________________
प्रियदर्शिनी टीका अ. १५ गा० १३ भिक्षुगुणप्रतिपादनम्
सम्पति धूमदोषपरिहारमाह
मूलम् - आयामैगं चैव जवोदणं चं, सीयँ सोवीर जवोदगं च ।
93
'णो हीलए पिंड नीरस तु, पंतंकुलाई परिव्वंए से भिक्यूँ ॥ १३ ॥ छाया - आचामकं चैत्र यवोदनं च, शीतं सौवीरयवोदकं च ।
नो हीलयेत् पिण्डं नीरसं तु, मान्तकुलानि परिव्रजेत् स भिक्षुः || १३|| टीका- 'आयामगं चेव' इत्यादि ।
साधुः मान्तकुलानि दरिद्रकुलानि भिक्षार्थं परिव्रजेत् = गच्छेत् । न तु सर्वदा दानशूराणां धनिनामेव कुलानि गच्छेत् । एवं सति नियतपिण्ड सेवनात् साधोधर्महानिः ः स्यात् । तथा तेषु प्रान्तकुलादिषु आचामकम् = शाकादीनामवस्रावणं वेव चैव 'च' शब्द: पुनरर्थकः, 'एव' शब्द: पूरणार्थकः, च = पुनः यत्रोदनं= यवभक्तं ' जब खोचडा' इति प्रसिद्धं, शीतम् = शीतलं पर्युषितमोदनकरपट्टि कादिकम् उपलक्षणस्वात्पर्युषिततक्रमिश्रित चणकाद्यन्नम्, तथा सौवीरयवोदकं
२९
तथा - ' आयामगं' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - साधु (पंतकुलाई परिव्वए - प्रान्तकुलानि परिव्रजेत् ) आहार के लिये दरिद्रकुलों में भी जावें, ऐसा वह न करे कि सदा धनिकों के घर पर भिक्षा के लिये जाय । क्यों कि ऐसा करना नियतपिण्ड की प्राप्ति होते रहने से उस साधु के लिये चारित्र धर्म की हानि का कारण बन जाता है । अतः दरिद्रकुलों में भिक्षा के लिये जाने पर वहां उसको (आयामगं- आचामकम् ) शाकादिकों का अवस्रावण-ओसामण, तथा चुरा हुआ मसालेयुक्त अथवा विना मसाले का नमक मिर्चवाला पानी अथवा ( जवोदणं - यवभक्तम्) जब का खीचडा अथवा ( सीयं सौवीर जवोद्गं च शीतं सौवीरयवोदकं च) पर्युषित - (वासी)
तथा - " आयामगं" इत्याहि !
अन्वयार्थ – साधु पंतकुलाई परिव्वए - प्रान्तकुलानि परिव्रजेत् भाडारने માટે રિદ્ર કુળામાં પણ જાય, એવું ન કરે કે, સદા ધનિકાના ઘેરજ ભિક્ષા માટે જાય. કેમકે, આમ કરવાથી નિયતપિંડની પ્રાપ્તિ થતી હોવાથી એ સાધુના માટે પોતાના ધની હાનિનું કારણ બની જાય છે. આથી દરિદ્રકુળામાં ભિક્ષાને માટે स्वाथी खेभने आयामगं - आचामकं शा माहिनु भवस्त्रावणु-मोसाभणु थोजेसा भसासावाणा अथवा वगर भसासानु भीठा भरयांवाणु पाणी अथवा जवोदणंयवभक्तम् भवनी भीन्थडी अथवा सीयं सौवीर जवोदगं च - शीतं सौवीरयवोदकं च
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
