________________
श्रीकल्प
सूत्रे
॥११८|
मञ्जरी
टीका
सिद्धिविशेषरूपकल्याणजनकत्वात् , शिवम्-उपद्रवोपशमहेतुत्वात, धन्यम्-तीर्थङ्करगणधरैः प्रशंसितत्वात , मङ्गल्यम्-दुरितोपशमरूपमङ्गलसाधकत्वात् , सश्रीकम्-केवलज्ञानलक्ष्मीसम्पादकत्वात् , महानुभावम्-आमषिध्यादिलब्धिमहाप्रभावजनकत्वात् , कषायपङ्कपक्षालकम्-कषायान्क्रोधमानमायालोभाः, तद्रूप एव पङ्कस्तस्य प्रक्षालकम्, कर्ममलविशोधकं कर्मरूपमलापनयनसमर्थमिति । तथा-अशनं वा पानं वा खाधं वा स्वाय वा प्रतिग्रहीतुम् आदातुं वा आहर्जु-भोक्तुं वा कल्पते, उच्चारं वा प्रस्रवणं वा परिष्ठापयितुं कल्पते, स्वाध्यायं वा कर्तु कल्पते, स्थानकायोत्सर्ग वा स्थापयितुं कर्तुं कल्पते, धर्मजागरिकां-धमार्थ जागरिका जागरणं तां जागरितुं कर्तुं वा कल्पते, अन्यतमं वा तथामकारं किमपि कार्यजातं कार्यप्रकारं कर्तुं वा कल्पते । गुरोरनुज्ञयैव सर्व कर्तव्यमिति भावः ॥सू०३८॥ उपशान्ति का कारण होने से शिवरूप, तीर्थकरों और गणधरों द्वारा प्रशंसित होने के कारण प्रशस्त, पाणे के उपशमरूप मंगल का जनक होने से मंगलमय, केवलज्ञानरूपी-लक्ष्मी का जनक होने के कारण सश्रीक, अमर्षीषधि आदि लब्धि रूप महान् प्रभाव का जनक होने से महानुभाव है; तथा क्रोध, मान, माया, लोभ, कषाय रूपी कीचड़ को धोनेवाला तथा कर्म-मल को दूर करने वाला है ।
इस प्रकार आचार्य आदि से पूछकर तथा उनकी अनुमति प्राप्त करके अशन, पान, खाद्य, या स्वाद्य आहार को ग्रहण करना और उसका उपभोग करना कल्पता है । मल-मूत्र का परिष्ठापन करना कल्पता है । स्वाध्याय करना कल्पता है और धर्मजागरण करना कल्पता है । तथा इसी प्रकार का अन्य कोई भी कार्य करना कल्पता है । आशय यह है कि गुरु की आज्ञा प्राप्त करके ही समस्त कार्य करना चाहिए ।। मू०३८॥ કારણ હોવાથી શિવરૂપ, તીથ કરો અને ગણધરોથી પ્રશંસિત હોવાથી પ્રશસ્ત, પાના ઉપશમરૂપ મંગળનું જનક
હોવાથી મંગલમય, કેવળ જ્ઞાનરૂપી લકમીનું જનક હોવાથી સશ્રીક, આમપોષધિ આદિ લબ્ધિઓ૩૫ મહાન પ્રભાવનું છેજનક હોવાથી એ ત૫ મહાનુભાવ છે; તથા કોધ, માન, માયા, લાભ, કષાયરૂપી કીચડને ધનાર તથા કમ મળને
६२ ४२नार छ જ એ રીતે આચાર્યાદિને પૂછીને તથા એમની અનુમતિ લઈને અશન, પાન, ખાદ્ય, સ્વાદ અહારને ગ્રહણ કરે અને તેને ઉપભોગ કરવો કપે છે, તથા એ પ્રકારનું બીજુ કોઈપણ કામ કરવું કપે છે. આશય એ છે કે ગુરુની આજ્ઞા લઈને જ બધાં કાર્યો કરવા જોઈએ. (સૂ૦૩૮)
का॥११८॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧