપન કરનારા હતા. સ્ફટિકરનના જેવા વિશુદ્ધ, આસ્રવથી રહિત અને નિ`ળ હતા. મ`ડપના આકારના શીતળ વૃક્ષની હેઠળ તે વિરાજમાન હતા. પ્રશસ્ત
શ્રી કલ્પ સૂત્ર : ૦૧
कल्प
मञ्जरी
टीका
नयसारकथा
॥१५२॥