________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. २३ श्रीपार्श्वनाथचरितनिरूपणम्
९५५
जीवैस्तरणीयत्वादयं संसारः समुद्र इत्युच्यते । एतत्संसाररूप समुद्रपारगमने तु महर्षय एव मनर्था भवन्तीति ॥ ७३ ॥ | पुनः केशी पृच्छति-
१८
• १४
१५
मूलम् - साहु गोयंम ! पण्णा ते, छिन्नो में संसओ इमो ! अण्णो वि" संसओ मज्झं, "मे" कहँसु गोयम ! ॥७४॥ छाया -- साधुर्गौतम ! प्रज्ञा ते, छिन्नो मे संशयोऽयम् ।
अन्योऽपि संशयों मम, तं मे कथय गौतम ! ||७४|| टीका- 'साहु' इत्यादि । अस्या व्याख्या पूर्ववद् बोध्या ||७४ || मूलम् -- अंधयारे मे घोरे, चितिं पाणिणो बहुँ ।
aaris उज्जो, सव्वलोयम्मि पौणिणं ॥ ७५ ॥ छाया -- अन्धकारे तमसि घोरे, तिष्ठन्ति प्राणिनो बहवः । कः करिष्यति उद्योतं, सर्वलोके प्राणिनाम् ॥७५॥ टीका -- 'अयारे' इत्यादि ।
हे गौतम ? घोरे = भयंकरे चक्षुः प्रवृत्तिनिरोधकत्वेन अन्धं करोति जनका आराधक जीव इस शरीर रूपी नौका द्वारा इस संसाररूप समुद्र को पार करता है इसलिये उसको नाविक कहा गया है। तथा जीवों द्वारा पार करने योग्य यह संसार ही है, इसलिये इसको समुद्र का स्थानापन्न माना गया है। इस संसारसमुद्र को पार वे कर सकते हैं जो महर्षी हुआ करते हैं ॥ ७३ ॥
इस प्रकार सुनकर केशी ने गौतम से कहा- 'साहु' इत्यादि । हे गौतम! आपकी प्रज्ञा बहुत ही अच्छी है। क्योंकि आपने मेरा संशय हूर क दिया है और भी कुछ संशय हैं वह भी आप दूर करें || ७४॥ દ્વારા આ સસારરૂપી સમુદ્રને પાર કરે છે. આ કારણે તેને નાવિક કહેવામાં આવેલ છે. તથા જીવેા દ્વારા પાર કરવા ચેગ્ય આ સંસાર જ છે જેથી તેને સમુદ્રના સ્થાના પત્નથી માનવામાં આવેલ છે. આ સંસારસમુદ્રને એજ પાર કરી શકે છે કે જે મહર્ષિ તૈય છે. !!ગા
या प्रमाणे सांलजीने देशी श्रमले जैतम स्वामीने अधु - " साहु" धत्याहि ! હે ગાતમ ! આપની બુદ્ધિ ઘણી જ સારી છે કારણ કે, આપે મારા સંશયને દૂર કરી દીધેલ છે અને હજી પણ જે થાડે સંશય છે તેને આપ દૂર કરે. છજા
उत्तराध्ययन सूत्र : 3
