________________
२०४
उत्तराध्ययनसूत्रे निर्वेदोऽपि धर्मश्रद्धावतामेव स्यादिति तृतीयभेदं धर्मश्रद्धास्वरूपमाहमूलम्-धम्मसद्धाए णं भंते ! जीवे किं जणयइ?। धम्मसद्धाए णं सायसोक्खेसु रज्जमाणे विरज्जइ। अगारधम्मं च णं चयइ। अणगारे णं जीवे सारीरमाणसाणं दुक्खाणं छेयण भेयण संजोगाईणं वोच्छेयं करेइ, अव्वावाहं च सुहं निव्वत्तेइ ॥ सू०३ ॥ ____ छाया-धर्मश्रद्धया खलु भदन्त ! जीवः किं जनयति ?। धर्मश्रद्धया खलु सातसौख्येषु रज्यमानो विरज्यते । अगारधर्म च खलु त्यजति । अनगारः खलु जीवः शारीरमानसानां दुःखानां छेदनभेदनसंयोगादोनां व्यवच्छेदं करोति, अत एव अव्याबाधं च सुखं निवर्तयति ॥ ३॥
टीका-'धम्मसद्धाए' इत्यादि ।
प्रश्नवाक्यस्य व्याख्या प्राग्वत् । धर्मश्रद्धया-धर्म श्रुतधर्मादिः तत्र श्रद्धातत्करणाभिलाषरूपा, तया, सातसौख्येषु-सात-सातवेदनीयं तज्जनिता सौख्यानि सातसौख्यानि मध्यमपदलोपोसमासः दन्त्यादिरपि सातशब्दः सातेर्हेतुमण्ण्यन्तधातोः सौत्रात् 'अनुपसर्गाल्लिम्प ' इत्यादि मूत्र पठितातू पचायचिनिष्पन्नः । तेषु - वैषयिकमुखेष्वित्यर्थः, रज्यमानः-पूर्वकालेऽनुरक्तः, विरज्यते-वैराग्य निर्वेदगुणकी प्राप्ति धर्मश्रद्धावालेको ही होती है सो तीसरा बोलरूप धर्म श्रद्धाको कहते हैं-'धम्मसद्धाएणं' इत्यादि । ___ अन्वयार्थ–(भंते धम्मसद्धाए जोवे कि जणयइ-भदन्त ! धर्मश्रद्धया जीवः कि जनयति) हे भगवन् धर्मः श्रद्धासे जीव किस गुणको प्राप्त करता है ? भगवान् कहते हैं-(धम्मसद्धाए णं सायासोक्खेसु रज्जमाणे विरज्जह-धर्मश्रद्धया खलु सातसौख्येषु रज्यमानो विरज्यते ) श्रुतचारित्र रूप धर्मकी श्रद्धासे प्राणी जो कि पहिले सातवेदनीय कर्मके उदयसे जनित वैषयिक सुखोंमें मग्न हो रहा था अब मग्न नहीं होता है । अर्थात्
નિર્વેદ ગુણની પ્રાપ્તિ ધર્મશ્રદ્ધાવાળાને જ થાય છે. આથી ત્રીજા બોલ ધર્મશ્રદ્ધા भाट छ-'धम्मसद्धाएणं' इत्यादि।
अन्वयार्थ -भन्ते धम्मसद्धाए जीवे कि जणयइ-भदन्त धर्मश्रद्धया जीवः कि जनयति है सपान ! धर्मश्रद्धाथी ०१ या गुणने प्रात ४२ छ ? सापान ४ छ धम्मसद्धाए गं साया सोक्खेसु रजमाणे विरज्जइ-धर्मश्रद्धया खलु सातसौख्येषु रज्यमानो विरज्यते श्रुत यारित्र३५ धर्मनी श्रद्धाथी प्राणी, જો કે, પહેલાં સાત વેદનિય કર્મના ઉદયથી જન્મેલા વૈષયિક સુખેમાં મગ્ન થઈ રહેલ હતે, હવે મગ્ન થતું નથી. અર્થાત્ જ્યાં સુધી શ્રુતચારિરૂપ
उत्तराध्ययन सूत्र:४
