________________
२०
" गायने रोदनं विद्यान्नर्तने वधबन्धनम् । हसने शोचनं ब्रूयात्पठने कलहं तथा" || १ || इत्यादि ।
तथा - लक्षणं = स्त्रीपुरुषगजतुरगादीनां लक्षणप्रतिपादकं शास्त्रम् । दण्डवास्तुविद्यम्, तत्र - दण्डविद्या - दण्डस्य शुभाशुभकथनम्, 'एकपव्वं पसंसंति, दुपव्वा कलहकारिया' गन्धर्वनगरं स्निग्धं, प्राकारं सतोरणम् ।
उत्तराध्ययन सूत्रे
सौम्यां दिशं समाश्रित्य राज्ञस्तद् विजकरम् ॥" अर्थात् - अगर गन्धर्वनगर कपिल - ताम्रवर्ण का हो तो घास का नाश होता है । मजीठ-लाल वर्णवाला हो तो गायों का हरण होता है, और अव्यक्त - अस्पष्ट वर्णवाला हो तो सेनाका उपद्रव होता है, इसमें कोई संशय नहीं है ॥ १ ॥
"
अगर गन्धर्वनगर पूर्व दिशा में हो और वह स्निग्ध- चिकणा हो तो वह राजा के लिये विजयप्रद होता है ||२|| पांचवा निमित्तज्ञान है (सुविणं-स्वप्नम् ) स्वप्नशास्त्र -- जैसे -- " गायने रोदनं विद्यान्नर्तने वधबन्धनम् । हसने शोचनं ब्रूयात्, पठने कलहं तथा ॥ १ " अर्थात् - अगर स्वप्न में गाना गावे तो उसका फल रुदन - रोना होता है, नृत्य करे - नाचे तो वध और बन्धन होता है, हसे तो चिन्ता होती है और पढे तो कलह होता है ॥१॥
गंधर्वनगरं स्निग्धं, सप्रकारं सतोरणम्
सोम्यां दिशं समाश्रित्य राज्ञस्तद् विजयं करम् ॥
19
અર્થાત્—જો ગન્ધનગર કપિલ~તામ્ર વધુનું હાય તેા ઘાસનેા નાશ થાય છે. માંજી—લાલ વણુ વાળું હોય તેા ગાયાનું હરણ થાય છે. અક્ત અસ્પષ્ટવ વાળું હાય તેા સેનામાં ઉપદ્રવ થાય છે. એમાં કઇજ સંશય નથી। ૧ ।
જો ગન્ધનગર પૂર્વ દિશામાં હેય અને તે સ્નિગ્ધ-ચીકણુ હાય તે રાજાને વિજય અપાવનાર હાય છે. ॥ ૨ ॥
यांयभु निमित्तज्ञान छे सुविणं-- स्वप्न शास्त्र नेम" गायने रोदनं विद्यान्नर्तने वधबन्धनम् ।
"
हसने शोचन ब्रूयात् पठने कलहं तथा ॥ १ ॥
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
અર્થાત્—જો સ્વપ્નમાં ગાયન ગાય તે તેનું ફળ રુદન-રડાવનારૂ થાય છે. નૃત્ય-નાચવુ' થાય તા વધે અને અંધન થાય છે. હસે તે ચીંતા કરાવનાર થાય છે. અને ભણે તેા કલહુ કરાવનાર થાય છે. ॥ १ ॥
