________________
૪૮
उत्तराध्ययन सूत्रे
संख्यका रथाः, प्रबलाः सप्तकोटिपदातयश्च आसन् । एवंविधसेनया सन्नद्धrussia नृपः सततप्रयाणैः पञ्चालदेशसमीपे समागतः । दूतैस्तमायान्तं श्रुत्वा द्विमुखनृपोऽपि तदद्विगुण बलैः सह स्वसप्तपुत्रैरन्त्रितश्चडमद्योतेन सह योद्धं स्त्र नगरान्निर्गतः । पञ्चालदेशसीमायां तयोर्भयंकरं युद्धमभूत् । तत्र युद्धे चण्डद्योतस्य सर्वे सैनिक विनष्टाः । ततः स रणक्षेत्रात्पलायितः । पलायमानं तं द्विमुखः शशकग्राहं गृहीत्वाक्रोञ्श्वबन्धं बबन्ध तं गृहीत्वा द्विमुखी नृप ऊर्ध्वपताकं निजं पुरं प्राविशत् । तत्र वन्दिभिः पौरैश्च तुतः स स्वभवनमागतः । हुए थे। सात करोड विशिष्ट बलशाली पदाति थे। इतनी विशाल सेना से सज्जित होकर चण्डप्रद्योतन राजा चलते २ कुछेक दिनोंमें पांचाल देशके समीप आ पहुँचा।
द्विमुख राजाको दूतोंसे जब इसके आनेका समाचार मालूम हुआ तब वे भी द्विगुणित सेनासे सजधजकर अपने सात पुत्रोंके साथ चण्डप्रद्योतन से युद्ध करने के लिये अपने नगरसे निकले। दोनोंका पांचालकी सीमा में जमकर भयंकर युद्ध प्रारंभ है। गया । द्विमुख के सैनिकोंने अंत में चण्डप्रद्योतन के समस्त सैनिकों को अस्त व्यस्तकर दिये इससे वे युद्धभूमिको छोडकर भाग गये। कितनेक नष्ट हो गये । जब चण्डप्रद्योतनने अपनेको असहाय देखा तो वह भी अंतमें अपने प्राणों को लेकर वहांसे भाग गया। परन्तु द्विमुखने उसका पीछा नहीं छोडा । ससले की तरह भागते हुए उसको पकड कर द्विमुख राजाने उसको क्रोञ्चबन्धनसे बांध दिया। इस तरह चंडमधोतनको बांध कर और अपनेही साथ में लेकर द्विमुख राजा पताकाओंसे सुसज्जित સમયમાં પાંચાલ દેશની પાસે આવી પહાંચ્યા. દ્વિમુખ રાજાને દ્દા દ્વારા એમના આવવાના સમાચાર મળ્યા ત્યારે તે પશુ ખમણી સેનાથી સજ્જ થઈને પોતાના ચાર પુત્રાની સાથે ચંડપ્રદ્યોતન સાથે યુદ્ધ કરવા માટે પેાતાના નગરથી નીકળ્યે. અન્ને સેનાએ પાંચાલની સરહદ ઉપર સામસામે આવી ગઇ. પ્રચંડ યુદ્ધ જામી પડયુ. દ્વિમુખના સૈનિકાએ અંતે ચપ્રદ્યોતના સઘળા સૈનિકોને અસ્તવ્યસ્ત બનાવી દીધા. આથી તેઓ યુદ્ધભૂમિને છેડીને ભાગી ગયા. કેટલાકના નાશ થયેા. જ્યારે ચડપ્રદ્યોતે પેાતાને અસહાય જોયા ત્યારે તે પણ અંતે પેાતાના પ્રાણને બચાવવા ત્યાંથી નાસી છૂટયા. પરંતુ દ્વિમુખે તેના પિછે છેડયા નહીં સસલાની માફક ભાગી રહેલા તે રાજાને દ્વિમુખ રાજુએ પકડી લીધા અને તેને ખ'દીવાન બનાવી દીધા. આ પ્રમાણે ચડપ્રવાતનને આંધીને એને પોતાની સાથે લઇને દ્વિમુખ રાજા વિજય
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
