________________
૮૩૬
उत्तराध्ययनसूत्रे
वसर्पिणीरूपं भवति । जघन्यिका तु अन्तर्मुहूर्तम् । 'अमुचंताणं' इति वाच्ये, 'अमुं - चओ' इति निर्देश आर्षस्वात् ||८२||
कालस्य प्रक्रान्तत्वादन्तरकालमाह
मूलम् - अनंतकालमुक्कोसं, अंतोमुहुत्तं जर्हन्नयं । विजढम्मि सेए काँए, पुंढवीजीवाणं अंतरं ॥८३॥
छाया— अनन्तकालमुत्कृष्टम्, अन्तर्मुहूर्त जघन्यकम् । त्यक्ते स्वके काये, पृथिवीजीवानामन्तरम् ॥८३॥ टीका- 'अनंतकालं' इत्यादि
पृथिवी जीवानां पृथिवीकायजीवानां, स्वके-स्वकीये, काये = पृथिवीकाये, त्यक्ते सति, उत्कृष्टम्, अन्तरम्, अनन्तकालम् = असंख्येयपुद्गलपरावर्तरूपं भवति । एतन्निगोदापेक्षया बोध्यम्, जघन्यकं तु अन्तरम् - अन्तर्मुहूर्त भवति । पृथिवीकायरूप है। तथा (जहन्निया-जघन्यका) जघन्य स्थिति (अंतोमुहुत्तं - अन्तर्मुहूर्तम् ) अन्तर्मुहूर्त्त प्रमाण है || ८२||
कालका प्रस्ताव होने से इनका अन्तरकाल कहते है --
'अनंतकालं.' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - - ( पुढवि जीवाण - पृथिवी जीवानाम् ) पृथिवी जीवोंका (सए काए विजढम्मि स्वके कार्य त्यक्ते) अपना शरीर छोड़ने पर (उकोसंउत्कृष्टं अन्तरम् ) उत्कृष्ट अन्तर (अनंतकालम् - अनन्तकालम् ) अनन्त कालका है । यह अनंतकाल असंख्यात पुद्गलपरावर्तनरूप है । यह निगोदकी अपेक्षा जानना चाहिये । तथा - ( जहन्नयं अंतोमुहुतं जघन्यकं अंतरम् अन्तर्मुहूर्तकम् ) जघन्य अन्तर अन्तर्मुहूर्तका है । पृथिवीकायजीव उत्कर्षउत्सर्पिली अवसर्पिणी अज३य छे तथा जहन्निया - जघन्यका धन्य स्थिति अंतो मुहुत्तं - अन्तमुहूर्त्तम्यन्तमुहूर्त प्रमाणु है ॥ ८२ ॥
કાળના પ્રસ્તાવ હાવાથી એમના અન્તર્કાળ કહે છે— ' अनंतकालं ' त्याहि ।
मन्वयार्थ - पुढवीजीवाण - पृथिवीजीवानाम् पृथवी व सए काए विजढम्मि- स्वके काये त्यक्ते पोतानुं शरीर छोडवाना उक्कोसं - उत्कृष्ट अन्तरम् उत्सृष्ट मंतर अनंतकालं - अनन्तकालम् मन तान छे आ अनंता असंख्यात પુદ્ગલ પરાવર્તનરૂપ છે. આ નિગેાદની અપેક્ષા જાણવું જોઇએ. તથા નઇન્નિય अंतोमुहुत्तं जघन्यकं अन्तरम् अन्तर्मुहूर्त्तकम् ४धन्य अ ंतर अंतर्मुहूर्तनुं छे. પૃથવીકાય જીવ ઉત્કષરૂપમાં આટલા કાળ સુધી પૃથવી કાયથી નીકળીને અન્ય
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
