________________
उत्तराध्ययनसूत्रे 'पलिओवमस्स भागो' इत्यादि ।
खेचराणां व्योमचराणां पक्षिणामित्यर्थः, आयुः स्थितिः, उत्कर्षेण 'पल्योपमस्यासंख्येयतमो भागः' =पल्योपमासंख्येयतमभागप्रमाणा भवति जघन्यिकाऽस्तु अन्तर्मुहूर्तम् अन्तर्मुहूर्तकालं भवति । इह पल्योपमा संख्येयभागायुयुगलि पक्षिणां ज्ञेयम् । तदन्येषां तु गर्भजानां पक्षिणां पूर्वकोटिः । संमूर्छिमानां तु तेषां द्वासप्ततिवर्षसहस्राण्युत्कृष्टमायुरिति विशेषः ॥१९०॥ 'असंखभागपलियस्स' इत्यादि
खचराणां कायस्थितिः पूर्वकोटिपृथक्त्वेन साधिकः, पल्यस्य-पल्योपमस्य अनादिकाः अपिच अपर्यवसिताः) ये जीव सन्तति (प्रवाह) की अपेक्षा अनादि तथा अनंत हैं। (ठिइं पडुच्च साईया विसपज्जवसिया-स्थिति प्रतीत्य सादिकाः अपि सपर्यवसिताः) स्थितिकी अपेक्षा सादि और सांतहैं।। __ अन्वयार्थ-भवस्थिति और कायस्थितिके भेदसे स्थिति दो प्रकारकी है। इसमें (खहयराणं आउठिई-खचरामणाम् आयुःस्थितिः) खेचर जीवोंकी भवस्थिति उत्कृष्टकी अपेक्षा (पलियोवमल्स भागो असंखेज्जईमो भवे जहन्निया अंतोमुहुत्तं-पल्योपमस्यासंख्येयतमो भागो भवति जन्यिका अन्तर्मुहूर्तम् ) पल्यके असंख्यातवे भाग प्रमाण है तथा जघन्यकी अपेक्षा अन्तर्मुहूर्त है ॥ १९०॥
अन्वयार्थ-(खहयराणं-खेचराणाम् ) इन खेचर नभश्चर तिर्यश्च पंचेन्द्रिय जीवोंकी (कायठिई-कायस्थिति) कायस्थिति ( उक्कोसेणउत्कर्षण) उत्कृष्टकी अपेक्षा (पुत्वकोडी पुहत्तेण पलियस्स असंखभागेपूर्वकोटिपृथक्त्वेन पल्यस्य असंख्यभागः ) पूर्वकोटि पृथक्त्वसे अधिक अपि च अपर्यवसिताः ॥ 4 सततिनी अपेक्षाथी मनात अने. मनात छे. तथा ठिइं पडुच्च साइया वि सपज्जवसिया-स्थितिं प्रतीत्य सादिकाः अपि सपर्यपसिताः स्थितिनी अपेक्षाथी साडी अने सांत छ. ॥ १८८ ॥
અન્વયાર્થ—ભવસ્થિતિ અને કાયસ્થિતિના ભેદથી સ્થિતિ બે પ્રકારની छ. आमा खहयाराणं आउठिई-खेचराणाम् आयुस्थितिः मेयर योनी मपस्थिति
टनी मपेक्षाथी पलियोवमस्स भोगो असंखेज्जइमो भवे जहन्निया अंतोमुहुत्तंपल्योपमस्यासंख्येयतमो भागो भवति जघन्यिको अन्तर्मुहूत्तम् पत्यना मध्यातमा ભાગ પ્રમાણ છે તથા જઘન્યની અપેક્ષાથી અન્તમુહૂર્ત છે. જે ૧૯૦ છે ___मन्वयार्थ -खहयाराणं-खेचराणाम् मामेय२ नमश्वर ति य पायन्द्रिय पानी कायठिई-कायस्थितिः ।यस्थिति उक्कोसेण-उत्कर्षेण ष्टनी मपेक्षाथी पुत्वकोडी पुहत्तेण पलियस्स असंखभागे-पूर्वकोटीपृथकत्वेन पल्यस्य
उत्तराध्ययन सूत्र:४