________________
सप्तदशमध्ययनं प्रारभ्यते
व्याख्यातं षोडशमध्ययनम् । सम्प्रति सप्तदशमारभ्यते । अस्य च पूर्वेण सहायमभिसम्बन्धः- पूर्वाध्ययने ब्रह्मचर्यगुप्तयः प्रोक्ताः, ताः पापस्थानवर्जनादेव भवन्ति । पापस्थान सेवनात पापश्रमणा भवन्ति । ततः पापश्रमणानां स्वरूप प्रतिबोधयितुमिदमध्ययनमारभ्यते । तस्याद्यगाथामाहमूलम् - जे' केई उं पव्वेंइए नियंठे, धम्मं सुणित्ता विर्णयोववण्णे । सुदुर्द्धहं लहिउँ बोहिलाभं, विहरेज पच्छा ये जहांसुहं तु ॥ १ ॥ छाशा - यः कश्चित्तु प्रत्रजितो निर्ग्रन्थो, धर्म श्रुत्वा विनयोपपन्नः । सुदुर्लभं लब्ध्वा बोधिलाभ, विहरेत् पश्चाच्च यथासुखं तु ॥१॥ टीका- 'जे केइ' इत्यादि ।
यः कश्चित् - मोक्षाभिलाषी पुरुषः, ' तु' इति निश्वयेन स्थविरानगारादि ॥ सत्रहवां अध्ययन प्रारंभ ॥
सोलहवां अध्ययनका व्याख्यान हो चुका अब सत्रहवां अध्ययन प्रारंभ होता है । इस अध्ययनका संबंध पहिले अध्ययन के साथअर्थात् सोहलवें अध्ययनके साथ - इस प्रकार से है - वहां पर जो ब्रह्मचर्यकी गुप्तियां कही गई हैं सो वे गुप्तियां पापस्थानोके वर्जनसे ही हो सकती हैं । अन्यथा नहीं । पापस्थानोंके सेवन से तो पात्रमण होते हैं । इसलिये पापश्रमणों के स्वरूपको समझानेके लिये इस अध्ययनका प्रारंभ किया गया है। इसकी यह आद्य गाथा है
'जे इ' इत्यादि । अन्वयार्थ - (जे केइ
-
इ-यः कश्चित् ) जो कोई मोक्षाभिलाषी पुरुष સત્તરમા અધ્યયનના પ્રારમ
સેાળમું અધ્યયન સંપૂરું થયું છે, હવે સત્તરમા અધ્યયનને પ્રારંભ થાય છે. આ અધ્યયનના સંબંધ સેાળમા અધ્યયન સાથે આ પ્રકારના છે—સેાળમા અઘ્યયનમાં બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિએ કહેવામાં આવેલ છે. એ ગુપ્તિએ પાપસ્થાનાના વર્જનથી થઇ શકે છે, એના સિવાય નહીં. પાપસ્થાનેાના સેવનથી તે પાશ્રમણ થાય છે. આ કારણે પાપશ્રમણાના સ્વરૂપને સમજાવવા માટે આ અધ્યયનના પ્રારંભ કરवामां आवे छे. यानी या प्रथम गाथा - " जे केइ " त्याहि.
मन्वयार्थ – जे केइ - यः कश्चित् ने । भोक्षाभिलाषी पुरुष स्थविर माशुगार
उत्तराध्ययन सूत्र : 3
