________________
५६४
उत्तराध्ययनसूत्रे यो मामपकरोत्येष, तत्त्वेनोपकरोत्यसौ। शिरामोक्षायुपायेन, कुर्वाण इत्र नीरुजम् ॥' अथवा-वास्यामपकारिण्यां चन्दनस्य कल्प इव छेद इव य उपकारित्वेन वर्तते स वासीचन्दनकल्पः । 'अपकारपरेऽपि परे, कुर्वन्त्युपकारमेव हि महान्तः। सुरभी करोति वासी मलयजमपि तक्षमाणमपि इति मुनिगापुत्र एतादृशो जातः। तथा स मृगापुत्रमुनिः अशने आहार करणे अनशने अनाहारे अथवानञ् शब्दः कुत्सिते, कुत्सिताहारे अन्तप्रान्ताहारे चापितुल्यो जातः । द्वितीयः 'अणिस्सिओ' इति सर्वथा निधारहितत्वं द्योतयति ॥९२॥
तथा च-- मूलम्-अप्पसत्थेहि दारेहि, सव्वओ पिहियासवे ।
अज्झप्पज्झाणजोगेहि, पसत्थदर्मसासणे ॥९३॥ छाया--अप्रशस्तेभ्यो द्वारेभ्यः, सर्वतः पिहितास्रवः । ____ अध्यात्मध्यानयोगः, प्रशस्तदमशासनः ।।९३॥ टीका--अप्पसत्थेहिं' इत्यादि । स मृगापुत्रमुनिः अध्यात्मध्यानयोगः-आत्मनीति-अध्यात्म, अध्यात्म ये ध्यानवासीचन्दन कल्प बन गई। जिस प्रकार चंदन अपने काटने वाले कुल्हाडे को सुगंधित कर देता है उसी प्रकार मृगापुत्र भी अपने अपकारी के प्रति भी द्वेष भावना से रहित बने । अथवा-वासी-वसुला के समान अपने अपकारी को भी चंदन के तुल्य मानने लग गये थे । (तहा असणेऽण. सणे-तथा अशने अनशने) तथा अशन में एवं अनशन मे भी वे मृगा. पुत्र मुनिराज समचित्त बन गये। कुत्सित अर्थ में न शब्द के प्रयोग से अन्त प्रान्त आहार यहां अनशन शब्द से गृहीत हुआ है। अथवाआहार नहीं करना यह भी अनशन शब्दका अर्थ होता है ॥१२॥ સુગંધિત ઘસાયેલા ચંદન જેવી બની ગઈ. જે પ્રમાણે ચંદન પિતાને કાપવા વાળા કુહાડાને પણ સુગંધિત બનાવી દે છે, તે પ્રમાણે મૃગાપુત્ર પણ પિતાના અપકારી त२६ ५५ द्वेषमाथी हित मन्या तथा वासी-वसुलानी भा४ पोताना परीने પણ ચંદનના જેવા માનવા લાગી ગયા હતા.તથા અશનમાં અને અનશનમાં પણ તે મૃગાપુત્ર મુનિરાજ સમચિત્ત બની ગયા. કુત્સિત અર્થમાં નબ શબ્દના પ્રયોગથી અન્ત પ્રાન્ત આહાર અહીં અનશન શબ્દથી ગ્રહણ કરાયેલ છે. અથવા આહાર ન કરો એ પણ અનશન શબ્દને અર્થ થાય છે. કેરા
उत्त२॥ध्ययन सूत्र : 3
