________________
२३०
उत्तराध्ययनसूत्रे छाया-कायोत्सर्गेण भदन्त ! जीवः किं जनयति ? । कायोत्सर्गेण अतीत प्रत्युत्पन्नं प्रायश्चित्तं विशोधयति । विशुद्धप्रायश्चित्तश्च जीवो निवृत्तहृदयः, अपहृतभरः इव भारवहः प्रशस्तध्यानोपगतः सुखं मुखेन विहरति ॥ १२ ॥
टीका-'काउस्सग्गेणं' इत्यादि
हे भदन्त ! कायोत्सर्गेण अतिचार शुद्धयर्थ कायस्यागमोक्तविधिना परित्याग काये ममत्ववर्जनं कायोत्सर्गस्तेन जीवः किं जनयति ? । उत्तरमाह-कायोत्सर्गेण अतीतप्रत्युत्पन्नम्-अतीतम्-अतीतकाले कृतं चिरकालीनमित्यर्थः, प्रत्युत्पन्नं च प्रत्युत्पन्नमिव आसन्नकालकृतं चेत्यर्थः तयोः समाहारेऽतीतप्रत्युत्पन्नं, तथाविधं पायश्चित्तं प्रायश्चित्ताईम् अतिचारं स्वदोषमिति यावत , विशोधयति-तज्जनितपापापनयादपनयति । विशुद्धप्रायश्चित्तश्च-विशुद्धं-विशोधितम्-अपनीतं, प्रायश्चित्तं. प्रायश्चित्ताहम् अतिचारजनितपापं येन स तथा, इह — विसुद्ध' इति 'विसोहिय' इत्यर्थकम् अन्तर्भावितण्यर्थाश्रयणात् । यद्वा-विशुद्ध-क्षयमुपगतं, प्रायश्चित्सं-पाय
प्रतिक्रमणमें अतिचारोंकी शुद्धिके लिये कायोत्सर्ग करना चाहियेयह बात सूत्रकार बारहवें बोलमें कहते हैं-'काउस्सग्गेणं' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(भंते काउस्सग्गेणं जीवे किं जणयइ-भदन्त ! कायोत्स गैण जीवः किं जनयति) हे भगवन् । कायोत्सर्ग से जीव किस गुणको प्राप्त करता है ? इसके उत्तरमे कहते हैं कि ( काउस्सग्गेणं तिय पडुप्पन्न पायच्छित्तं विसोहेइ-कायोत्सर्गेण अतीत प्रत्युत्पन्न प्रायश्चित्तं विशोधयति) जीव इस कायोत्सर्गके प्रभावसे अतीतकालमें उत्पन्न किये गये तथा वर्तमान कालमें किये गये प्रायश्चित्ताह अपने दोषोंकी शुद्धि कर लेता है (विसुद्ध पायच्छिते य जीवे--विशुद्ध प्रायश्चितश्चजीवः) इस प्रकार अतिचारजनित ताप जिस जीवने दूर कर दिये हैं ऐसा जीव
પ્રતિક્રમણમાં અતિચારની શુદ્ધિના માટે કર્યોત્સર્ગ કર જોઈએ. આ पात सूत्र।२ मारमा मासभा मताव छ—“का उस्सग्गेण" छत्याल,
अन्वयार्थ-भंते काउस्सज्गेणं जीवे किं जणयइ-भदन्त कायोत्सर्गेण जीवः किं રચત્તિ હે ભગવાન! કાયોત્સર્ગથી જીવ ક્યા ગુણને પ્રાપ્ત કરે છે? આના ઉત્તરમાં
छ8-काउस्सग्गेणं तियपदुप्पन्नं पायच्छित्तं विसोहेइ-कायोत्सर्गेण अतीतप्रत्य ने प्रायश्चित्तं विशोधयति 04 24॥ ४ायासन प्रमाथी मतीत मां ઉત્પન કરેલાં તથા વર્તમાન કાળમાં કરેલાં પ્રાયશ્ચિત્તાર્થ પિતાના દેશેની શદ્ધિ शवछ. विशुद्धपायच्छित्ते य जीवे निव्वुयहियए ओहरिय भरुव्व भारवाहे पसत्थ झाणावगए सुहं सुहेणं विहरइ-विशुद्धप्रायश्चिन्त श्व जीवः निर्वृतह्रदयः अपहृतभरः इव भारवाहः प्रशस्तध्यानोपगतः सुखं सुखेन विहरति 241 प्रा२ना मतियार नित
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૪
